Trước đó, vào ngày 2/2/2023 và ngày 3/2/2023, lực lượng Hải quan cảng Hải Phòng, Công an thành phố Hải Phòng phối hợp với các đơn vị có liên quan đã kiểm tra hai container có dấu hiệu nghi vấn và thu giữ 615kg ngà voi được trà trộn với sừng bò châu Phi.

Đơn vị nhận hàng trên vận đơn là Công ty Cổ phần Kỹ thuật HMD (địa chỉ: Đội 6, thôn Thụy Ứng, Xã Hòa Bình, huyện Thường Tín, Hà Nội) do Hoàng Văn Hảo là người đại diện theo pháp luật. Việc trà trộn các mặt hàng động vật hoang dã bị cấm với các loại hàng hóa hợp pháp như sừng bò châu Phi cũng là một cách thức nhiều đối tượng lợi dụng để nhập lậu ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê về Việt Nam. 

Trong thời gian qua, với lợi thế vận chuyển hàng hóa khối lượng lớn, chi phí thấp và rủi ro bị phát hiện và xử lý còn chưa cao, nhiều đối tượng đã sử dụng đường hàng hải để vận chuyển, buôn bán ĐVHD trái phép xuyên quốc gia. 

Theo Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), việc cơ quan chức năng và cơ quan tiến hành tố tụng thành phố Hải Phòng bắt giữ, truy cứu trách nhiệm hình sự và đưa ra xét xử thành công đối tượng cầm đầu hoạt động nhập lậu động vật hoang dã qua đường hàng hải như đối tượng Hảo là một bước tiến vô cùng quan trọng. Vụ án này cũng là vụ vận chuyển trái phép ĐVHD đầu tiên phát hiện tại cảng Hải Phòng có đối tượng bị bắt giữ và được đưa ra xét xử.

Được biết, ngoài bản án 10 năm tù, đối tượng Hảo cũng bị phạt bổ sung 50 triệu đồng và toàn bộ tang vật của vụ án sẽ được tiêu hủy.

Hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán ngà voi trái phép tùy theo khối lượng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính lên đến 360 triệu đồng (đối với cá nhân) theo Điều 23 Nghị định 35/2019/NĐ-CP hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự với mức hình phạt lên đến 15 năm tù (đối với cá nhân) theo quy định tại Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Với khối lượng ngà voi bị thu giữ từ 90 kg trở lên, các đối tượng có thể bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm đối với cá nhân.

Chỉ trong vòng 5 năm (2019-2023), Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã ghi nhận 2.037 vụ vi phạm liên quan đến ngà voi với 4.864 vi phạm (một vụ vi phạm có thể bao gồm nhiều vi phạm đơn lẻ), cao hơn nhiều so với 662 vụ (với 1.777 vi phạm) được ghi nhận trong giai đoạn 5 năm trước đó (2014-2018).