Động thái này diễn ra trong bối cảnh đụng độ gia tăng trong những ngày gần đây giữa hai bên đã khiến quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ - Nga rơi vào tình huống “khó xử”. Dù đều là những nước bảo trợ cho các tiến trình hòa bình Astana và Sochi, song Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ lực lượng đối lập Syria, trong khi Nga là nước bảo trợ cho chính quyền Tổng thống Assad.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan. Ảnh: Reuters

Căng thẳng leo thang giữa Thổ Nhĩ Kỳ và chính quyền Syria sau khi các cuộc đụng độ làm hơn 20 người thiệt mạng hồi đầu tuần có nguy cơ gây bất ổn hơn nữa tỉnh Tây Bắc Idlib, thành trì cuối cùng của lực lượng nổi dậy ở Syria. Đây là vụ giao tranh đẫm máu nhất xảy ra kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ triển khai quân tới Syria hồi năm 2016. Theo Tổng thống Tayyip Erdogan, quân đội của chính quyền Syria hiện diện tại 2 trong số 12 trạm quan sát được Thổ Nhĩ Kỳ xây dựng tại tỉnh Idlib, đi ngược lại khuôn khổ thỏa thuận Sochi năm 2018 giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.

Ông Erdogan hối thúc lực lượng Syria rút khỏi các trạm quan sát trước cuối tháng 2 này và cảnh báo nếu không, lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có biện pháp mạnh tay: "Bất kỳ cuộc tấn công trên bộ hoặc trên không nào nhằm vào binh lính Thổ Nhĩ Kỳ tại Idlib hoặc nhằm vào các khu vực hoạt động của chúng tôi sẽ bị đáp trả thích đáng bất kể nguồn gốc là từ đâu. Nếu sự an toàn của các binh lính Thổ Nhĩ Kỳ không thể được đảm bảo, thì không ai có thể phản đối việc chúng tôi thực hiện các quyền chính đáng của mình”.

Các trạm kiểm soát đang gây căng thẳng nằm ở Morek và Sourman, Đông Nam thành phố Idlib. Cũng theo Tổng thống Erdogan, ông đã gửi thông điệp này trong cuộc điện đàm hôm 4/2 với Tổng thống Nga Putin. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhấn mạnh, các vụ tấn công của quân đội Syria nhằm vào các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ là một “bước ngoặt” trong cuộc xung đột Syria. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không để tình hình tiếp diễn như hiện nay.

Trong một phản ứng mới nhất, Bộ Ngoại giao Syria đã lên án mạnh mẽ những phát biểu của Tổng thống Erdogan, cho đây là “những lời nói dối và lừa gạt”. Theo Liên Hợp Quốc, các cuộc xung đột tại Tây Bắc Syria đã làm hơn 500.000 người phải rời bỏ nhà cửa chỉ trong vòng 2 tháng qua và phần lớn trong số này là đổ về các khu vực biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ./.