Cùng dự có các Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Trần Lưu Quang, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các cơ quan Trung ương và các địa phương.

Phát biểu mở đầu phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chúng ta đã đi qua 3/4 chặng đường của năm 2023 trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp; khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi.

Nổi bật là hậu quả dịch COVID-19 kéo dài; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột tại Ukraine còn phức tạp; Lạm phát tuy đã hạ nhiệt những vẫn neo ở mức cao; tăng trưởng thấp, không đồng đều và còn bấp bênh; Thương mại, đầu tư quốc tế và nhu cầu ở các thị trường lớn suy yếu; chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy cục bộ; hàng rào bảo hộ gia tang; Rủi ro về tài chính, tiền tệ, bất động sản, nợ công gia tăng; niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng giảm sút.

Nguy cơ mất an ninh năng lượng, an ninh lương thực hiện hữu; trong đó giá dầu thô tăng mạnh; Các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống như già hoá dân số, biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mạng… ngày càng gay gắt, hậu quả nặng nề.

Trong nước chịu "tác động kép" từ các yếu tố bất lợi bên ngoài và những vấn đề tồn tại kéo dài nhiều năm bộc lộ rõ hơn trong khó khăn; trong khi nước ta là nước đang phát triển, nền kinh tế trong quá trình chuyển đổi, quy mô còn khiêm tốn, độ mở cao, khả năng thích ứng, sức chống chịu còn hạn chế.

Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân cả nước, kết quả nhìn chung tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước; đạt được mục tiêu tổng quát đề ra: Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm; nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia, bội chi NSNN được kiểm soát tốt. An sinh xã hội, đời sống người dân được bảo đảm. Phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh. Chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được tăng cường; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh; uy tín và vị thế quốc tế của nước ta tiếp tục được củng cố, nâng lên.

Cùng với đó, Thủ tướng đã chỉ rõ nhưng tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức. Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận về tình hình KTXH tháng 9, quý III, 9 tháng và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian còn lại của năm 2023 cùng các nội dung quan trọng về giải ngân vốn đầu tư công, Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, 03 CTMTQG và Báo cáo giữa nhiệm kỳ theo Nghị quyết của QH về kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2021-2025.

Thảo luận, phân tích, đánh giá kỹ, khách quan trong đó tập trung vào: Bối cảnh tình hình quốc tế, trong nước; Kết quả đạt được; hạn chế, bất cập; nguyên nhân, bài học kinh nghiệm; Nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tháng 10, quý IV năm 2023 và đầu năm 2024. Đồng thời, báo cáo tình hình chuẩn bị và đề xuất về việc phục vụ Hội nghị Trung ương 8 và Kỳ họp  thứ 6 của Quốc hội.

Thủ tướng nhấn mạnh: "Chúng ta chỉ còn 3 tháng của năm 2023; nhiệm vụ còn lại rất nặng nề. Tuy nhiên, nền kinh tế nước ta có những dấu hiệu khởi sắc, phục hồi tích cực. Đề nghị các địa phương, bộ ngành tiếp tục hiến kế cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhất là những mô hình tốt, cách làm hay, giải pháp hiệu quả trên các lĩnh vực…"

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết,  tình hình KTXH tháng 9, quý III và 9 tháng năm 2023 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước và đạt kết quả tích cực trên nhiều lĩnh vực; trong đó 10 điểm nổi bật là:

Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát; tăng trưởng được thúc đẩy; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia, bội chi NSNN được kiểm soát tốt.

Lạm phát nhìn chung có xu hướng giảm dần trong bối cảnh lạm phát thế giới neo ở mức cao: CPI giảm dần trong 8 tháng đầu năm; bình quân 8 tháng tăng 3,1%; trong tháng 9 tăng 1,08% so với tháng trước (chủ yếu là do giá xăng dầu, lương thực tăng theo giá thế giới); bình quân 9 tháng tăng 3,16%, thấp hơn nhiều mục tiêu đề ra (khoảng 4,5%); qua đó tạo dư địa cho các chính sách tiền tệ, tài khoá thúc đẩy tổng cầu và tăng trưởng, tận dụng tối đa cơ hội phát triển SXKD, XK và tiêu dùng trong nước vào dịp cuối năm.

Tăng trưởng phục hồi tích cực, quý sau cao hơn quý trước: GDP quý I tăng 3,32%, quý II tăng 4,14%, quý III tăng 5,33%; tính chung 9 tháng tăng 4,24%, thuộc nhóm nước tăng trưởng cao hàng đầu thế giới. Trong đó, khu vực nông nghiệp tăng 3,43%; khu vực dịch vụ tăng 6,32; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 2,41%. Đặc biệt, nhiều địa phương phục hồi, tăng trưởng khá cao. Thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định. Các ngành, lĩnh vực chủ yếu phục hồi, phát triển ổn định, đặc biệt là lĩnh vực công nghiệp tiếp tục tăng trở lại.

