Cùng tham dự phiên họp có các Phó Thủ tướng Chính phủ; các thành viên Chính phủ; lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; ông Đinh Văn Ân, Trợ lý Tổng Bí thư; lãnh đạo Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội.

Phát biểu mở đầu phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng chuyển lời thăm hỏi và chúc sức khoẻ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới các đại biểu tham dự phiên họp, nêu rõ, sau phiên họp này, Chính phủ sẽ báo cáo lại đồng chí Tổng Bí thư để xin ý kiến chỉ đạo tiếp theo.

Thủ tướng nhấn mạnh, đây là phiên họp rất quan trọng, đánh giá tình hình kinh tế-xã hội tháng 6 và 6 tháng đầu năm 2024, đề ra những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của 6 tháng cuối năm để thực hiện thắng lợi, toàn diện kế hoạch năm 2024, tạo tiền đề, khí thế cho những năm tiếp theo, nhất là năm 2025 - năm kết thúc của nhiệm kỳ 2021-2026 để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Thủ tướng nêu rõ, chúng ta đã qua nửa đầu năm 2024, trong bối cảnh khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi; tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường dù kinh tế toàn cầu có tín hiệu khả quan hơn, lạm phát có xu hướng đi ngang và giảm; triển vọng tăng trưởng có tín hiệu bước đầu, nhưng tiềm ẩn nhiều yếu tố bất định, rủi ro. Trong đó, có các điểm đáng lưu ý: cạnh tranh chiến lược các nước lớn gay gắt hơn; xung đột tiếp tục diễn ra, chưa biết khi nào kết thúc; tỷ giá USD, giá vàng tăng cao, giá dầu thô, hàng hoá cơ bản biến động mạnh; biến đổi khí hậu, già hoá dân số, cạn kiệt tài nguyên ngày càng tác động nặng nề đến các nước, các nền kinh tế; đặc biệt hiện tượng nắng nóng, hạn hán, El Nino xảy ra khắp thế giới. Tình hình kinh tế trong nước chịu tác động kép từ yếu tố bên ngoài bất lợi cũng như bên trong vì chúng ta còn nhiều hạn chế, bất cập. Nền kinh tế Việt Nam đang chuyển đổi, nước ta vẫn là nước đang phát triển, quy mô nền kinh tế có hạn, độ mở lớn, sức chống chịu với các cú sốc từ bên ngoài còn hạn chế… gây ra cho chúng ta những khó khăn, thách thức nhất định.

Trong bối cảnh đó, nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sắc của Trung ương, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương, sự tham gia tích cực, nỗ lực vươn lên của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, sự hỗ trợ, ủng hộ của bạn bè quốc tế, tình hình kinh tế-xã hội thể hiện rõ sự phục hồi tích cực: tiếp tục xu hướng tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước.

Tính chung 6 tháng đầu năm 2024 đạt nhiều kết quả quan trọng, tốt hơn so cùng kỳ năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực, theo đó: tăng trưởng GDP quý II đạt 6,93%, 6 tháng đầu năm đạt 6,42%, vượt kịch bản đề ra, là mức cao ở khu vực và trên thế giới. Kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm; an sinh xã hội, đời sống nhân dân được nâng lên; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội cơ bản được bảo đảm tốt; đối ngoại được đẩy mạnh, uy tín ,vị thế đất nước ta tiếp tục được nâng lên.

Thủ tướng nêu rõ, những năm vừa qua, tình hình vẫn có khó khăn, phức tạp, nhưng chúng ta vẫn thực hiện tăng thu tiết kiệm chi, cơ cấu lại đầu tư công hơp lý có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải; tiết kiệm các khoản chi thường xuyên, nhờ đó tiết kiệm được khoảng 700 nghìn tỷ đồng để thực hiện tăng lương từ 1/7/2024 và đưa giải pháp tăng lương thực hiện lộ trình theo Nghị quyết 27-NQ/TW với bước đi phù hợp, khả năng chi trả. Chúng ta phấn đấu số tiền tiết kiệm được này, bảo đảm tăng lương hết năm 2026, thực hiện Nghị quyết 27 có bước đi phù hợp, bảo đảm cân đối, bảo đảm phù hợp tình hình, đặc biệt là bình đẳng, công bằng giữa các đối tượng được hưởng thụ. Đó là những điểm tích cựa mà chúng ta cần đánh giá, phân tích, từ đó tạo khí thế, niềm tin cho nhân dân, xã hội.

