Theo dự thảo thoả thuận mà trang tin Politico có được, các nhà lãnh đạo EU kêu gọi hành động quyết liệt ở mọi cấp độ để đẩy nhanh tốc độ và số lượng người nhập cư bị trục xuất. Thoả thuận được 14 trên tổng số 27 quóc gia thành viên Liên minh châu Âu nhất trí, trong đó có Đức, Pháp, Italia.

Động thái diễn ra trong bối cảnh các cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vừa qua đã chứng sự trỗi dậy mạnh mẽ của các đảng cực hữu ủng hộ các biện pháp kiểm soát biên giới chặt chẽ hơn. Một nhà ngoại giao cho biết, thông điệp chính là EU cần một hệ thống hồi hương chặt chẽ hơn với các nghĩa vụ hợp tác rõ ràng hơn từ những người hồi hương.

Đức hồi tháng trước đã mở rộng và tăng cường các biện pháp kiểm soát tạm thời tại tất cả các cửa khẩu biên giới trên bộ nhằm ngăn chặn người di cư bất hợp pháp và bảo vệ an ninh quốc gia trước các mối đe doạ cực đoan. Bộ trưởng Nội vụ Đức Nancy Faeser khẳng định: “Biện pháp sẽ giúp hạn chế hơn nữa tình trạng di cư bất hợp pháp và bảo vệ chống lại những mối nguy hiểm cấp tính do chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo và tội phạm nghiêm trọng gây ra. Chúng tôi đang làm mọi thứ có thể để bảo vệ tốt hơn người dân trong nước. Cho đến khi đạt được sự bảo vệ mạnh mẽ đối với biên giới bên ngoài Liên minh châu Âu thông qua Hệ thống tị nạn chung châu Âu mới, chúng ta cần tăng cường kiểm soát tại biên giới quốc gia".

Tân Thủ tướng Pháp Michel Barnier cũng đang cân nhắc các động thái tương tự: “Chúng tôi sẽ thực hiện những biện pháp thiết thực để kiểm soát và hạn chế nhập cư. Tình trạng đã trở nên không thể chịu đựng được. Đây cũng là vấn đề của nhân loại. Sẽ không có bất kỳ hệ tư tưởng nào, sẽ không có chủ nghĩa giáo phái nào. Giống như những người hàng xóm của chúng ta đã làm, chúng tôi sẽ thực hiện những biện pháp này một cách thông minh cùng với họ".

Từ Nhà lãnh đạo cứng rắn của Hungary Viktor Orbán đến Thủ tướng theo chủ nghĩa xã hội của Đan Mạch Mette Frederiksen, các nhà lãnh đạo châu Âu dường như đều có một điểm chung, đó là mong muốn siết chặt vấn đề di cư. Tuy nhiên việc thực hiện thế nào sẽ là thách thức lớn đối với Liên minh châu Âu khi khối này cũng đang chịu áp lực  phải ký kết các thỏa thuận mới với các quốc gia bên ngoài để hạn chế di cư, tương tự như thỏa thuận gây tranh cãi trị giá 7,4 tỷ euro với Ai Cập hayc thỏa thuận trị giá 1 tỷ euro với Tunisia. Mới đây, Italia đã khôi phục quan hệ ngoại giao với Xyri sau 12 năm đóng băng như một phần trong nỗ lực khuyến khích Xyri tiếp nhận lại một số một người di cư chạy trốn xung đột. Italia cũng đang thúc đẩy các quốc gia EU khác làm theo.

Nghị viện châu Âu cũng sẽ phản ánh lập trường cứng rắn hơn của các nước EU, đặc biệt là khi các nhóm cánh hữu có thêm đòn bẩy sau cuộc bầu cử hồi tháng 6.