Hiện tượng sụt lún đất tại bản Nong Sơn, xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn, Sơn La xảy ra tháng 4/2024. Các cơ quan chức năng đã kiểm tra, khảo sát thực địa, xác định nguyên nhân chính là do nằm trong khu vực có lịch sử phát triển địa chất, kiến tạo lâu dài, phức tạp, trên khu vực điều tra chi tiết cũng xuất hiện nhiều đới xung yếu, dập vỡ có khả năng chứa nước.

Hệ thống hang karst ngầm, đới xung yếu, dập vỡ chứa nước trong khu vực phát triển đến độ sâu 70m, trong đó, tầng hang karst lấp đầy vật liệu sét, bột gắn kết kém ở độ sâu 2,4m - 15m được cho là nhân tố nền chủ đạo gây nên hiện tượng sụt lún trên khu vực.

Quá trình vận động của nước dưới đất trong các hệ thống hang hốc karst, đới xung yếu, dập vỡ theo thời gian đã tạo thành các dòng chảy ngầm, hoạt động động lực của dòng chảy ngầm sẽ dần ăn mòn vật liệu có thành phần cacbonat làm mở rộng kích thước hang, làm mỏng trần hang, mở rộng các hệ thống khe nứt và giảm sức chịu tải của trần hang.

Cùng với đó, quá trình biến đổi khí hậu đang diễn ra phức tạp trên toàn cầu, phần nào làm suy giảm các nguồn nước, dẫn đến hạ thấp mực nước dưới đất trong hang, dẫn đến sự mất cân bằng trọng lực, dần dần sẽ gây phá hủy trần hang, xói mòn tầng phủ… gây ra hiện tượng sụt lún, nứt đất trên khu vực bản Nong Sơn và lân cận.

Tại cuộc họp, các sở, ngành liên quan đã tham gia đóng góp các ý kiến, đề xuất giải pháp phòng tránh, khắc phục sụt lún, như: khôi phục mực nước dưới đất và quan trắc biến dạng bề mặt; quan trắc, đánh giá mức độ dao động mực nước dưới đất; xây dựng hệ thống quan trắc biến dạng bề mặt; giải pháp kỹ thuật gia cố nền móng và trám, lấp hố sụt bằng khoan phụt vữa xi măng bịt hang karst. Đồng thời, đề ra các giải pháp xã hội, cơ chế chính sách, công tác quản lý… đảm bảo ổn định cuộc sống, sản xuất cho nhân dân.

Ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La giao các sở, ban, ngành liên quan của tỉnh phối hợp hướng dẫn huyện Mai Sơn các thủ tục về lĩnh vực đất đai, môi trường và các lĩnh vực có liên quan đảm bảo đủ điều kiện lập đề xuất chủ trương đầu tư dự án khắc phục sụt lún tại bản Noong Sơn và Cao Sơn, xã Chiềng Sung. Đồng thời, triển khai các đề tài nghiên cứu khoa học chuyên sâu liên quan đến đối tượng tai biến địa chất, các tác động của tài nguyên nước đến đời sống nhân dân;

Xây dựng đề xuất quy hoạch, chương trình, đề án phòng chống thiên tai trong khu vực bản Noong Sơn và Cao Sơn có kết hợp với kết quả dự báo nguyên nhân sụt lún đất tại bản Noong Sơn và mở rộng trên các địa bàn khác thuộc tỉnh Sơn La. Đồng thời, nghiên cứu, xây dựng các giải pháp khai thác và cung cấp nước sinh hoạt an toàn cho nhân dân.