Ngày 24/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) tổ chức Hội nghị giáo dục đại học năm 2021. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn và Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn chủ trì Hội nghị.

Đại học thực hiện mục tiêu “kép”

Năm học 2020-2021, Bộ GD-ĐT đã có các chính sách, chỉ đạo kịp thời trong công tác tuyển sinh trong đó triệt để ứng dụng CNTT, đảm bảo khoa học, khách quan, công khai, minh bạch, giảm tối đa thí sinh ảo, kiểm soát tình trạng tuyển sinh vượt chỉ tiêu, thích ứng với tình hình dịch bệnh Covid-19.

Đặc biệt, tự chủ đại học ghi nhận sự thay đổi rất lớn về nhận thức và sự triển khai quyết liệt của các trường. 142/175 đơn vị công lập, 34/35 đơn vị trực thuộc Bộ GD-ĐT đã hoàn thành kiện toàn Hội đồng trường.

Hoạt động nghiên cứu khoa học có nhiều điểm sáng khi số bài báo ISI/SCOPUS của các cơ sở GDĐH năm 2020 tăng 4 lần so với năm 2016. Sau 5 năm, các cơ sở GDĐH vượt 75.400 bài, chiếm hơn 77% trong tổng số bài báo ISI/SCOPUS cả nước.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh, năm học 2020-2021 là năm thứ 2 toàn ngành Giáo dục triển khai nhiệm vụ trong điều kiện hết sức khó khăn do đại dịch Covid-19. Các cơ sở giáo dục đại học trong thực hiện mục tiêu “kép”: vừa đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao; vừa tham gia phòng chống dịch.

Trước tình hình dịch COVID-19 phức tạp, các cơ sở giáo dục đại học đã chuyển nhanh sang dạy và học trực tuyến, linh hoạt trong tổ chức đào tạo, đánh giá kết quả. Đến nay, hầu hết các cơ sở giáo dục đại học đã hoàn thành nhiệm vụ năm học, trừ một số trường khu vực miền Trung, miền Nam và một số trường thuộc khối y dược, công an, quân đội.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Hải, Phó Giám đốc ĐH Quốc gia Hà Nội cũng cho rằng, năm học 2020-2021, ngành Giáo dục đã nhanh chóng thích ứng và phát huy hiệu quả trong dạy học ở tất cả các cấp học, bằng cách chuyển đổi số.

Cũng liên quan đến việc ứng dụng CNTT trong đào tạo, giảng dạy, PGS.TS Nguyễn Hoàng Hải cho rằng cần cân nhắc cho phép kiểm định chất lượng trực tuyến trong nước; xây dựng hệ thống học liệu chia sẻ chung trong các cơ sở giáo dục đại học trong nước; đào tạo bồi dưỡng cho giảng viên kiểm tra đánh giá trực tuyến…

Tiếng nói người thầy phải là tiếng nói quan trọng trong quản trị đại học

Đánh giá kết quả năm học 2020-2021 của Giáo dục đại học, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho rằng, mặc dù dịch COVID-19 gây nhiều khó khăn cho các cơ sở giáo dục đại học nhưng các trường đã vượt qua khó khăn, thách thức. Công tác tuyển sinh, đào tạo không chỉ đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng mà còn cho thấy sự chủ động, sáng tạo của các cơ sở giáo dục trong việc biến thách thức thành cơ hội để đẩy mạnh chuyển đổi số của giáo dục đại học.

Đặc biệt, các cơ sở giáo dục đại học đã có nhiều đóng góp trong công tác phòng, chống dịch COVID-19. Những nghiên cứu kịp thời về vắc xin, thuốc, phương tiện, dụng cụ, vật tư… phục vụ cho phòng, chống dịch từ các trường đại học được xã hội đánh giá cao. Cùng với đó, là những đóng góp về nhân lực, vật lực trực tiếp cho tuyến đầu chống dịch.

Năm học vừa qua, theo Bộ trưởng, cũng cho thấy sự gia tăng đáng kể của số lượng các công bố quốc tế; chỉ số xếp hạng của giáo dục đại học Việt Nam tiếp tục được giữ vững và tăng trưởng - khẳng định vai trò của giáo dục đại học Việt Nam trên bản đồ quốc tế; hoạt động đảm bảo chất lượng và kiểm định chất lượng ngày càng được cải thiện.

Trước một năm học mới dự báo sẽ còn nhiều thác thức do dịch COVID-19 phức tạp, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng giáo dục đại học cần tiếp tục khắc phục khó khăn để tiếp tục lộ trình đổi mới, trong đó, cần tăng cường các giải pháp thích nghi với điều kiện dịch bệnh có thể còn kéo dài, thực hiện chuyển đổi từ đào tạo trực tiếp sang đào tạo trực tiếp kết hợp trực tuyến, kiên trì mục tiêu chất lượng và tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện.

“Giáo dục đại học không chỉ chuyển đổi số và ứng phó cho mình, mà còn đóng vai trò nòng cốt trong chuyển đổi số toàn ngành giáo dục, hỗ trợ cho bậc học phổ thông và giáo dục địa phương”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định.

Liên quan đến vấn đề tự chủ đại học, Bộ trưởng Nguyễn Kim nhấn mạnh, năm học tới tự chủ đại học sẽ tiếp tục được đẩy mạnh theo hướng toàn diện, có chiều sâu và hiệu quả.

Tự chủ không gì khác là để đại học năng động hơn, giải phóng được nguồn lực và sức sáng tạo, nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học. Nếu tự chủ không mang lại được điều đó thì cơ chế, chính sách phải điều chỉnh.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn yêu cầu, cần tiếp tục rà soát về phương diện thể chế để từng bước đồng bộ, tạo cơ chế chính sách đầy đủ thuận lợi cho tự chủ. Ngoài ra, muốn triển khai tự chủ đúng hướng, cần nâng cao nhận thức và thống nhất cách hiểu để áp dụng các quy định về tự chủ - điều này, Bộ trưởng cho rằng, thời gian qua vẫn chưa thấu đáo ở một số trường đại học.

“Thực thi quyền tự chủ phải làm sao để quyền đó lan tỏa tới được chủ thể quan trọng là người thầy, là các nhà khoa học. Tự chủ phải đem lại giá trị cao hơn cho tiếng nói chuyên môn, để tiếng nói của người thầy, nhà khoa học, chuyên gia phải trở thành tiếng nói quan trọng trong quản trị, vận hành cơ sở giáo dục đại học. Có làm được điều đó, tự chủ đại học mới đầy đủ và có chiều sâu”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định.

Bên cạnh đẩy mạnh tự chủ đại học, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng lưu ý tới công tác tuyển sinh đại học. Trong bối cảnh tuyển sinh chịu tác động của tình hình dịch bệnh những năm gần đây, Bộ trưởng cho rằng tinh thần đổi mới công tác tuyển sinh, gắn với việc kỳ thi tốt nghiệp THPT phải năng động hơn để thích nghi và có sự đổi mới theo hướng tăng cường phân cấp trong thi tốt nghiệp THPT.

Mặc dù đây là việc đang trong quá trình chuẩn bị, tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, 2 Đại học Quốc gia và các đại học vùng có thể bắt tay ngay vào việc xây dựng và củng cố hệ thống các trung tâm khảo thí, tạo tiền đề cơ sở vật chất cho các chủ trương đổi mới thi trong thời gian sắp tới.