Bưởi Đại Minh, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái được mệnh danh là bưởi “tiến Vua”, mỗi năm mang về hàng chục tỷ đồng cho người dân địa phương. Gia đình bà Phạm Thị Yên, ở thôn Minh Thân, xã Đại Minh, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái có 150 gốc bưởi  từ vài năm đến vài chục năm tuổi. Đây là nguồn thu nhập chính của gia đình bao năm qua, là nguồn kinh phí để lo chữa bệnh cho chồng. Bà Yên dự kiến sẽ thu khoảng 120 triệu đồng trong vụ bưởi này, nhưng giờ bưởi hỏng vì cây ngập sâu trong nước nhiều ngày. Nước rút, trời nắng lên nhiều cây bị cháy lá, rụng quả và chết khô. Nhìn bưởi rụng đầy gốc, bà Yên không khỏi xót xa.

“Có sức khỏe làm ăn bình thường thì không sao, nhưng giờ chồng ốm đau bệnh tật, năm ngoái đi viện cả năm, gia đình có bao nhiêu tiền thì trút hết vào viện, giờ mất thu nhập không biết trông ngóng vào đâu. Bây giờ gia  đình trắng tay chẳng còn gì, vừa phải đi vay mượn em dì 10 triệu để phòng chồng phải đi viện lại”, bà Yên buồn rầu.

Còn gia đình ông Tạ Minh Tân, thôn Khả Lĩnh có 470 gốc bưởi, bình quân mỗi năm thu hoạch gần 500 triệu đồng. Gần 1 tuần  bị ngập trong nước, 250 gốc đã bị rụng quả, nhiều cây bị rụng lá, thối rễ và đang chết dần không thể khắc phục. Ngày ngày ông Tân lụi cụi ngoài vườn chăm sóc vườn, cứu cây, nhưng chưa biết có thể cứu vãn được bao nhiêu.

“Bây giờ gia đình không biết làm cách nào, chỉ cắt bớt cành thấp, cành trên ngọn để lại, nếu may mắn bưởi còn sống sẽ chăm bón để phát triển lại, chưa thể chặt bỏ luôn. Sau ngập úng này phải mất vài năm nữa bưởi mới cho quả lại”, ông Tân tiếc nuối.

Bưởi Đại Minh được trồng từ vài chục đến hàng trăm năm nay. Nhờ điều kiện tự nhiên thích hợp mà bưởi ở đây khác biệt với các vùng khác, vỏ mỏng, ngọt dịu, không he. Từ đời cha ông đã tương truyền là bưởi  “tiến Vua”.

Xã Đại Minh hiện có gần 500 ha bưởi, tuổi đời cây từ vài năm đến 60 - 70 năm tuổi, có cây đến 200 năm tuổi, bình quân mỗi năm mang về cho bà con khoảng trên 50 tỷ đồng. Do ảnh hưởng của bão số 3, gần 100 ha bưởi ở các thôn Khả Lĩnh, Minh Thân, Cầu Mơ bị thiệt hại. Hiện số diện tích bị ngập cây đang rụng lá, rụng quả và chết hàng loạt, nhiều hộ mất trắng vụ quả và chết cả cây.

“Bưởi là nguồn thu nhập chính, vì vậy chúng tôi mong được nhà nước hỗ trợ về cây giống để khôi phục lại vườn bưởi, để có điều kiện sớm ổn định cuộc sống”, bà Phạm Thị Chín, ở thôn Minh Thân bày tỏ.

Việc trồng bưởi thay thế diện tích cây bị chết sẽ mất rất nhiều kinh phí và thời gian. Chính quyền địa phương đang phối hợp với các cơ quan chuyên môn kiểm tra, đánh giá mức độ thiệt hại để từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp. Đối với diện tích bưởi có thể cứu được, cơ quan chức năng sẽ áp dụng khoa học kỹ thuật vào chăm sóc để phục hồi; đối với diện tích cây bị chết sẽ chặt bỏ và nghiên cứu chuyển sang các loại cây trồng khác.

Ông Nguyễn Kiều Hưng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Đại Minh, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái cho biết, đối với diện tích bưởi chết hoàn toàn, xã khuyến cáo bà con xử lý gốc cây, cải tạo đất, khôi phục lại sản xuất, trước tiên là trồng cây ngắn ngày như cây ngô đông.

“Đối với diện tích có thể khôi phục được, xã khuyến cáo bà con cắt tỉa cành, khơi thông thoát nước, tiếp tục chăm sóc để tạo lại tán cây. Còn diện tích bị thiệt hại dưới 30%, xã hướng dẫn người dân đảm bảo thoát nước, cát tỉa bớt cành, tiếp tục chăm sóc để đảm bảo chất lượng quả, đảm bảo thu nhập cho người dân”, ông Hưng cho biết.

Những hình ảnh vùng bưởi Đại Minh chết và rụng quả sau ngập nước: