Nga lần đầu tiên sử dụng bom lượn UMPB D-30SN ở Ukraine vào tháng 3/2024 trong một chiến dịch oanh tạc ở Kharkov.

Tháp truyền hình Kharkov được cho là đã bị bom UMPB-30SN trong một cuộc tấn công vào tháng 4. Cũng khoảng thời gian này, Nga sử dụng D-30SN trong chiến dịch Chasov Yar.

Có rất ít thông tin UMPB D-30SN. Dự án có thể đã bắt đầu vào đầu thập kỷ hiện tại hoặc sớm hơn. Thông thường sẽ phải mất vài năm để thiết kế và thử nghiệm, nhưng loại bom mới này được sử dụng trên chiến trường Ukraine từ đầu năm nay. Điều đó cho thấy nó đã vượt qua tất cả các cuộc kiểm tra cần thiết và được bàn giao cho quân đội Nga.

Dựa trên các bức ảnh đăng tải trên Telgram, có thể thấy rõ ràng là tổ hợp công nghiệp quân sự Nga hiện đã chuyển sang sản xuất hàng loạt bom dẫn đường. Những quả bom này được thiết kế riêng cho các cuộc tấn công chính xác vào các khu vực gần tiền tuyến và không còn cần đội ngũ kỹ thuật sân bay phải điều chỉnh thêm nữa.

Các nhà phân tích cho rằng, việc lựa chọn máy bay ném bom cũng không phải là ngẫu nhiên. Tiêm kích-ném bom Su-34HBO đã được hiện đại hóa toàn diện nhằm cải thiện khả năng ném bom. Những nâng cấp này bao gồm hệ thống nhắm mục tiêu và hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, các thành phần cấu trúc được gia cố để hỗ trợ nhiều loại vũ khí dẫn đường chính xác hơn.

Trong quá trình hiện đại hóa, Su-34HBO đã được tích hợp các hệ thống radar và quang điện tiên tiến, giúp tăng cường độ chính xác khi nhắm mục tiêu.

Ngoài ra, hệ thống liên lạc của máy bay cũng được nâng cấp, đảm bảo phối hợp tốt hơn với cả các đơn vị mặt đất trên bộ và trên không. Máy bay cũng được trang bị phần mềm mới để cải thiện độ chính xác khi thả bom, làm tăng hiệu quả trong nhiều tình huống chiến đấu khác nhau. Su-34HBO có thể thả cả bom thông thường và bom dẫn đường một cách hiệu quả.

Theo các chuyên gia, UMPB D-30SN có thể đạt tầm bắn lên tới 120km, mặc dù con số này là trong điều kiện tối ưu. Trong khi đó các loại bom trang bị mô-đun UMPC chỉ có thể tấn công mục tiêu cách xa khoảng 60km.

Nhờ trang bị động cơ đẩy, module lập kế hoạch và hiệu chỉnh thế hệ mới của Nga (UMPB) giúp cho bom lượn có tầm xa lớn hơn nhiều so với khi lắp UMPC như dòng bom FAB. Điều này cho phép UMPB D-30SN được thả từ khoảng cách đáng kể, từ đó giảm thiểu rủi ro cho máy bay khỏi nguy cơ lọt vào tầm ngắm của hệ thống phòng không đối phương.

Khi nói đến hệ thống và cảm biến, D-30SN nổi bật với công nghệ dẫn đường tinh vi. Công nghệ này bao gồm cả hệ thống dẫn đường vệ tinh và quán tính, đem lại khả năng nhắm mục tiêu chính xác từ khoảng cách xa. Ngoài ra, cảm biến hiệu chỉnh giữa hành trình bay và khả năng tự dẫn đường đến mục tiêu giúp tăng cường độ chính xác của nó.

Đối thủ gần nhất với bom lượn D-30SN của Nga là GBU-39/B của Mỹ. Cả D-30SN của Nga và GBU-39/B của Mỹ đều tận dụng công nghệ dẫn đường chính xác và có khả năng lướt về phía mục tiêu, nhưng chúng khác nhau về hệ thống, đầu đạn và tầm hoạt động. Những quả bom này đều được phóng từ máy bay ở độ cao lớn, cho phép chúng có thể lướt được quãng đường khá xa.

D-30SN sử dụng phương pháp tiếp cận dẫn đường kép với hệ thống dẫn đường quán tính và GLONASS dựa trên vệ tinh, tương tự như hệ thống dẫn đường GPS/INS của GBU-39/B, đảm bảo nhắm mục tiêu chính xác từ khoảng cách xa.

Về đầu đạn, D-30SN được trang bị đầu đạn nổ mạnh thông thường được thiết kế để có độ chính xác cao khi tấn công các mục tiêu kiên cố trên mặt đất. Mặt khác, GBU-39/B có đầu đạn nổ phân mảnh nhỏ hơn nặng 250 pound (113kg) được thiết kế để xuyên sâu, khiến nó đặc biệt hiệu quả khi tấn công các boongke ngầm hoặc các công trình kiên cố. Thiết kế này giúp GBU-39/B có lợi thế khi nhắm vào các mục tiêu được gia cố mạnh, trong khi D-30SN lại vượt trội hơn trong các cuộc tấn công đa năng.