Lời chỉ trích nói trên nằm trong bài phát biểu của ông Pence được đăng tải trên website của Nhà Trắng vào ngày 24/10/2019.

Biển Đông và sự hiện diện trái phép của tàu Trung Quốc. Ảnh: Independent.

Trong bài phát biểu này, Phó Tổng thống Mỹ Pence nói rằng “hành động quân sự của Trung Quốc trong khu vực và cách tiếp cận của nước này đối với các nước láng giềng trong năm qua vẫn ngày càng mang tính khiêu khích”.

Diễn văn của ông Pence có đoạn như sau: “Trong khi các lãnh đạo Trung Quốc đứng ở Vườn Hồng vào năm 2015 và nói rằng nước họ - tôi xin phép được trích dẫn “không có ý định quân sự hóa” Biển Đông, thì Bắc Kinh lại triển khai các tàu chống hạm và các tên lửa phòng không hiện đại lên trên một cụm các căn cứ quân sự được xây trên các đảo nhân tạo. Và Bắc Kinh đã đẩy mạnh việc sử dụng cái họ gọi là các tàu “dân quân hàng hải” để đe dọa các thuyền viên và ngư dân Philippines và Malaysia. Và tàu tuần duyên Trung Quốc đã nỗ lực dùng vũ lực để cản ngăn Việt Nam thực hiện việc khoan dầu khí ở ngay ngoài khơi Việt Nam”.

Bên cạnh đó, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence còn bày tỏ lo lắng trước việc đồng minh Nhật Bản thân thiết của Mỹ trong năm 2019 đã phải nhiều lần tung chiến đấu cơ để đối phó với những điều mà ông Pence gọi là sự “khiêu khích” của Trung Quốc ở Biển Đông, nhiều hơn hẳn so với bất cứ năm nào trước đó.

Ngoài ra ông Pence còn thể hiện sự quan ngại về việc Trung Quốc sử dụng sáng kiến “Vành đai và Con đường” để thiết lập các chỗ trú chân vững chắc ở các hải cảng trên thế giới. Mục đích mà Trung Quốc tuyên bố khi làm vậy là thương mại nhưng phía Mỹ cho rằng các mục đích đó có thể biến thành quân sự.

Ông Pence cũng nhắc lại cáo buộc của Mỹ cho rằng Bắc Kinh đã ký một thỏa thuận mật nhằm thiết lập một căn cứ hải quân ở Campuchia và Bắc Kinh đang để mắt thêm đến một số địa điểm khác ở Đại Tây Dương có thể làm cơ sở hải quân./.