Đặc biệt, nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò là bệ đỡ của nền kinh tế; lúa gạo được mùa được giá, tăng cả sản lượng, năng suất và giá bán (năng suất lúa đông xuân tăng 2,4 tạ/ha, lúa hè thu tăng 0,1 tạ/ha; sản lượng đạt 31,2 triệu tấn, tăng gần 400 nghìn tấn; giá lúa tăng cao so với cùng kỳ); đàn lợn tăng 4,2%; sản lượng gỗ tăng 3,3%; sản lượng thủy sản tăng 2,1% so với cùng kỳ.

Khu vực dịch vụ duy trì mức tăng khá cao: tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tính chung 9 tháng tăng 9,7% so với cùng kỳ. Khách quốc tế đến Việt Nam 9 tháng đạt 8,9 triệu người, gấp 4,6 lần cùng kỳ và vượt kế hoạch năm 2023.

Đầu tư được thúc đẩy mạnh mẽ, trở thành một động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tổng vốn FDI đăng ký 9 tháng đạt 20,21 tỷ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ; Đã đưa vào sử dụng 8/11 đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1; khởi công 12 dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, 03 cao tốc trục Đông - Tây, các tuyến đường Vành đai 3 Tp. HCM, Vành đai 4 HN, nhà ga Cảng hàng không quốc tế Long Thành, nhà ga T3 Tân Sơn Nhất… Dự kiến đến cuối năm đưa vào khai thác 1.832 km đường cao tốc (so với 1.000 km vào đầu nhiệm kỳ).

Công tác quy hoạch được đẩy mạnh; thành lập, kiện toàn, tổ chức hoạt động 06 Hội đồng điều phối vùng, thúc đẩy liên kết vùng gắn với đẩy mạnh xúc tiến, thu hút đầu tư.

Phát triển doanh nghiệp tiếp tục xu hướng tích cực; Các lĩnh vực văn hoá, xã hội, giáo dục, y tế được chú trọng; đời sống người dân tiếp tục được cải thiện; Công tác cải cách thủ tục hành chính; rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế được đẩy mạnh; tích cực triển khai Đề án 06. Đã cắt giảm, đơn giản hoá 2.189 quy định kinh doanh; 68,8% thủ tục hành chính được cung cấp trực tuyến.

Tình hình chính trị, xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội cơ bản được bảo đảm; Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được tăng cường, góp phần củng cố niềm tin trong Nhân dân;  Công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế được đẩy mạnh, nhất là đối ngoại cấp cao, ngoại giao kinh tế; uy tín và vị thế quốc tế của ta tiếp tục được củng cố, nâng lên;  Thông tin truyền thông được chú trọng, nhất là truyền thông chính sách.

Các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về Việt Nam. HSBC đánh giá Việt Nam là điểm đến hấp dẫn với DN nước ngoài; ADB dự báo Việt Nam sẽ hồi phục trong thời gian ngắn. Đặc biệt, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2023, Việt Nam xếp hạng 46/132 quốc gia/nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2022.

Ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát

Sau khi nghe các ý kiến phát biểu của các bộ ngành địa phương, kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ rõ kết quả đạt được, nguyên nhân tồn tại, hạn chế và bài học kinh nghiệm.

Trong thời gian tới Thủ tướng chỉ rõ, tình hình thế giới và trong nước tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, phức tạp, khó lường trên các lĩnh vực, khó khăn thách thức vẫn nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Trong bối cảnh đó, đòi hỏi các cấp, các ngành, các địa phương phải tiếp tục nắm chắc tình hình, tăng cường năng lực phân tích, dự báo để có phản ứng chính sách phù hợp, kịp thời, hiệu quả; đồng thời chuẩn bị kỹ các phương án, kịch bản, giải pháp ứng phó dứt khoát, hiệu quả, kịp thời, không để bị động, bất ngờ.

Về mục tiêu Thủ tướng yêu cầu, tiếp tục kiên định mục tiêu tổng quát đề ra là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, đảm bảo các cân đối lớn; chú trọng ASXH, bảo đảm đời sống nhân dân; giữ vững ổn định chính trị - xã hội, trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại; giữ gìn môi trường hoà bình, điều kiện thuận lợi cho phát triển đất nước.

Về quan điểm chỉ đạo, điều hành Thủ tướng chỉ rõ 5 vấn đề chính trong đó nhấn mạnh, tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng, tập trung tháo gỡ khó khăn cho SXKD gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm an sinh xã hội, đời sống Nhân dân.

