Vấn đề nhiều mái ấm thiện nguyện tự phát trên cả nước nhưng không được quản lý và có chiều hướng lợi dụng để ăn chặn, thu lợi từ tiền thiện nguyện. Vụ việc nghiêm trọng tại Mái ấm Hoa hồng TPHCM là một ví dụ được báo chí phản ánh.

Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8 diễn ra chiều nay (7/9), phóng viên đặt câu hỏi: Liệu có tình trạng buông lỏng của cơ quan sở tại hay không? Những đối tượng mạo danh thiện nguyện bạo hành trẻ em này sẽ bị xử lý như thế nào?

Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh & Xã hội (LĐTB&XH) Nguyễn Văn Hồi cho biết, vụ việc Mái ấm Hoa Hồng ở Quận 12 TPHCM bước đầu được xác định là vụ bạo lực, bạo hành trẻ em. Thứ hai là cũng liên quan đến yếu tố lợi dụng việc từ thiện nhân đạo.

Ngay sau khi các phóng viên phát hiện, Bộ LĐTB&XH đã phối hợp với UBND TPHCM và các cơ quan ban ngành của TPHCM phối hợp vào cuộc, xử lý ngay vụ việc.

Bộ trưởng Bộ LĐTBXH cũng đã ban hành ngay Công điện số 02 gửi TPHCM và các cơ quan chức năng để vào cuộc xử lý.

Cơ sở Mái ấm này không phải cơ sở tự phát mà được Quận 12 cấp phép hoạt động. Khi vụ việc xảy ra, số lượng 86 cháu là vượt công suất được cấp phép (cấp phép chỉ được 35 cháu). 86 cháu này đã được Sở LĐTB&XH TPHCM và Quận 12 đưa vào 3 cơ sở bảo trợ xã hội công lập để chăm sóc, bảo đảm quyền lợi của trẻ em. Có 2 cháu đã được gia đình đón về.

Cơ sở Mái ấm Hoa hồng hiện đã bị thu hồi giấy phép và tạm giữ các cá nhân, củng cố hồ sơ pháp lý để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Về các mái ấm và cơ sở tự nguyện trên cả nước, theo tinh thần của Luật Trẻ em và luật pháp có liên quan, Nhà nước ta khuyến khích và có các cơ chế chính sách để huy động sự vào cuộc của các tổ chức, cá nhân trong việc chăm sóc giúp đỡ cho trẻ em.

Việc thành lập và tổ chức hoạt động các cơ sở này có quy định theo các cấp: xã, huyện, tỉnh. Quy định của pháp luật nghiêm cấm việc thiện nguyện để trục lợi, nghiêm cấm các hành vi bạo lực, bạo hành xâm hại trẻ em. Có nhiều góc độ xử lý, nhẹ thì xử phạt hành chính, nặng thì xử lý hình sự.

Các loại hình cơ sở hiện nay có nhiều và hoạt động theo cơ chế phân cấp. Tất cả các cơ sở phải hội tụ đầy đủ các tiêu chí, điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân viên chăm sóc… theo quy định.

Trong thời gian tới, qua vụ việc của Mái ấm Hoa hồng, Bộ LĐTB&XH sẽ chỉ đạo các địa phương, Sở LĐTB&XH phối hợp với các sở, ngành có liên quan tăng cường thanh tra kiểm tra.

Vụ việc ở Mái ấm Hoa hồng có liên quan đến công tác quản lý. Ngay việc hoạt động vượt công suất trên 100% nhưng thanh tra kiểm tra chưa xử lý được. Và đây là liên quan đến buông lỏng quản lý.

Qua vụ việc này Bộ LĐTB&XH sẽ tăng cường công tác thanh tra kiểm tra, rà soát trên cả nước. Đặc biệt là cấp xã phải tăng cường kiểm tra thanh tra tại cơ sở, cấp huyện tăng cường công tác thanh tra kiểm tra cấp huyện, cấp tỉnh cũng vậy.

Cơ sở nào chưa có giấy phép hoạt động thì dừng. Cơ sở nào chưa hội tụ đủ các tiêu chí điều kiện thì khẩn trương hoàn thiện để tăng cường năng lực chăm sóc trẻ em.

Đề nghị tăng cường công nghệ áp dụng trong việc giám sát thường xuyên, liên tục việc chăm sóc trẻ em tại các cơ sở, mái ấm.

Tăng cường thực hiện đúng quy định của Đảng, Nhà nước về quy định liên quan đến chăm sóc bảo vệ trẻ em, đặc biệt là quy định mới nhất của Nghị định số 110/2024/NĐ-CP Chính phủ mới ban hành về công tác xã hội. Trong này có một số nhóm quy định như hoạt động thiện nguyện, Nhà nước tạo các cơ hội cho các tổ chức cá nhân có thể giúp đỡ người khó khăn nhưng phải bảo đảm đúng quy trình, quy định, không được bóc lột lợi dụng, hành hạ, xâm hại các đối tượng… Bên cạnh đó là các chính sách liên quan đến các cơ sở dịch vụ chuyên nghiệp phải tuân thủ các tiêu chí điều kiện và phải được phép hoạt động.

Tăng cường công tác về truyền thông, nâng cao nhận thức của người dân và trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc phát hiện các vụ việc, xử lý nhanh và tăng cường công tác thanh tra kiểm tra.