UAV giữ nhiều vai trò từ “cường kích” đến cận chiến ngăn chặn

Quy mô sử dụng UAV quân sự trong xung đột Ukraine đã gia tăng lên mức độ chưa từng thấy, tích hợp gần như với mọi trận đánh lớn. UAV cũng được sử dụng để tranh chấp bầu trời, với những cuộc đụng độ trực diện giữa UAV với nhau.

Hàng ngàn UAV như thế cất cánh bay lên bầu trời chiến trường Ukraine, phục vụ một loạt nhiệm vụ từ chỉ thị mục tiêu cho pháo binh nã đạn, đến trinh sát mặt trận hoặc trực tiếp làm quả đạn lao thẳng vào mục tiêu.

Tầm quan trọng của UAV trong tác chiến lớn đến mức quân đội Ukraine trong tháng 6/2024 đã lập ra binh chủng độc lập đầu tiên trên thế giới về UAV, chuyên thực hiện tác chiến bằng UAV.

Trước khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine, UAV mới chỉ được sử dụng ở mức độ hạn chế trên thế giới.

Nhưng hiện nay, cả Nga và Ukraine cùng tham gia vào một cuộc chạy đua UAV, đầu tư lượng lớn tiền bạc, thời gian và kiến thức chuyên môn vào phát triển các hệ thống UAV của riêng mình cũng như cách thức để đối phó với hệ thống của đối phương, theo James Patton Rogers - một chuyên gia UAV và giám đốc của Viện Chính sách kỹ thuật Cornell Brooks.

Mike Monnik - Tổng giám đốc điều hành của hệ thống tình báo UAV DroneSec, nói với Business Insider: UAV từng được gắn lượng lớn thuốc nổ để lao vào xe thiết giáp trị giá nhiều triệu USD của đối phương. Nhưng ngày nay, UAV có thêm xu hướng mới là tấn công chính các UAV của đối phương trên bầu trời do sự nguy hiểm của những UAV này.

Business Insider đã khảo sát hơn 40 video về các cuộc đụng độ giữa UAV trên bầu trời Ukraine (do DroneSec sưu tầm) để tổng kết ra một số chiến thuật nổi bật đã phát triển nhanh trong thời gian ngắn vừa qua.

Lao thẳng từ trên xuống dưới

UAV DJI Mavic rẻ tiền có tầm nhìn hạn chế về phía trên. Do vậy, những UAV khác lơ lửng trên đầu nó sẽ là mối đe dọa rõ rệt đối với UAV này.

Một đoạn clip do phía Nga công bố vào đầu tháng 4 cho thấy UAV Nga lao thẳng từ trên cao xuống một chiếc DJI Mavic-3 của Ukraine, khiến cho UAV này rơi xuống mặt đất.

Monnik cho biết, vào đầu năm 2022, việc bổ nhào như thế này khá hiếm hoi. Khi ấy, theo Monnik, xác suất một UAV thương mại nhỏ khi bay trinh sát phát hiện ra UAV đối phương trên bầu trời rồi bay lên phía trên và bổ xuống UAV đó là rất thấp.

Dùng UAV rẻ tiền đâm va vào UAV đắt tiền

Ở đây, UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) có gắn hoặc không gắn thuốc nổ sẽ được sử dụng để đâm vào một UAV đối phương đắt tiền hơn. Nếu cuộc tấn công thành công, lợi thế chi phí sẽ thuộc về bên tấn công.

Một đoạn video được chia sẻ vào ngày 1/6 cho thấy UAV FPV của Ukraine truy kích một UAV Orlan-10 của Nga. Kết quả, Orlan-10 (một loại UAV trinh sát) sau đó nằm trên mặt đất, có vẻ đã bị phá hủy hoàn toàn.

UAV Orlan có giá từ 87.000 - 120.000 USD mỗi chiếc. Đây là loại UAV quan trọng giúp lực lượng Nga nâng cao đáng kể hiệu suất chiến đấu, theo Viện Liên quân chủng Hoàng gia (trụ sở ở Anh). Trong khi đó, loại UAV FPV phổ biến chỉ có giá khoảng vài nghìn USD.

Ngoài ra, theo một clip, cũng có cả đòn diệt thuốc nổ gắn bên dưới UAV đối phương trước khi khối đó được thả.