Tiếp tục cụ thể hoá các Nghị quyết Đại hội XIII, các Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của TTgCP; trong đó tập trung đẩy mạnh:  Công nghiệp hoá, hiện đại hoá; Thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng; Thúc đẩy mạnh mẽ các ngành mới nổi, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ…; Đẩy nhanh đô thị hoá, xây dựng đô thị thông minh gắn với phát triển 6 vùng KTXH, tăng cường liên kết vùng; Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, thực chất, hiệu quả, qua đó tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng trong trung, dài hạn.

Đặc biệt, trong chỉ đạo điều hành, phải bám sát thực tiễn và đảm bảo sự chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả với tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, làm việc nào dứt việc đó; kiên trì, bền bỉ thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.

Về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu Thủ tướng nhấn mạnh, điều hành chủ động, linh hoạt, phối hợp đồng bộ, hài hoà giữa các chính sách, nhất là các chính sách tài khoá, tiền tệ; Thúc đẩy mạnh mẽ 3 động lực tăng trưởng; Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, thực hiện quyết liệt Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, 3 CTMTQG. Tập trung phát triển mạnh các ngành, lĩnh vực chủ yếu trong đó thúc đẩy phát triển mạnh mẽ sản xuất công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến chế tạo để trở thành động lực chủ yếu của tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới. Trong đó tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, các ngành công nghiệp chủ lực; Đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, có tính lan tỏa mạnh mẽ; Chủ động triển khai các giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng (điện, xăng dầu); hướng dẫn cụ thể về đầu tư lưới điện truyền tải.

Đặc biệt về lĩnh vực nông nông nghiệp Thủ tướng yêu cầu, thúc đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, nhất là lương thực, thực phẩm, các mặt hàng thiết yếu đáp ứng nhu cầu cuối năm, các dịp lễ tết; Tận dụng tốt cơ hội xuất khẩu nông sản, đồng thời bảo đảm an ninh lương thực quốc gia; Thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp để gỡ thẻ vàng của EU (IUU).

Cùng với đó chú trọng tận dụng thời cơ, phát triển các ngành, lĩnh vực mới nổi, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng; Thúc đẩy mạnh mẽ cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho SXKD; Chú trọng phát triển các lĩnh vực văn hoá, xã hội, môi trường, nhất là các chính sách người có công, bảo trợ xã hội, y tế, giáo dục đào tạo, giảm nghèo, bảo đảm ASXH, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống Nhân dân. Tăng cường dự báo, cảnh báo thiên tai, BĐKH, chủ động các biện pháp phòng, chống và khắc phục hậu quả.

 Thực hiện nghiêm túc, hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, thông tin truyền thông; Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội; giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ; tập trung trấn áp các loại tội phạm, nhất là tội phạm mạng, “tín dụng đen”…  Chú trọng tổ chức tổng rà soát, kiểm tra an toàn PCCC tại các chung cư, nhà ở, thuê trọ, nhà ở kết hợp SXKD có nguy cơ cháy, nổ cao để có ngay các giải pháp phù hợp; hoàn thành đúng thời hạn được giao; xử lý nghiêm vi phạm.

Cùng với đó Thủ tướng đã giao các nhiệm vụ cụ thể cho các bộ ngành trung ương và địa phương trong đó nhấn mạnh yêu cầu, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa giải ngân vốn đầu tư công, Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, 03 CTMTQG. Chú trọng giải phóng mặt bằng, chuẩn bị nguyên, vật liệu san lấp, phục vụ xây dựng các dự án cao tốc qua địa bàn.

Quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho SXKD, tăng khả năng hấp thụ vốn; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh, chuyển đổi số quốc gia; thực hiện quyết liệt Đề án 06.

Giải quyết ngay các vướng mắc, nhất là về cơ chế, chính sách, thủ tục pháp lý, mặt bằng... để đẩy nhanh triển khai dự án đầu tư.

Khẩn trương hoàn thành lập, thẩm định, phê duyệt theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt các quy hoạch. Chú trọng bảo đảm ASXH, đời sống người dân, trật tự ATXH trên địa bàn.

Thủ tướng nhấn mạnh, phát huy tinh thần đoàn kết, chung sức, đồng lòng và những kết quả đạt được, Thủ tướng tin tưởng rằng, các cấp, các ngành, các địa phương sẽ tiếp tục tập trung cao độ với tinh thần quyết tâm cao, hành động quyết liệt, khắc phục những hạn chế, bất cập, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành đạt mức cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2023, tạo điều kiện thuận lợi cho triển khai thực hiện kế hoạch năm 2024./.