Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cùng đại diện các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, đại diện các bộ, ngành thực hiện nghi thức Công bố Bộ pháp điển Việt Nam.

Bộ pháp điển được xây dựng, hình thành từ gần 9.000 văn bản quy phạm pháp luật đang còn hiệu lực của cấp Trung ương và được sắp xếp, cấu trúc vào 45 chủ đề, trong mỗi chủ đề có một hoặc nhiều đề mục. Mỗi đề mục được pháp điển từ nhiều văn bản khác nhau cùng điều chỉnh một lĩnh vực nhất định và được sắp xếp theo một trật tự khoa học, logic.

Bộ pháp điển của Nhà nước Việt Nam là Bộ pháp điển điện tử, được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử pháp điển (phapdien.moj.gov.vn) phục vụ việc tra cứu, khai thác, sử dụng miễn phí của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, việc đưa Bộ pháp điển vào cuộc sống là một trong các giải pháp quan trọng để truyền thông chính sách, nhiệm vụ này sẽ mở ra những nguồn lực lớn, tạo nên sức mạnh lớn, hiệu quả cao trong việc xây dựng, thực hiện chính sách pháp luật.

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh đề nghị các bộ, ngành, địa phương quan tâm phối hợp tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật.

Các cơ quan tăng cường tính chủ động, thực hiện nghiêm Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Pháp lệnh Pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác rà soát thường xuyên, kịp thời thực hiện hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới văn bản để bảo đảm sự phù hợp, thống nhất của hệ thống pháp luật; nâng cao hơn nữa trách nhiệm, vai trò của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương, chỉ đạo sát sao việc thực hiện rà soát, hệ thống hóa văn bản, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật…

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là đẩy mạnh số hoá, phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và bảo đảm nguồn lực kinh phí phục vụ triển khai hiệu quả các công tác này; thường xuyên cập nhật, quản lý, duy trì kết hợp với truyền thông, giới thiệu và hướng dẫn để từng cá nhân, cơ quan, tổ chức trong xã hội khai thác, sử dụng hiệu quả Bộ pháp điển.

Quan tâm, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đầu tư, nâng cấp Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật, bảo đảm nguồn dữ liệu về văn bản pháp luật "đúng, đủ, sạch, sống" vận hành liên tục, ổn định.

Bức tranh tổng thể về hệ thống văn bản quy phạm pháp luật 

Báo cáo tại hội nghị, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật Hồ Quang Huy cho biết, theo quy định pháp luật, nhiệm vụ hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật được thực hiện định kỳ 5 năm một lần.

Qua việc hệ thống hóa văn bản, các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện tổng hợp, rà soát tổng thể toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật (trừ Hiến pháp) trong kỳ để xác định và công bố chính xác các văn bản quy phạm pháp luật đang còn hiệu lực; các văn bản hết hiệu lực, ngưng hiệu lực toàn bộ; các văn bản hết hiệu lực, ngưng hiệu lực một phần cũng như các văn bản có nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, không còn phù hợp, cần phải sửa đổi, bổ sung nhằm hoàn thiện pháp luật, bảo đảm tính công khai, minh bạch của hệ thống pháp luật.

Kết quả hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật đã cho thấy bức tranh tổng thể về hệ thống văn bản quy phạm pháp luật từ Trung ương đến địa phương, nhất là về tình trạng hiệu lực của các văn bản; là nguồn dữ liệu vô cùng quan trọng phục vụ việc xây dựng, áp dụng và thi hành pháp luật.

Kết quả hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật kỳ 3 (2019-2023) trên cả nước đã được Bộ Tư pháp tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, văn bản quy phạm pháp luật ở Trung ương do các bộ, ngành hệ thống hóa, tổng số văn bản còn hiệu lực: 8.489 văn bản; tổng số văn bản hết hiệu lực, ngưng hiệu lực toàn bộ: 4.019 văn bản; tổng số văn bản hết hiệu lực, ngưng hiệu lực một phần: 1.724 văn bản; tổng số văn bản cần sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc bạn hành mới là 760 văn bản.

Đối với văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của HĐND, UBND cấp tỉnh; tổng số văn bản còn hiệu lực: 32.251 văn bản; tổng số văn bản hết hiệu lực, ngưng hiệu lực toàn bộ: 16.205 văn bản; tổng số văn bản hết hiệu lực, ngưng hiệu lực một phần: 3.177 văn bản; tổng số văn bản cần sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới: 4.755 văn bản.

Các văn bản được ban hành cơ bản đã tuân thủ về trình tự, thủ tục, thể thức ban hành văn bản; nội dung của các văn bản khi xây dựng được chú trọng để bảo đảm không trái với các quy định trong văn bản của cơ quan có thẩm quyền cấp trên và phù hợp với điều kiện thực tế.

Các bộ, ngành, địa phương đã tích cực rà soát, bãi bỏ các văn bản quy phạm pháp luật đã không còn được áp dụng trên thực tế để bảo đảm tính minh bạch của hệ thống pháp luật.