Kế hoạch của Nga nhằm xây dựng trật tự thế giới đa cực

VOV.VN - Giữa khói lửa xung đột Ukraine và trong vòng vây của các lệnh trừng phạt từ phương Tây, nước Nga thời Tổng thống Putin kiên trì theo đuổi kế hoạch hướng tới một thế giới đa cực và nền an ninh “bình đẳng, không bị chia cắt”.

Thả bom lên UAV đối phương giữa không trung

Đây là một chiến thuật tấn công khác nữa trên không. Lần này, UAV bên tấn công sẽ thả chất nổ trực tiếp lên bên trên một UAV khác của đối phương đang bay phía dưới. Một số UAV Mavic-3 của Ukraine đã bị UAV Nga hạ theo cách này.

Năm ngoái (2023), binh lính Ukraine nói với Business Insider rằng họ bắt đầu chỉnh sửa UAV COTS để mang đạn dược rồi thả từ trên cao xuống UAV đối phương cũng đang bay.

UAV bắn lưới tóm UAV đối phương

Vào tháng 2/2023, Trung tâm An ninh thông tin và liên lạc chiến lược của Ukraine cho biết, họ đã nhận được 6 chiếc DroneHunter F700 do Mỹ sản xuất - đây là những chiếc UAV sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và có khả năng phóng ra lưới trùm lên mục tiêu ở trên không.

Clip của trung tâm này cho thấy kỹ thuật được sử dụng để bắt UAV Orlan và Shahed - loại đạn tuần kích lớn nhất mà Nga sử dụng để đánh vào cơ sở hạ tầng của Ukraine.

Theo Scientific American, DroneHunter F700 đã được sử dụng tại Ukraine kể từ tháng 5/2022.

Dường như Nga cũng phát triển được kỹ thuật tương tự. Một video đăng tải vào tháng 4 đã ghi được cảnh một UAV Ukraine bị mắc kẹt trong lưới phóng từ UAV bay phía trên nó.

Vùng biên Nga ứng phó với các trận pháo kích và UAV của Ukraine

VOV.VN - Sau khi Mỹ đồng ý cho phép Ukraine dùng vũ khí Mỹ tấn công vùng biên Nga, khu vực này đã hứng chịu nhiều đòn tập kích bằng pháo, tên lửa và UAV của Ukraine. Thành phố Belgorod là một nơi như thế. Cư dân tại đây đã tìm cách thích ứng với bối cảnh mới này.

Tấn công trực diện vào trắc thủ điều khiển UAV

Patton Rogers nói với Business Insider rằng có nhiều cách để chống lại UAV đối phương, trong đó có cách đánh thẳng vào trắc thủ ở nơi UAV xuất phát.

Roger cho biết, đầu tiên có thể triển khai UAV để truy tìm ăng-ten nhô ra ngoài cửa sổ - đây là dấu hiệu trắc thủ đối phương đang ẩn mình trong đó để điều khiển UAV. Ông nói tiếp, “một khi đã nhận diện được mục tiêu, một hoặc nhiều UAV khác sẽ được gửi tới đây để hạ gục đối thủ là người”.

Tương lai, UAV có thể hạ gục máy bay trực thăng

Theo Scientific American, thị trường công nghệ chống UAV có thể trị giá lên tới 12.600 tỷ USD vào năm 2030 để tương ứng với các bước phát triển của tác chiến UAV.

Monnik cho biết, DroneSec đã chứng kiến nhiều nỗ lực sử dụng những UAV loại nhỏ, đã được “vũ khí hóa”, để tấn công máy bay trực thăng cũng như máy bay cánh cố định loại nhỏ.

Và máy bay thông thường đã phải tìm cách đối phó với UAV. Clip đăng tải vào tháng 4 cho thấy một chiếc máy bay huấn luyện Yak-52 của Ukraine đã nghênh chiến với một chiếc UAV Orlan. Thông tin từ trang The War Zone cho thấy đây không phải hiện tượng riêng lẻ.

Monnik dự báo chúng ta sẽ sớm thấy các UAV được trang bị các hệ thống vũ khí giống súng cũng như cách triển khai UAV theo đội hình bầy đàn.

Xem thêm:

>> Điểm yếu sau lưng của Nga khi mở chiến dịch đặc biệt tại Ukraine

>> Ông Trump nhận được kế hoạch Mỹ chấm dứt viện trợ quân sự cho Ukraine

>> Thế yếu của xe tăng trong tác chiến thế kỷ 21, khi UAV lên ngôi

>> Ukraine phát triển UAV tấn công sử dụng AI để xuyên thủng phòng thủ điện tử Nga