Thủ tướng nêu rõ, bên cạnh những thành tích đạt được là rất cơ bản, chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, như sức ép lạm phát còn cao, tình hình sản xuất, kinh doanh còn khó khăn; tình hình trật tự an toàn xã hội, cháy, nổ, tai nạn giao thông ở một số địa bàn còn phức tạp; kỷ luật, kỷ cương có lúc, có nơi chưa nghiêm; vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức sợ sai, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm… mà chưa khắc phục được.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu phân tích sâu thêm những mặt được, chưa được, nhất là rút ra bài học kinh nghiệm công tác điều hành, quản lý thời gian qua, làm nền tảng cho thời gian tới để giữ đà tăng trưởng, khí thế để tiếp tục khắc phục những hạn chế, bất cập, thu được kết quả tốt hơn trong thời gian tới.

Thủ tướng yêu cầu, các đại biểu tập trung, phát biểu ý kiến làm rõ những vấn đề trên, từ đó đưa ra những giải pháp phù hợp, khả thi, hiệu quả để chỉ đạo, điều hành trong tháng 7 và những tháng còn lại của năm 2024 bảo đảm hiệu quả, tạo tiền đề thắng lợi quan trọng cho năm 2025, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Thủ tướng đề nghị nêu những vướng mắc, điểm nghẽn về pháp lý, quản lý điều hành, trên cơ sở đó, các bộ, ngành căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chủ động thực hiện hiệu quả, phù hợp tình hình. Các bộ, ngành, địa phương cần nỗ lực, cố gắng, quyết tâm cao với tinh thần xác định “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm”, từ đó có cơ sở đôn đốc, kiểm tra, đánh giá, khen thưởng, phê bình phù hợp.

Theo báo cáo của Bộ kế hoạch và đầu tư, trong tháng 6, quý 2 và 6 tháng đầu năm công tác chỉ đạo điều hành, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, chỉ đạo và tổ chức thực hiện bài bản, khoa học, lớp lang, hiệu quả hơn; với những vấn đề đột xuất phát sinh thì đã bám sát tình hình hơn, có kinh nghiệm hơn, phản ứng linh hoạt, hiệu quả hơn; với những tồn đọng kéo dài thì quyết liệt hơn, giải quyết triệt để hơn. 

Trong đó đã tập trung vào triển khai quyết liệt Nghị quyết Đại hội Đảng XIII, các kết luận, Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc Hội, Chính phủ và các phó Thủ tướng. Đã tâp trung xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật, chuẩn bị chu đáo, phục vụ tốt Hội nghị Trung ương 9 và Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV; Tổ chức nhiều cuộc họp, hội nghị quan trọng với cộng đồng doanh nghiệp, chuyên gia, nhà khoa học; tập trung rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật, cơ chế, chính sách để tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; Phê duyệt, sửa đổi, bổ sung các quy hoạch, chiến lược, chương trình, kế hoạch, đề án; trong đó phê duyệt toàn bộ 06 quy hoạch vùng KTXH và ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện 8.

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các dự án, công trình quan trọng quốc gia với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, “ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương”, thi công “3 ca 4 kíp”, “làm việc xuyên ngày nghỉ, ngày lễ, ngày Tết”, “chỉ bàn làm, không bàn lùi” (như đường dây 500kV Mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối).

Tăng cường công tác quản lý thị trường vàng; hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu và áp dụng hóa đơn điện tử; thúc đẩy xuất khẩu, ngoại giao kinh tế; giảm lãi suất, tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng; báo cáo cấp có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền cơ chế, chính sách miễn, giảm, giãn, hoãn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất; thích ứng với thuế tối thiểu toàn cầu; đôn đốc thực hiện các cam kết, thỏa thuận quốc tế đã ký kết; phát triển nguồn nhân lực bán dẫn; Triển khai hiệu quả nhiều hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế quan trọng; đàm phán, ký kết các điều ước, thỏa thuận quốc tế, trong đó nâng cấp quan hệ Việt Nam - Australia lên Đối tác Chiến lược toàn diện; Tập trung thực hiện hiệu quả các hoạt động của Tiểu ban KTXH phục vụ Đại hội XIV của Đảng.

