Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết điều này khi báo cáo làm rõ một số vấn đề đặt ra khi thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, tại Phiên họp 27 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sáng 16/10.

Bà Nguyễn Thị Hồng cho rằng, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đã đánh giá toàn diện, chỉ rõ mặt được, mặt cần lưu ý để NHNN điều hành tốt hơn chính sách tiền tệ năm 2024 và những năm tiếp theo của nhiệm kỳ. 

Đề cập tiếp cận vốn, tín dụng tới 21/9 tăng 5,33% nhưng tới hết tháng 9 tăng gần 7%. Với sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, các bộ ngành trong xúc tiến thương mại, tăng xuất khẩu, tăng khai thác thị trường trong nước, dự báo tín dụng từ nay tới cuối năm sẽ tăng lên.

Về xử lý ngân hàng yếu kém, theo bà Nguyễn Thị Hồng, đây là việc khó, cần thời gian. Từ đầu nhiệm kỳ, Chính phủ, Thủ tướng đã chỉ đạo xử lý rất quyết liệt. NHNN đã trình xin cấp có thẩm quyền chủ trương cấp có thẩm quyền về nội dung này.

“Trong điều kiện bình thường xử lý ngân hàng yếu kém đã khó, trong bối cảnh khó khăn của kinh tế thế giới và trong nước ở giai đoạn nửa nhiệm kỳ, việc cơ cấu lại và xử lý các ngân hàng yếu kém đang trong giai đoạn hoàn tất” – nữ Thống đốc nói.

Trong báo cáo thẩm tra kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế xã hội 5 năm (2021-2025), Ủy ban Kinh tế đánh giá việc quá chú trọng tới kiểm soát lạm phát, theo nhiều ý kiến là nguyên nhân khiến lãi suất cao, đặc biệt vào cuối 2022, đầu năm 2023 trong bối cảnh DN khó khăn, thì việc điều chỉnh tăng trưởng tín dụng chậm là bất cập.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, ý kiến nêu trên là nhìn từ góc độ riêng lẻ, còn việc điều hành chính sách tiền tệ của NHNN theo tinh thần bám sát yêu cầu của Quốc hội và trên cục diện tổng thể của nền kinh tế, là phải giảm lãi suất, đảm bảo ổn định tiền tệ, ngoại hối và hoạt động hệ thống ngân hàng.

“Vì thế, những tháng cuối 2022, khi nhiều nước có mặt bằng lãi suất cao, xét thấy 2022 chúng ta có thể kiểm soát lạm phát theo mục tiêu của Quốc hội nên những tháng đầu năm vẫn giữ nguyên lãi suất điều hành. Nhưng tới tháng 10, sự kiện rút tiền hàng loạt của SCB xảy ra, nên NHNN tập trung ưu tiên đảm bảo an toàn hệ thống, ngăn ngừa nguy cơ đổ vỡ như sự đổ vỡ của các ngân hàng trên thế giới, nên mọi biện pháp lúc này ưu tiên ngăn ngừa nguy cơ đổ vỡ hệ thống” – bà Hồng phân tích.

Thống đốc nhấn mạnh, khi đó NHNN chưa điều chỉnh tăng trưởng tín dụng, phải tập trung thanh khoản hệ thống, đáp ứng yêu cầu chi trả cho người dân. Tới tháng 11, thanh khoản cải thiện dần, và đầu tháng 12, NHNN điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng.

Cũng theo bà Nguyễn Thị Hồng, khi thị trường xuất hiện hiện tượng rút tiền hàng loạt, thì tâm lý kỳ vọng của thị trường tiền tệ, ngoại hối rất căng thẳng, thậm chí tâm lý nhà đầu tư nước ngoài, tỷ giá đã có lúc tăng 10%. Lúc đó ổn định tỷ giá chỉ có thể dùng biện pháp như can thiệp ngoại tệ, điều chỉnh tăng lãi suất và hạn chế thanh khoản.

NHNN đã phải thực hiện cả 3 biện pháp trên, tức là vừa can thiệp, vừa tăng lãi suất 2 lần vào tháng 9 và 10, đồng thời chưa điều chỉnh tín dụng. Việc này đã giúp ổn định tỷ giá trở lại, cả năm 2022 tăng trên 3%. 

Về nhận định “lạm phát thấp, lãi suất cao là nghịch lý, thể hiện bất cập trong điều hành chính sách tài khoá, tiền tệ”, Thống đốc NHNN cũng đề nghị UBTV cân nhắc, bởi ý kiến này chỉ nhìn ở góc độ lạm phát và lãi suất. Còn điều hành lãi suất, các công cụ chính sách tiền tệ phải căn cứ vào mục tiêu lạm phát, dự báo xu hướng lạm phát thế giới, trong nước và yêu cầu ổn định tỷ giá, an toàn hệ thống.

“Những nhiệm vụ này không thể hy sinh nhiệm vụ nào, mà phải đảm bảo hài hoà, linh hoạt trong điều hành. Nếu xu hướng lạm phát bùng lên, thì chính sách tiền tệ có nhiệm vụ phòng ngừa, chuẩn bị xu hướng thắt chặt” – bà Hồng nói. 

Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế cho biết lạm phát có xu hướng đảo ngược, từ tháng 7 đến tháng 9 đã tăng lên, và lạm phát cơ bản tăng 4,49% trong 9 tháng đầu năm. Bà Nguyễn Thị Hồng cho rằng, đây cũng là vấn đề cần lưu ý trong điều hành chính sách tiền tệ.