Nga tiến gần các mỏ khoáng sản quan trọng của Ukraine

Trước đó, Tổng thống Trump cho biết ông muốn Kiev giao nộp một lượng lớn khoáng sản quan trọng của mình để đổi lấy sự hỗ trợ quân sự của Mỹ, khiến Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố: "Chúng ta hãy thỏa thuận".

Tuy nhiên, khi Washington và Moscow chuẩn bị cho các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 3 năm tại Ukraine, thực tế là Điện Kremlin đang nắm quyền kiểm soát ngày càng tăng với sự giàu có của Ukraine. Theo dữ liệu nguồn mở từ blog quân sự Deep State của Ukraine, lực lượng Nga, hiện chiếm giữ 1/5 lãnh thổ Ukraine bao gồm cả trữ lượng đất hiếm, hiện chỉ cách mỏ lithium Shevchenko 5,4km và đang tiến về phía mỏ này từ 3 hướng khác nhau.

Lithium là một nguồn tài nguyên toàn cầu được thèm muốn vì nó được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và công nghệ từ điện thoại di động đến ô tô điện. Theo ước tính của chính phủ Mỹ, Ukraine có trữ lượng khoảng 500.000 tấn và Nga có trữ lượng gấp đôi.

Shevchenko, nằm ở Donetsk - một trong bốn khu vực ở Ukraine mà Nga tuyên bố sáp nhập, là một trong những mỏ lithium lớn nhất ở Ukraine và nằm ở độ sâu cho phép khai thác thương mại.

"Với tốc độ chiến trường hiện tại, có khả năng Nga sẽ đến khu vực này trong những tuần tới", Konrad Muzyka, Giám đốc công ty tư vấn quân sự Rochan tại Ba Lan, người vừa trở về sau chuyến nghiên cứu tại Ukraine cho biết. Ông nhận định, việc chiếm giữ tài nguyên khoáng sản của Ukraine, mặc dù không phải mục tiêu chính nhưng cũng nằm trong số những mục tiêu chiến lược của Nga.

"Các chỉ huy Ukraine mà tôi đã nói chuyện đều cho biết khi họ quan sát các hướng và trục mà Nga tấn công thì rõ ràng mục tiêu của họ là chiếm tài nguyên thiên nhiên", chuyên gia này cho hay.

Vladimir Ezhikov, một quan chức cấp cao do Nga bổ nhiệm ở Donetsk nói rằng bộ phận khai thác mỏ thuộc tập đoàn nhà nước Nga Rosatom đã thể hiện sự quan tâm đến mỏ Shevchenko, nhưng Bộ Tài nguyên thiên nhiên của Nga sẽ cấp giấy phép khai thác khi đến thời điểm thích hợp.

"Thật khó để dự đoán khi nào điều này sẽ xảy ra vì hiện tại mỏ đang ở vùng xám và không có khả năng khai thác do các hành động quân sự", ông Vladimir Ezhikov cho biết. Theo ông: "Mỏ này sẽ được cấp phép. Chắc chắn sẽ có đầu tư và khai thác lithium. Chúng tôi muốn thấy quá trình chế biến được thực hiện ở đây".

Đàm phán hòa bình Ukraine đảo ngược vị thế của Nga so với nhiệm kỳ ông Biden

VOV.VN - Dưới thời ông Trump, chính sách của Washington với Ukraine đang cho thấy những dấu hiệu khác biệt đáng kể so với EU hoặc Vương quốc Anh. Việc hai nhà lãnh đạo Mỹ và Nga đồng ý gặp nhau cũng là một sự đảo ngược hoàn toàn 3 năm cô lập Moscow trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden.

Thế thắng của Nga

Quân đội Nga đã giành được nhiều vùng lãnh thổ ở phía Đông trong nhiều tháng, dồn nguồn lực khổng lồ trong cuộc tấn công không ngừng nghỉ.

Tổng thống Zelensky khi trả lời phỏng vấn Reuters trong tháng này đã mở một tấm bản đồ, cho thấy nhiều mỏ khoáng sản, bao gồm một dải đất rộng ở phía Đông được đánh dấu là chứa đất hiếm. Khoảng một nửa trong số đó có vẻ nằm ở phía của Nga trên tiền tuyến hiện tại.

Nhà lãnh đạo Ukraine đã từ chối bản thảo đầu tiên của thỏa thuận khoáng sản với ông Trump vì cho rằng nó không bao gồm đủ các đảm bảo an ninh. Dù vậy, ông cho biết ông muốn thảo luận số phận về các nguồn tài nguyên trên lãnh thổ do Nga kiểm soát với Tổng thống Trump. Tổng thống Zelensky cũng tiết lộ Nga biết chi tiết về các nơi có nguồn tài nguyên quan trọng của Ukraine từ các cuộc khảo sát địa chất thời Liên Xô.

Có rất ít ước tính độc lập đáng tin cậy về tỷ lệ tài nguyên thiên nhiên của Ukraine mà Moscow hiện đang nắm giữ. Điều không thể phủ nhận là Ukraine đang mất dần quyền kiểm soát các nguồn tài nguyên khoáng sản của mình. Nhà phân tích kinh tế và chính trị Vasily Koltashov cho biết mong muốn của ông Trump về một thỏa thuận khoáng sản lớn sẽ trở nên không thực tế nếu Ukraine thua.

"Không phải ông ấy và việc ông ấy để mắt đến đất hiếm sẽ quyết định ai được gì. Nga đang giành chiến thắng trên chiến trường", ông Vasily Koltashov nói.

Đối với nhiều người Nga, việc chiếm giữ tài nguyên thiên nhiên của Ukraine cũng là một phần thưởng lớn trong cuộc xung đột này.

Trong cuộc phỏng vấn với Fox News mới đây, Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu Ukraine “hoàn trả khoản nợ viện trợ” mà chính quyền Mỹ đã cung cấp cho nước này. Con số 500 tỷ USD mà nhà lãnh đạo Mỹ đưa ra có thể được quy đổi thông qua tài nguyên đất hiếm dồi dào mà Kiev đang sở hữu.

Phản ứng công khai của Điện Kremlin cho đến nay vẫn khá im ắng trước nỗ lực trên của ông Trump. Với việc Hội nghị Thượng đỉnh Trump - Putin đang đến gần và các cuộc đàm phán Nga - Mỹ về việc thiết lập lại quan hệ cũng như xem xét cách chấm dứt xung đột đang diễn ra, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov chỉ nói rằng, đề xuất của Tổng thống Mỹ cho thấy ông muốn Ukraine trả tiền cho bất kỳ sự hỗ trợ nào trong tương lai của Mỹ thay vì tiếp tục nhận được miễn phí.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã nói thẳng thắn hơn khi cáo buộc ông Zelensky cung cấp cho Washington các nguồn tài nguyên mà ông không còn kiểm soát nữa do sự dịch chuyển trên tiền tuyến. Kiev và Washington đều bác bỏ cáo buộc rằng Mỹ đang tìm cách khai thác tài nguyên của Ukraine một cách bất công, đồng thời nói rằng một thỏa thuận về tài nguyên là vì lợi ích thương mại và an ninh chung của họ.

Tương lai châu Âu bấp bênh khi ông Trump dường như "quay lưng" lại với Ukraine

VOV.VN - Trong bối cảnh ông Trump đang công khai chỉ trích Ukraine, các lãnh đạo phương Tây phải tính đến viễn cảnh tự bảo vệ mình trước các mối đe dọa an ninh tương lai khi Mỹ rút dần viện trợ không chỉ với Kiev mà với cả Liên minh châu Âu.