Về tình hình kinh tế xã hội cơ bản đạt được mục tiêu tổng quát về ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Sản xuất kinh doanh, xuất khẩu, phát triển doanh nghiệp, thu hút FDI được cải thiện. Các lĩnh vực, văn hóa, xã hội, thể thao tiếp tục phát triển. Đời sống nhân dân ổn định và nâng lên; quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được củng cố; đối ngoại, hội nhập quốc tế được đẩy mạnh.

Nổi bật là “10 mặt được” trong đó GDP quý I tăng 5,66% (cao nhất Đông Nam Á); GDP quý II tăng cao hơn quý I, đạt 6,93%. Tính chung 6 tháng, GDP tăng 6,42%, cao hơn nhiều mức tăng cùng kỳ năm 2023 (3,84%) và vượt cận trên trong kịch bản tăng trưởng 6 tháng tại NQ 01 (5,5-6%).

Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm, xuất đủ nhập - xuất siêu 11,63 tỷ USD; làm đủ ăn - xuất khẩu trên 4,68 triệu tấn gạo, trị giá gần 3 tỷ USD; an ninh năng lượng, lương thực, cung cầu lao động cơ bản được bảo đảm.

CPI tháng 6 tăng 0,17% so với tháng 5; bình quân 6 tháng tăng 4,08% (chỉ tiêu Quốc hội là khoảng 4 - 4,5%). Tỷ giá được điều hành chủ động, linh hoạt; mặt bằng lãi suất tiếp tục duy trì ở mức thấp.

Xuất khẩu tăng cao; du lịch, dịch vụ, công nghiệp phục hồi nhanh, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 6 tăng 9,1% so với cùng kỳ; tính chung 6 tháng tăng 8,6%. Khách quốc tế tháng 6 đạt gần 1,2 triệu lượt, tăng 28,1% so với cùng kỳ; 6 tháng đạt trên 8,8 triệu lượt, tăng 58,4% so với cùng kỳ năm 2023 và tăng 4,1% so với cùng kỳ năm 2019, trước khi xảy ra dịch Covid-19. 

Tình hình tài chính – NSNN tiếp tục được cải thiện rõ nét; Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phát triển DN có xu hướng tích cực, các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng; an sinh xã hội được bảo đảm; đời sống nhân dân được cải thiện; Cải cách hành chính được chú trọng, nhất là cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính; chuyển đổi số, Đề án 06 được đẩy mạnh; phòng chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường, góp phần củng cố niềm tin trong Nhân dân.

Chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng - an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh. Các địa phương đã nỗ lực, khắc phục khó khăn, khai thác tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh và đạt được những kết quả khá toàn diện, đóng góp vào thành tựu chung của cả nước. Nhiều địa phương thuộc vùng kinh tế trọng điểm như TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Ninh là điểm sáng trong thu hút đầu tư đầu tư nước ngoài. Nhiều địa phương như Bắc Giang, Khánh Hòa, Thanh Hóa, Hà Nam, Hải Phòng, Trà Vinh, Hải Dương có GRDP đạt mức tăng trưởng khá cao. Một số tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi như Hà Giang, Tuyên Quang, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Cao Bằng, Kon Tum có tốc độ giảm nghèo nhanh.

Nhiều tổ chức, chuyên gia quốc tế tiếp tục đánh giá cao kết quả và triển vọng của kinh tế Việt Nam. S&P công bố xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức BB+ với triển vọng ổn định, dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tăng tốc trong 12 tháng tới; HSBC nhận định Việt Nam sẵn sàng tăng trưởng mạnh mẽ trong 6 tháng cuối năm; UOB cho biết tăng trưởng GDP quý II đã vượt dự báo của tổ chức này, mở ra triển vọng tươi sáng cho kinh tế Việt Nam trong cả năm 2024…

Bên cạnh đó báo cáo cũng chỉ rõ về những tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức như sức ép chỉ đạo điều hành còn cao, nhất là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tỷ giá do tác động từ bên ngoài.

Tình hình SXKD một số lĩnh vực gặp nhiều khó khăn; Tiếp cận vốn tín dụng còn khó khăn; Thị trường BĐS bước đầu ổn định, nhưng khó khăn, vướng mắc còn chậm được giải quyết; việc triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ cho nhà ở xã hội, giải ngân vốn đầu tư công còn chậm.