Trong bối cảnh thế giới ngày càng phức tạp và nhiều biến động, việc bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ hoà bình và ổn định chính trị luôn là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đất nước. Để đáp ứng yêu cầu đó, việc xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, nâng cao năng lực quốc phòng vì mục đích hoà bình, tự vệ đặt ra những yêu cầu cấp thiết. Điều đó, bảo đảm cho quân đội không chỉ là lá chắn thép bảo vệ Tổ quốc mà còn là nhân tố quan trọng góp phần ổn định chính trị, xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Vậy, hành trình tinh, gọn mạnh, tiến lên hiện đại đã và đang được quân đội triển khai thực hiện như thế nào? Phóng viên VOV phỏng vấn Trung tướng Vũ Văn Sỹ, Cục trưởng Cục Quân lực, Bộ Tổng Tham mưu.

Thành lập các quân đoàn chủ lực theo hướng "tinh- gọn- mạnh”

PV: Thưa Trung tướng Vũ Văn Sỹ, ngày 2/12/2023, tại Ninh Bình, diễn ra Lễ Công bố quyết định thành lập Quân đoàn 12. Đây là quân đoàn chủ lực đầu tiên của QĐND Việt Nam được tổ chức lại theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, tiến lên hiện đại. Gọi là thành lập mới những các đơn vị của Quân đoàn 12 đều ra đời trong những năm tháng chiến tranh và có bề dày truyền thống. Đây có được coi là thuận lợi lớn nhất khi mà chúng ta thành lập mới Quân đoàn 12, thưa ông?

Trung tướng Vũ Văn Sỹ: Quân đoàn 12 tuy được thành lập mới nhưng trên cơ sở Quân đoàn 1, Quân đoàn 2 - là những đơn vị đã có bề dày truyền thống. Các đơn vị được sáp nhập, điều chuyển thì cơ bản vẫn đứng chân trên địa bàn cũ và điều chuyển nguyên trạng cho nên từng bước đã nhanh chóng ổn định được về tổ chức, về đội hình và đi vào hoạt động một cách ổn định. Quá trình thành lập, chúng tôi đã chọn một số đơn vị của Quân đoàn 1, Quân đoàn 2 làm trước, sau đó rút nghiệm và nhân rộng ra. Một điểm nữa là các cơ quan của Bộ có các văn bản hướng dẫn và chủ động chuẩn bị trước nhân sự, kể cả cán bộ, sĩ quan và đội ngũ nhân viên chuyên môn nghiệp vụ được cử đi đào tạo trước, để khi thành lập Quân đoàn 12 thì lực lượng này về cơ sở, là nòng cốt để thành lập các đơn vị mới.

PV: Sáp nhập, điều chỉnh tổ chức lực lượng, biên chế là bài toán liên quan rất lớn đến yếu tố con người, cụ thể ở đây là tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ. Vậy bài toán này đã được các đơn vị đưa ra lời giải như thế nào? 

Trung tướng Vũ Văn Sỹ: Việc điều chuyển con người thực sự là một nội dung rất khó khăn. Nếu chúng ta không làm tốt công tác tư tưởng, công tác tổ chức, công tác cán bộ thì sẽ tác động đến tâm tư, tình cảm của anh em. Chính vì vậy là Cục Quân lực đã phối hợp cùng với Cục Cán bộ và các cơ quan thực hiện những chủ trương của Quân ủy Trung ương.

Quá trình điều chuyển phải giữ được ổn định về tư tưởng, về tổ chức và giữ được ổn định về tình hình đơn vị. Chính vì vậy cho nên chúng tôi đã có những hướng dẫn rất cụ thể cho đơn vị nắm bắt tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ, nguyện vọng của cán bộ, những đồng chí nào có khó khăn về hoàn cảnh gia đình, khó khăn trong quá trình công tác, những đồng chí nào có nguyện vọng điều chuyển về đơn vị mới và những đồng chí nào có nguyện vọng ở lại đơn vị cũ.

Qua đó đã chủ động sắp xếp cơ bản để phù hợp với nguyện vọng của anh em. Những trường hợp buộc phải chuyển đi thì các đơn vị phải làm công tác tư tưởng để anh em an tâm nhận nhiệm vụ. Và cho đến thời điểm này, sau gần một năm thực hiện, cơ bản cán bộ chiến sĩ của Quân đoàn 12 đã an tâm thực hiện nhiệm vụ, không phát sinh tình hình tư tưởng về việc phải điều chuyển như vậy.

PV: Vâng, thế còn số lượng cán bộ mà dôi dư so với biên chế tổ chức mới thì giải quyết như thế nào ạ? Bởi vì khi sáp nhập, chắc chắn sẽ không tránh khỏi việc dôi dư cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật?

Trung tướng Vũ Văn Sỹ: Chúng ta sáp nhập với quan điểm là sẽ giảm cơ quan trung gian, tập trung quân số cho các đơn vị huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu. Đó là mục tiêu cao nhất. Chính vì vậy quân số dôi dư ở đây thì chúng ta đã có những giải pháp đưa xuống các đơn vị, tăng cường cho các đơn vị huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu. Vì vậy nó sẽ tăng sức mạnh của các đơn vị huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu, giảm được quân số trung gian, quân số phục vụ bảo đảm. Và như vậy phương châm tinh quạn mạnh là chúng ta đã đạt được. Chứ không phải dôi dư là vấn đề khó khăn nhất.

