Tổng thống Donald Trump có quyền khước từ trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ vì thương vụ mua hệ thống phòng thủ S-400 của Nga và Mỹ nên tìm "giái pháp trung dung” cho những tranh cãi giữa hai nước hiện nay, Tổng thống Tayyip Ergogan khẳng định.

Một phần của S-400 được Nga chuyển tới cho Thổ Nhĩ Kỳ ngày 12/7/2019. Ảnh: Reuters

Bình luận của ông Erdogan được đưa ra 2 ngày sau khi thành viên NATO Thổ Nhĩ Kỳ tiếp nhận các bộ phận đầu tiên của hệ thống S-400 từ Nga, bất chấp cảnh báo từ Washington rằng, động thái này có thể khiến Ankara bị trừng phạt.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng phát biểu với báo giới rằng Tổng thống Trump "có quyền khước từ hoặc trì hoãn Đạo luật chống lại kẻ thù nước Mỹ thông qua trừng phạt (CAATSA)", đồng thời khẳng định Mỹ nên tìm kiếm “một giải pháp trung dung” cho những tranh cãi liên quan đến thương vụ mua bán S-400 của Ankara.

Tổng thống Trump đã thể hiện sự thông cảm cho lập trường của Thổ Nhĩ Kỳ khi ông gặp Tổng thống Erdogan tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản hồi tháng trước. Phía Ankara cho biết nước này mua hệ thống phòng thủ S-400 của Nga bởi vì chính quyền Tổng thống Obama từ chối bán hệ thống Patriot cho nước này.

"Tại thời điểm này, tôi không nghĩ Tổng thống Trump có cùng quan điểm với các quan chức Nhà Trắng và ông ấy đã khẳng định điều này trước tất cả truyền thông thế giới. Bằng cách mua hệ thống S-400, chúng tôi sẽ không bị đe dọa chiến tranh. Chúng tôi chỉ đang đảm bảo hòa bình và an ninh quốc gia".

Bất chấp những phát ngôn nồng ấm của Tổng thống Trump với Thổ Nhĩ Kỳ, các quan chức Mỹ cho biết hồi tuần trước rằng Washington vẫn có kế hoạch áp đặt các lệnh trừng phạt lên Ankara.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhận định với tờ Washington Post trong một cuộc phỏng vấn ngày 14/7 rằng "luật này (CAATSA) bao gồm các lệnh trừng phạt và tôi tin rằng chúng tôi sẽ áp dụng nó với Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như Tổng thống Trump sẽ tuân theo đạo luật này".

Ngoài việc áp dụng Đạo luật CAATSA, các quan chức Mỹ cho biết Thổ Nhĩ Kỳ có thể bị loại khỏi chương trình phát triển F-35. Điều đó tức là Ankara sẽ không còn là một phần trong quy trình sản xuất cũng như không thể đặt hàng loại chiến đấu cơ này nữa.

Lầu Năm Góc cho biết hệ thống S-400 sẽ gây ra mối đe dọa với chương trình F-35 nếu chúng được vận hành tại cùng một khu vực. Tổng thống Erdogan khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đặt hàng hơn 100 chiếc F-35 do tập đoàn Lockheed Martin sản xuất, đồng thời hy vọng Washington tiếp tục tuân thủ các cam kết của thỏa thuận.

Ông Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ vẫn muốn mua hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot từ Washingon và 2 nước nên hướng tới việc tăng cường các hoạt động thương mại cũng như củng cố "hợp tác quốc phòng toàn diện".

"Tổng thống Trump luôn nhìn nhận điều này rất tích cực. Hiện nay là thời điểm chúng tôi đang thảo luận về việc trao đổi thương mại với kim ngạch lên tới 75 tỷ USD, 100 tỷ USD. Chúng tôi là những đối tác chiến lược, hãy cùng nhau làm những điều mà một quan hệ chiến lược cần phải làm"./.