Nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản (1973-2023), phóng viên VOVphỏng vấn Đại sứ Đoàn Xuân Hưng, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản, Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản về những thành tựu đạt được trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản cũng như triển vọng hợp tác song phương. 

PV: Thưa Đại sứ Đoàn Xuân Hưng, Việt Nam - Nhật Bản đã thiết lập quan hệ "đối tác chiến lược sâu rộng" trên tất cả các lĩnh vực, với đặc điểm nổi bật nhất là sự tin cậy cao. Nhìn lại 50 năm quan hệ ngoại giao, Đại sứ có thể cho biết những nét nổi bật trong quan hệ hợp tác song phương thời gian qua giữa Việt Nam và Nhật Bản?

Đại sứ Đoàn Xuân Hưng: Trải qua 50 năm quan hệ ngoại giao, quan hệ Việt Nam- Nhật Bản hiện nay ngày càng tốt đẹp, nhất là khi chúng ta thiết lập mối quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng năm 2014. Mối quan hệ này đã phát triển từng bước vững chắc, nay đã đạt đến mức độ "chín muồi" và khá ổn định.

Hiện nay độ tin cậy và lòng tin giữa lãnh đạo và nhân dân 2 nước ở mức cao, quan hệ đối tác toàn diện trên mọi lĩnh vực ở tầm chiến lược và ngày càng sâu rộng. Quan hệ chính trị, ngoại giao ngày càng chặt chẽ và tin cậy. Quan hệ kinh tế - thương mại ngày càng phát triển. Điểm nữa tôi muốn nhấn đến là hợp tác giáo dục đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực ngày càng phát triển, thể hiện qua số lượng sinh viên Việt Nam học tập tại Nhật Bản, số lượng người lao động Việt Nam đang làm việc tại Nhật Bản và đặc biệt là quan hệ Quốc phòng -  An ninh chặt chẽ và phát triển; giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân phát triển rất mạnh. Nét khá nổi bật là Nhật Bản và Việt Nam đều coi trọng nhau và phối hợp, hợp tác chặt chẽ trên các diễn đàn. Nhật Bản là nước đầu tiên mời Việt Nam dự hội nghị cấp cao G7 mở rộng và là nước đầu tiên trong G7 công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường.

PV: Trong hợp tác song phương, hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư luôn được hai nước Việt Nam, Nhật Bản đặc biệt chú trọng, đẩy mạnh toàn diện. Lĩnh vực hợp tác này đã đưa lại kết quả ra sao, thưa Đại sứ?

Đại sứ Đoàn Xuân Hưng: Trước hết phải nói Nhật Bản là nước cung cấp ODA lớn nhất cho Việt Nam chúng ta, tổng giá trị tích lũy cho đến nay đạt gần 22 tỷ USD. Việc này cũng giúp chúng ta khá nhiều trong việc xây dựng các cơ sở hạ tầng quan trọng, lại dấu ấn lớn cho sự phát triển của Việt Nam như đường xá, cầu, cống, bến cảng, sân bay,.. FDI của Nhật Bản tại Việt Nam cũng tiếp tục tăng mạnh.

Nhật Bản hiện cam kết đầu tư Việt Nam khoảng 70 tỷ USD, đứng thứ 3 trong số các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và con số này đang tiếp tục tăng lên. Tôi được biết là có khoảng 5.000 dự án của Nhật Bản tại Việt Nam, và theo khảo sát của JETRO  (Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản), có tới 60% các doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục muốn tăng cường và mở rộng đầu tư vào Việt Nam. Thương mại hai nước hiện nay đạt con số đáng kể, khoảng 50 tỷ USD và họ là đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam. Điều đáng nói là hiện nay chúng ta đang coi hợp tác thương mại – kinh tế là ưu tiên cao trong hợp tác của hai nước. Hai bên đã ký kết những hiệp định như Hiệp định Đối tác kinh tế 2008, các FTA mà hai nước cùng tham gia như là CPTPP rồi hiệp định FTA giữa ASEAN và Nhật Bản...  Đặc biệt tôi muốn nói đến Sáng kiến chung giữa Việt Nam và Nhật Bản nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho hợp tác hai bên.

PV: Thưa Đại sứ, với những thành tựu đã đạt được, ông nghĩ sao về triển vọng quan hệ hợp tác song phương giữa Việt Nam và Nhật Bản trong thời gian tới?

Đại sứ Đoàn Xuân Hưng: Tôi rất lạc quan về mối quan hệ Việt Nam – Nhật Bản. Cả hai bên đều đánh giá quan hệ hai nước đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất từ trước đến nay, lãnh đạo hai nước cũng đã thống nhất sẽ nâng quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng lên tầm cao mới và quyết tâm ý chí chính trị thì chúng ta thấy là có rồi. Tiềm năng dư địa hợp tác còn rất lớn nhất.

Do đó tôi tin chắc rằng, kỉ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao giữa hai nước cũng là dịp rất tốt để chúng ta chuẩn bị hành trang đưa quan hệ hữu nghị và hợp tác hai nước bước vào giai đoạn mới hiệu quả hơn, chất lượng hơn, sâu rộng hơn trên tất cả mọi lĩnh vực, trên bình diện song phương cũng như đa phương, góp phần to lớn vào sự phát triển của từng nước, bảo đảm hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững không chỉ ở phạm vi của hai nước, ở khu vực mà còn đóng góp rộng hơn ở thế giới.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ Đoàn Xuân Hưng!