"Nhan nhản" tình trạng tự ý cải tạo, cơi nới chung cư

Chiều tối ngày 27/3, vụ việc sập sàn chung cư khiến 2 người trong một công ty bị thương nghiêm trọng khi rơi từ tầng 2 xuống sảnh tầng 1 tại tòa nhà HH1B chung cư Meco Complex ở đường Trường Chinh, quận Đống Đa, Hà Nội gây xôn xao dư luận.

Hai nạn nhân rơi từ độ cao 5 m. Sự cố được xác định là do chủ đầu tư tự cơi nới thêm diện tích bằng tấm ốp nhôm nhựa. Khi công ty thuê khu vực này làm văn phòng đã không biết nơi này được cơi nới nên đã để đồ lên trên khiến sàn bị thủng rồi sập xuống.

Sau vụ việc, những cư dân tại tòa nhà HH1B chung cư Meco Complex vẫn chưa hết bàng hoàng. Ông Nguyễn Trọng Luật, bảo vệ tòa nhà kể, sau tiếng động lớn thì hai người rơi xuống sàn, anh thanh niên loạng choạng kêu lên một tiếng rồi bất tỉnh. Ngay sau đó, hai nạn nhân đã được đưa đi cấp cứu.

Vụ việc được xác định xảy ra khoảng gần 18h. Theo bà Lan, một cư dân sống tại tòa nhà HH1B chung cư Meco Complex, những ngày trong tuần, lúc tan tầm sảnh tầng 1 rất đông người qua lại. Nếu sự việc không xảy ra vào chiều thứ 7, trời mưa, vắng người thì hậu quả còn nghiêm trọng hơn.

Theo ghi nhận, tòa HH1B Chung cư Meco Coplex có 14 tầng, từ tầng 8 trở lên là người dân ở, phía dưới là văn phòng cho thuê. Khu vực sàn cơi nới được xác định rộng khoảng 10 m2, được ghép bằng nhiều tấm alu, phía trên chất rất nhiều hàng hóa nhưng không có biển cảnh báo.

Các hộ dân tòa nhà này cũng cho biết, ngoài việc cơi nới sàn, tòa nhà này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Thiết kế của tòa nhà có tới 3 thang máy nhưng đến nay chỉ có hai thang máy đi vào hoạt động. Còn một thang để chờ, cửa tại các tầng được bịt bằng những tấm thạch cao đã được sơn, có dán giấy cảnh báo cư dân, cửa thang ở hầm không được bịt. Ông Dũng, một cư dân tòa nhà bức xúc, việc tự ý cơi nới của chủ đầu tư là quá coi thường tính mạng người dân.

Về việc khu vực  khu vực sàn cơi nới được ghép bằng nhiều tấm alu, PGS. TS Nguyễn Trường Thắng, trưởng Bộ môn Công trình bê tông cốt thép, Trường ĐH Xây dựng cho rằng, cấu tạo alu chỉ có thể là một cái trần, thậm chí trần giả nhưng nếu sử dụng như 1 sàn chịu lực, khác với thiết kế ban đầu thì tình trạng mất an toàn sẽ xảy ra.

Đáng nói, hiện tượng cơi nới, mở rộng diện tích chung cư ở các thành phố lớn hiện nay không phải chuyện hiếm gặp. Chị Nguyễn Thị Hòa, hiện đang sống trong một chung cư mini ở quận Đống Đa, Hà Nội cho biết, chủ của chung cư đang cải tạo tầng thượng để mở rộng diện tích cho thuê. Chị Hòa bức xúc, cứ mỗi tối trước khi đi ngủ, phòng chị ở đều được dọn dẹp sạch sẽ nhưng sáng hôm sau là bụi đã mù mịt, cả ngày nghe tiếng khoan đục, chưa kể là lúc nào cũng lo thon thót vì ở tầng dưới….

Ở Hà Nội, không khó để bắt gặp các “chuồng cọp”, “lồng chim” được cơi nới từ chung cư cũ. Thậm chí có những chuồng cọp chìa ra tận 2m. Ông Toàn sống tại chung cư Giảng Võ cho biết, việc cơi nới giúp gia đình ông có thêm diện tích sinh hoạt. Trước đây, chung cư này không có lan can, ban công để phơi quần áo, chúng tôi phải tự tạo ra để sinh hoạt….

Hiểm họa khôn lường

Thời gian qua, tình trạng nhiều chủ đầu tư dự án nhà cao tầng, chung cư tự ý thay đổi công năng tòa nhà, thậm chí xây dựng sai thiết kế được phê duyệt đã được phanh phui. Trong số này, thậm chí có chủ đầu tư còn sử dụng một phần diện tích trong tầng kỹ thuật để cho thuê văn phòng, cắt xén tầng thương mại của tòa nhà xây thêm căn hộ để bán.

Theo PGS.TS Nguyễn Trường Thắng, trưởng Bộ môn Công trình bê tông cốt thép, Trường ĐH Xây dựng, quy trình thiết kế công trình xuất phát từ nhu cầu của chủ đầu tư, kiến trúc sư sẽ thiết kế công năng và công nghệ cho công trình. Theo đó, công năng có thể làm trường học, bệnh viện, cơ quan hay nhà để ở... Dựa vào đó kỹ sư kết cấu và cơ điện sẽ thiết kế hệ thống đáp ứng công năng đó. Bản thiết kế được bên thứ ba kiểm tra về mặt kỹ thuật và cơ quan thẩm quyền thẩm định, phê duyệt mới được đưa vào thi công, nghiệm thu và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, việc cơi nới chung cư trong quá trình sử dụng có thể ảnh hưởng đến dự tính ban đầu của tòa nhà.

Trong công trình, an toàn bắt đầu từ việc sử dụng hằng ngày, an toàn chịu lực công trình, an toàn kỹ thuật (hệ thống cơ điện, chập cháy...), an toàn khói bụi... Một thiết kế trọn vẹn thì những vấn đề đó đã được lường trước, nhưng khi cơi nới, cải tạo sẽ phát sinh những yếu tố mất an toàn..

Việc cơi nới vào hệ thống kết cấu cũ, ở điều kiện bình thường có thể không xảy ra vấn đề gì nhưng khi gặp tình huống nguy hiểm, gặp trường hợp cực hạn như động đất, rung chấn, bão lớn sẽ dẫn tới việc hỏng kết cấu tòa nhà.Với những chuồng cọp, lồng chim bịt kín, khi xảy ra cháy nổ, rất khó để lính cứu hỏa tiếp cận cứu người.

Theo ông Thắng, về mặt nguyên tắc, văn bản pháp lý và hành lang kỹ thuật có đầy đủ cho một dự án xây dựng từ lúc đầu tư đến khi vận hành. Khi đưa vào sử dụng, cũng có trường hợp được cho phép cải tạo. Lúc này, chủ đầu tư  phải thuê nhà chuyên môn làm, hồ sơ được trình cho cơ quan có thẩm quyền, nếu xét thấy không vi phạm quy hoạch, kiến trúc, chịu lực kỹ thuật thì sẽ có những quyết định tương ứng.

Về nguyên tắc, một khi xây dựng xong thì công năng của khu vực đó phải được thông báo rõ ràng để người sử dụng chung cư được biết, mặt bằng họ thuê trong hợp đồng được phép sử dụng vào mục đích gì.