Chiều 30/9, TAND Cấp cao tại Hà Nội tiến hành tuyên án phúc thẩm với cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường và 9 bị cáo có đơn kháng cáo trong vụ sai phạm thuốc giả ở VN Pharma.

Ngoài ông Trương Quốc Cường, các bị cáo hầu tòa gồm: Nguyễn Thị Thu Thủy (46 tuổi, nguyên Phó Trưởng phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược Bộ Y tế); Nguyễn Việt Hùng (66 tuổi, nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược Bộ Y tế); Phạm Hồng Châu (65 tuổi, nguyên Trưởng phòng Đăng ký thuốc, Cục Quản lý Dược Bộ Y tế); Phạm Anh Kiệt (59 tuổi, nguyên Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Dược Sài Gòn); Ngô Anh Quốc (38 tuổi, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma) và Nguyễn Thị Quyết (nhân viên Phòng XNK Công ty VN Pharma). 

Tại tòa, HĐXX cho biết: Bị cáo Trương Quốc Cường, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế giữ nguyên đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Cường đã cung cấp thêm tổng cộng là 31 bằng khen, giấy khen của bị cáo, của vợ và gia đình bị cáo.

Khi còn đương chức, bị cáo Trương Quốc Cường đã chủ động có đơn gửi cơ quan điều tra, nhờ làm rõ khi phát hiện vụ việc có vấn đề.

HĐXX nhận định, về tố tụng, đơn của các bị cáo đều được chấp nhận để xem xét. Trong quá trình điều tra, xét xử đã thực hiện đúng thẩm quyền, không có khiếu nại về cấp sơ thẩm, do đó xác định là hợp pháp. Tại phiên phúc thẩm, một số bị cáo trình bày thêm tình tiết giảm nhẹ mới. 

Tòa cấp phúc thẩm xác định nội dung bản án sơ thẩm được xác định là chính xác. Bị cáo Trương Quốc Cường và các bị cáo khác đã thừa nhận hành vi phạm tội.

Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét thấy có cơ sở để giảm nhẹ cho bị cáo Trương Quốc Cường, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế và Phạm Anh Kiệt, cựu Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Dược Sài Gòn vì các bị cáo đã nộp thêm tiền khắc phục hậu quả, trình bày thêm các tình tiết giảm nhẹ như giấy khen, bằng khen tại phiên phúc thẩm.

Do vậy, bị cáo Trương Quốc Cường và Phạm Anh Kiệt mỗi người được tòa phúc thẩm tuyên giảm án 1 năm tù so với mức án sơ thẩm. Như vậy trong vụ án này, ông Trương Quốc Cường phải chấp hành mức án 3 năm tù (sơ thẩm tuyên 4 năm tù) về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Phạm Anh Kiệt lĩnh 16 năm tù (sơ thẩm tuyên 17 năm tù) về tội Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh.

Các bị cáo còn lại có đơn kháng cáo nhưng tòa phúc thẩm tuyên y án sơ thẩm, do không thấy có cơ sở để giảm án.

Tại phiên sơ thẩm diễn ra tháng 5/2022, TAND TP Hà Nội tuyên phạt ông Trương Quốc Cường 4 năm về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng". Các bị cáo Lê Đình Thanh (cựu cán bộ hải quan TP HCM) bị tuyên phạt 2 năm tù và Nguyễn Việt Hùng (cựu Cục phó Quản lý Dược) 3 năm tù về cùng tội danh nêu trên.

Đối với nhóm bị cáo phạm tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", HĐXX tuyên phạt Nguyễn Thị Thu Thủy và Phạm Hồng Châu cùng mức án 4 năm tù.

Các bị cáo Nguyễn Minh Hùng (cựu chủ tịch HĐQT VN Pharma) bị tuyên 18 năm tù, tổng hợp với bản án cũ buộc bị cáo phải chấp hành tổng hình phạt 30 năm tù; bị cáo Võ Mạnh Cường (cựu giám đốc công ty H&C) nhận 20 năm tù, tổng hợp với bản án trước đó, Cường chịu 30 năm tù về tội "Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh". 7 bị cáo khác là cựu lãnh đạo, nhân viên thuộc Công ty VN Pharma nhận các mức án từ 2 - 30 năm tù về tội danh nêu trên.

Bản án sơ thẩm xác định, từ năm 2008-2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (người Việt Nam quốc tịch Canada) bàn với Nguyễn Minh Hùng làm giả hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để nhờ hai công ty đứng tên xin cấp số đăng ký.

Một số cán bộ Cục Quản lý Dược vì "thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân" đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt. Vì thế, 7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada được cấp số đăng ký.

Từ đây, một số lượng lớn tân dược được buôn bán, nhập khẩu bằng nhiều hợp đồng và phụ lục, chứng từ giả. Tổng lượng thuốc nhập 838.100 hộp, trị giá hơn 1,2 triệu USD, được nâng khống thành hơn 2,5 triệu USD, tương đương 54 tỷ đồng. Số thuốc giả đã được VN Pharma bán cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc hơn 600.000 hộp, thu lợi bất chính hơn 31,5 tỷ đồng.

Trong vụ án, Nguyễn Lê Xuân Khang được xác định trực tiếp thỏa thuận mua bán 6 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada cho 5 doanh nghiệp trong nước thông qua 36 hợp đồng, tổng gần 1,6 triệu hộp, trị giá 4,6 triệu USD (tương đương 94,6 tỷ đồng). Hiện Khang bỏ trốn, cơ quan điều tra sẽ tiếp tục xử lý khi bắt được.

Còn ông Trương Quốc Cường với vai trò Cục trưởng Cục Quản lý Dược thời điểm đó đã không làm tròn nhiệm vụ, thiếu giám sát đội ngũ chuyên gia thẩm định cấp số đăng ký thuốc; đồng ý duyệt cấp hồ sơ đăng ký thuốc do nhóm tại VN Pharma trình lên. Hậu quả, 6/7 loại thuốc giả nguồn gốc, xuất xứ đã được cấp phép lưu hành tại nhiều cơ sở y tế, doanh nghiệp./.