Tất nhiên còn có những vị trí, còn có số cán bộ, số quân nhân chuyên nghiệp có thể chưa sắp xếp được thì chúng ta cũng đã có những giải pháp được thể hiện trong Nghị quyết 230.

PV: Theo lộ trình từ nay đến cuối năm, Bộ Quốc phòng sẽ tiến hành giải thể Quân đoàn 3 và Quân đoàn 4 để thành lập mới Quân đoàn 34 và sáp nhập Tổng cục Hậu cần và Tổng cục Kỹ thuật thành Tổng cục Hậu cần – Kỹ thuật. Những kinh nghiệm nào đúc rút ra qua việc thành lập Quân đoàn 12 để có thể áp dụng vào việc thành lập và sáp nhập hai cơ quan, đơn vị này ạ?

TT Vũ Văn Sỹ: Từ việc thành lập Quân đoàn 12, vận dụng vào trong quá trình thành lập mới Quân đoàn 34 và sáp nhập Tổng cục Hậu cần, Tổng cục Kỹ thuật, chúng tôi cũng đã rút ra được những bài học kinh nghiệm để vận dụng vào trong giai đoạn tiếp theo, để mà thực hiện cho tốt hơn.

Trước hết, phải bám vào các chủ trương, quan điểm, nghị quyết của trên, bám vào kế hoạch của Bộ Quốc phòng, để quá trình thực hiện phải làm một cách quyết liệt, đúng tiến độ, đúng kế hoạch, thời gian nhưng vẫn phải bảo đảm được chất lượng.

Bài học thứ hai là các cơ quan đơn vị, nhất là các cơ quan cấp chiến lược phải kịp thời có những văn bản chỉ đạo hướng dẫn, bám sát với đơn vị. Đặc điểm của Quân đoàn 12 và đặc điểm của Quân đoàn 34 có những thuận lợi và có những khó khăn khác nhau. Để từ đó mà vận dụng những kinh nghiệm của Quân đoàn 12 vào hướng dẫn, chỉ đạo cho Quân đoàn 34 thì sẽ thuận lợi hơn.

Thứ ba là đối với những đơn vị thành lập mới, nhất là đối với Quân đoàn 34, cấp uỷ, người chỉ huy các cấp phải làm tốt công tác giáo dục, quán triệt để thống nhất về tư tưởng, về hành động. Không nảy sinh những tư tưởng ngại khó, ngại khổ. Từ đó tạo ra sự đồng thuận và thống nhất cao trong việc sáp nhập, giải thể và thành lập mới Quân đoàn 34.

Thế nào là quân đội tinh- gọn- mạnh?

PV: Việc thành lập mới Quân đoàn 34 sẽ là sự kiện đánh dấu sự ra đời của quân đoàn chủ lực thứ 2 được thành lập trong thời bình, trong quá trình xây dựng quân đội, tinh, gọn, mạnh. Thưa Trung tướng Vũ Văn Sỹ, việc xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh có được coi là tiền đề căn bản, quan trọng và là một trong những bước đi mang tính chất quyết định đến việc hoàn thành mục tiêu mà chúng ta đề ra là từ năm 2030 xây dựng quân đội hiện đại?

Trung tướng Vũ Văn Sỹ: Vâng, để hiểu được nội hàm tinh, gọn, mạnh thì chúng ta cần hiểu như sau. Trước hết, nói về tinh. Quân nhân được tuyển chọn, huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng giáo dục có đủ sức khỏe, thể chất; có bản lĩnh chính trị vững vàng; phẩm chất đạo đức tốt; có tư duy về quân sự, quốc phòng; có năng lực và trình độ chuyên môn nghiệp vụ giỏi; hoàn thành tốt chức trách nhiệm vụ được giao.

Nói về gọn. Đó là tổ chức biên chế các cơ quan, đơn vị được xây dựng cân đối, đồng bộ, hợp lý, khoa học giữa các thành phần lực lượng, không để chồng chéo chức năng, nhiệm vụ giữa các tổ chức, có cơ chế, phương thức vận hành chặt chẽ, linh hoạt đồng bộ, thống nhất, có cơ cấu tổ chức và quân số hợp lý cân đối giữa các thành phần, lực lượng quân binh chủng, giữa cơ quan và đơn vị, giữa lực lượng chiến đấu với lực lượng bảo đảm, giữa lực lượng thường trực với lực lượng dự bị động viên.

Mạnh, đó là phải kết hợp chặt chẽ giữa yếu tố tổ chức với vũ khí, trang bị và nghệ thuật quân sự Việt Nam, tạo thành sức mạnh tổng hợp vượt trội đối phương, đánh thắng mọi kẻ thù trong các hình thái chiến tranh. Tinh gọn mạnh là một trong những nội dung cốt lõi của xây dựng quân đội hiện đại. Tinh cả về con người, gọn về tổ chức và mạnh là sức mạnh tổng hợp của quân đội. Trong nghị quyết chúng ta đã để ra đến năm 2025 là sẽ cơ bản xây dựng quân đội tinh gọn mạnh. Phấn đấu năm 2030 sẽ xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhệ, hiện đại. Vì vậy ngay trong giai đoạn hiện nay nếu chúng ta xây dựng được quân đội tinh gọn mạnh thì nó sẽ là một tiền đề, một bước chuẩn bị rất lớn để năm 2030 chúng ta sẵn sàng bước vào xây dựng quân đội tinh gọn mạnh và hiện đại.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Trung tướng!