“Mạng xã hội” là cụm từ quen thuộc trong cuộc sống của nhiều người hiện nay. Trong kỷ nguyên 4.0, MXH được xem là "vũ khí" lợi hại giúp dễ dàng kết nối và truyền tải thông tin dù ở bất kỳ đâu… Chính vì thế, thời gian qua có nhiều cá nhân đã lợi dụng điều này để đăng tải những thông tin không đúng sự thật, tung những tin đồn gây hoang mang dư luận. Sự việc người dân đồng loạt đi rút tiền gửi tiết kiệm tại ngân hàng SCB trong mấy ngày qua là một minh chứng điển hình.

Cục An ninh chính trị nội bộ, Cục An ninh kinh tế - Bộ Công an phối hợp với Công an tỉnh Hà Nam cho biết đã làm việc với Nguyễn Kiên Q. (sinh năm 1982, trú tại TP. Phủ Lý, tỉnh Hà Nam). Đối tượng Q. đã sử dụng tài khoản cá nhân đăng tải trên mạng xã hội, bình luận thông tin thất thiệt tạo tâm lý bất an khiến hàng loạt người dân đồng loạt rút tiền tại các ngân hàng (chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là ngân hàng SCB). Đây là hành vi vi phạm pháp luật. Công an tỉnh Hà Nam đang củng cố hồ sơ để xử lý nghiêm theo quy định.

Tin đồn là giả nhưng hậu quả là thật

Từ đầu năm tới nay, chỉ số chứng khoán VN-Index đã giảm hơn 31%, rơi vào top giảm sâu hàng đầu thế giới, không ít lần thị trường còn bị rớt do tin đồn. Đặng Như Q., có lượng lớn người theo dõi bị khởi tố vì các bài viết trên Facebook hàm ý về một số cá nhân đại diện các công ty đang niêm yết trên sàn chứng khoán sắp bị xử lý hình sự; gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán, làm thiệt hại về kinh tế, uy tín của tổ chức, cá nhân và nhà đầu tư.

Luật sư Phạm Thị Thu, Giám đốc Công ty luật số 1 Hà Nội cho biết: Nghị định số 15/2020/NĐ-CP là quy định rõ mức xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi tung thông tin giả mạo, gây hoang mang dư luận trên mạng xã hội. Cụ thể, Điều 101 của Nghị định quy định phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc.

Nghị định 15 cũng quy định: Phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng đối với một trong các hành vi như: Đưa thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân; Giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân khác; Đăng, phát các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc không được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu...

Theo luật sư Phạm Thị Thu: "Người dùng mạng xã hội cần trang bị cho mình kiến thức, sự hiểu biết để phân biệt những thông tin nào là thật, tin nào là giả, và cần cẩn trọng với những thông tin chưa được kiểm chứng. Đặc biệt cần phải tìm hiểu các quy định của pháp luật để không dẫn đến vi phạm pháp luật. Khi chia sẻ các thông tin thì người dùng mạng xã hội cũng cần phải nâng cao khả năng nhận thức, sự hiểu biết. Chúng ta đều phải chịu trách nhiệm với những thông tin chúng ta chia sẻ và không thể bao biện là không biết thì không bị xử lý. 

Nhiều người đã phải tự tử chỉ vì tin đồn, cũng có nhiều người cũng đã thân bại danh liệt cũng chỉ vì tôn đồn trên mạng xã hội. Thế giới ảo nếu không được quản lý nghiêm và bài bản thì sẽ gây ra những hệ lụy khôn lường. những nút like, share và những lời bình luận ác ý có thể khiến người ta tìm đến cái chết. Mặt trái của mạng xã hội - với tính lan tỏa mạnh mẽ của mình đã dồn không ít người vào bước đường cùng khi phải vật lộn với cơn bão dư luận.... Với tất cả những nạn nhân phải gánh chịu hệ lụy từ mạng xã hội, thì tổn thất khó có thể đo đếm được.

Tin ảo, tin giả hay còn gọi là "Fake news" gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển xã hội trong tương lai. Bộ Công an khuyến cáo tất cả tổ chức, cá nhân nếu đăng tải, chia sẻ, phát tán hoặc bình luận đồng thuận với tin giả, tin sai sự thật, tin gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh trật tự đều sẽ bị xử lý. Tuy nhiên việc khuyến cáo này có hiệu quả hay không thì phải dựa vào chính nhận thức của người dùng mạng xã hội - như chia sẻ của nhà báo Đỗ Doãn Hoàng.

Mời quý vị nghe toàn bộ nội dung trao đổi của PV VOV2 với nhà báo Đỗ Doãn Hoàng tại đây: