Hệ thống Patriot gặp khó khi đánh chặn tên lửa Nga

Nhìn chung, các cuộc tấn công bằng tên lửa cũng như các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga đã tăng đột biến trong những tháng gần đây.

Ukraine đã nhận được ba tổ hợp Patriot từ Mỹ, hai tổ hợp từ Đức, một tổ hợp từ Romania và một tổ hợp khác cùng các linh kiện thay thế do Đức và Hà Lan cung cấp. Lực lượng vũ trang Ukraine cũng đã nhận được nhiều loại tên lửa đánh chặn khác nhau để sử dụng với các hệ thống này. Tháng 7 vừa qua, Mỹ thông báo rằng họ đang làm việc với các đồng minh châu Âu để cung cấp thêm các tổ hợp Patriot cho quân đội Ukraine. Patriot hiện là hệ thống phòng thủ mạnh mẽ duy nhất mà Ukraine có để chống lại tên lửa đạn đạo Nga.

Một báo cáo đặc biệt do Văn phòng Tổng Thanh tra Bộ Quốc phòng Mỹ công bố tuần này cho biết, Không quân Ukraine đã gặp khó khăn trong việc sử dụng hệ thống Patriot để đánh chặn tên lửa đạn đạo của Nga do những "cải tiến chiến thuật" gần đây mà Moscow đã thực hiện đối với vũ khí này.

“Những cải tiến này giúp tên lửa của họ thay đổi quỹ đạo và thực hiện các động tác cơ động thay vì bay theo quỹ đạo đạn đạo thông thường", báo cáo cho biết.

Chẳng hạn, ngày 28/6, Nga đã phóng 7 tên lửa đạn đạo và Ukraine chỉ bắn hạ được một tên lửa. Trong cuộc tấn công quy mô lớn vào ngày 9/7 – cuộc không kích lớn nhất kể từ khi xung đột bắt đầu, Nga đã sử dụng 13 tên lửa và Không quân Ukraine bắn hạ hoặc chế áp 7 tên lửa.

Báo cáo của tình báo Mỹ không nêu rõ tên lửa đạn đạo nào của Nga gây thách thức lớn cho Ukraine cũng như những “cải tiến” đã được thực hiện đối với chúng. Tuy nhiên, người phát ngôn Không quân Ukraine Yurii Ihnat đã nhắc đến đến tên lửa Iskander-M do Nga tự phát triển và tên lửa KN-23 do Triều Tiên cung cấp. Iskander-M và KN-23 đều là tên lửa đạn đạo tầm ngắn, được Nga sử dụng nhiều nhất trong các cuộc tấn công vào Ukraine.

“Chúng tôi biết Nga đang cải tiến vũ khí đạn đạo của họ. Điều này khiến quá trình đối phó trở nên phức tạp hơn, nhưng không việc đánh chặn không phải là bất khả thi”, ông Ihnat nói.

“Việc một tên lửa đạn đạo không chỉ bay theo đường bay thẳng mà còn có thể thực hiện các động tác cơ động trong khi bay - khiến hệ thống Patriot, vốn tính toán điểm đánh chặn bằng phần mềm, khó dự đoán chính xác vị trí tên lửa sẽ bay tới”. Theo ông Ihnat, các tên lửa được cải tiến của Nga được trang bị hệ thống radar mồi bẫy và sử dụng đường bay gần giống đạn đạo, khiến chúng khó bị theo dõi và đánh chặn bằng hệ thống Patriot.

Nga nâng cấp tên lửa đạn đạo

Theo giới phân tích, nhiều khả năng Nga đã tích hợp rộng rãi mồi bẫy cho tên lửa Iskander-M và có thể đã cải tiến hoặc nâng cấp các mồi bẫy.

Tên lửa Iskander-M có thể được phóng theo quỹ đạo gần như đạn đạo và từ lâu đã có báo cáo cho rằng chúng có khả năng cơ động đáng kể trong khi bay. Chưa rõ Nga đã "nâng cao" khả năng này như thế nào, hay mở rộng việc sử dụng tên lửa ra sao. Trước đây, Nga từng tuyên bố rằng tên lửa Kinzhal phóng từ trên không, được phát triển từ Iskander-M, cũng có khả năng cơ động đặc biệt cao và những cải tiến này có thể đã được áp dụng cho tên lửa phóng từ mặt đất.

Tên lửa KN-23 có hình dạng trông rất giống với Iskander-M. Nhiều báo cáo cho rằng nó có khả năng thực hiện động tác bay vút lên ở giai đoạn cuối của hành trình bay, một lần nữa gây khó khăn cho các nỗ lực đánh chặn.

Trung tướng Kyrylo Budanov, người đứng đầu Cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) cho rằng, Nga đã hợp tác với Triều Tiên để cải thiện hiệu quả của KN-23, đặc biệt là về độ chính xác. Sự cải tiến này có thể mở rộng phạm vi tấn công của KN-23.

Tất cả những điều này đặc biệt đáng lo ngại khi xét đến việc Ukraine vẫn phụ thuộc vào hệ thống Patriot để phòng thủ trước các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Nga. Ngoài ra, Kiev cũng có rất ít lựa chọn để tăng cường khả năng chống tên lửa đạn đạo của nước này, ngoài việc nỗ lực mua thêm hệ thống Patriot và tên lửa đánh chặn.

Khi xung đột nổ ra vào năm 2022, quân đội Ukraine có một số lượng hạn chế các hệ thống tên lửa đất đối không S-300V1 thời Liên Xô, vốn có khả năng chống tên lửa đạn đạo ở mức độ nhất định, nhưng vẫn chưa rõ liệu có hệ thống nào trong số này còn hoạt động hay không. Kho dự trữ tên lửa đánh chặn của Kiev cũng đã giảm dần trong ba năm qua.

Việc Ukraine sử dụng liên tục các hệ thống như Patriot trong chiến đấu cũng tạo ra nhiều cơ hội cho Nga thu thập thông tin tình báo hữu ích về khả năng của chúng, sau đó phát triển các loại vũ khí và biện pháp đối phó mới.

Những khó khăn của Patriot trong việc đánh chặn tên lửa đạn đạo bắn Nga có thể gây ra nhiều lo ngại đối với các lực lượng vũ trang đang sử dụng hệ thống này, trong đó có cả quân đội Mỹ. Quân đội Mỹ hiện đang tìm cách mở rộng các đơn vị Patriot và cải thiện năng lực của họ, trong đó có cả việc bổ sung một radar mới.

Lợi thế 3 chọi 1: Nga đột phá tại Donetsk, bắt thóp điểm yếu của Ukraine

VOV.VN - Hoạt động của các đơn vị Nga bất ngờ xâm nhập qua một trong những tuyến phòng thủ quan trọng nhất của Ukraine tại Donetsk đã phơi bày bất lợi nghiêm trọng về nhân lực của Kiev.