Chiều nay 1/4, tại phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu về dự án Luật Phòng không nhân dân (PKND).

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, đây là luật mới và khó vì được nâng cấp từ các nghị định và một số văn bản quy phạm pháp luật. Ông đánh giá dự án luật được chuẩn bị công phu và đủ điều kiện trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7.

Các ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật PKND, nhằm thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Luật được ban hành cũng thể chế hóa quy định của Hiến pháp liên quan đến việc hạn chế quyền con người, quyền công dân và Luật Quốc phòng năm 2018 về phòng thủ quân khu, khu vực phòng thủ; khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành pháp luật về PKND, quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ, đảm bảo thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, phù hợp với thực tiễn và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc Việt Nam.

Làm rõ quy định về quản lý tàu bay không người lái

Thừa uỷ quyền của Thủ tướng trình bày tờ trình, Thượng tướng Nguyễn Tân Cương – Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, dự thảo quy định rõ về quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ và bảo đảm an toàn phòng không.

Trong đó cụ thể, luật quy định về nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập, tái xuất; thiết kế, sửa chữa, bảo dưỡng, thử nghiệm, kinh doanh; đăng ký, khai thác, sử dụng; đình chỉ chuyến bay; tạm giữ, thu giữ, chế áp đối với tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ;

Tổ chức thông báo hiệp đồng bay, quản lý điều hành giám sát hoạt động bay đối với tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ..

Cũng theo Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, luật quy định về quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong khai thác, sử dụng và quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh Lê Tấn Tới cho biết, có ý kiến đề nghị làm rõ sự cần thiết quy định cấp phép xuất khẩu cho tàu bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ; quy trình xin ý kiến đối với hoạt động tạm nhập, tái xuất; điều kiện về xuất khẩu, nhập khẩu; quy định về ủy thác; ý kiến khác đề nghị quy định thống nhất về thẩm quyền cấp phép nhập khẩu đối với tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng – An ninh cũng đề nghị cân nhắc quy định điều kiện đối với người điều khiển phải đủ 18 tuổi trở lên và được đào tạo kiến thức về hàng không để đảm bảo phù hợp với thực tiễn; đồng thời, nội dung quy định điều kiện phải “có kiến thức về hàng không” là chưa rõ, có thể phát sinh thủ tục, yêu cầu về đào tạo, cấp chứng chỉ không cần thiết.

“Có ý kiến đề nghị đánh giá kỹ về tác động của quy định này để bảo đảm không ảnh hưởng đến hoạt động phát triển kinh tế - xã hội; có quy định cụ thể hơn về tiêu chí được miễn trừ cấp phép bay để thuận lợi hơn trong tổ chức thực hiện. Thường trực UBQPAN đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, rà soát để có quy định cho phù hợp” – ông Lê Tấn Tới nói.

Cơ quan thẩm tra cơ bản nhất trí quy định về tạm giữ, thu giữ, chế áp tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ như dự thảo luật.

Không quản lý được thì ảnh hưởng đến an ninh quốc gia

Thượng tướng Nguyễn Tân Cương nhấn mạnh, hướng quy định và sửa đổi luật liên quan là đưa kinh doanh tàu bay không người lái có điều kiện để cấp phép. Kể cả kinh doanh từng linh kiện cũng phải đăng ký vì người ta nhập khẩu từng linh kiện về cũng có thể lắp ráp được.

“Nguy hiểm nhất là không quản lý được thì ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh quốc gia, không chỉ trong thời chiến mà ngay cả thời bình. Qua các cuộc xung đột vừa qua cho thấy các nước sử dụng máy bay không người lái ít tốn kém mà hiệu quả cao, đánh trực tiếp vào mục tiêu cần đánh” – ông Nguyễn Tân Cương lưu ý.

Điều 29 dự thảo luật quy định tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ phải được đăng ký, quản lý tại các cơ quan chức năng theo quy định của pháp luật trước khi đưa vào khai thác, sử dụng. Bộ Công an có trách nhiệm đăng ký tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ của cơ quan, tổ chức, cá nhân trừ tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ do Bộ Quốc phòng quản lý.

Cơ quan công an cung cấp thông tin đăng ký tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ gắn với chủ sở hữu phương tiện bay cho Bộ Quốc phòng để phối hợp quản lý.

Người trực tiếp điều khiển tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ phải đủ 18 tuổi trở lên, có đủ năng lực hành vi dân sự và có kiến thức về hàng không.

Phải thông báo hoạt động bay và được sự chấp thuận của cơ quan quản lý nhà nước về khai thác, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ;

Đối với người nước ngoài trực tiếp điều khiển phương tiện bay tại Việt Nam phải có đại diện cơ quan hoặc tổ chức, cá nhân là người Việt Nam bảo lãnh theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, dự thảo quy định rõ thẩm quyền cấp phép bay và nguyên tắc được xem xét miễn trừ cấp phép bay khi khai thác, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.

Luật giao Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, thẩm quyền, trình tự, thủ tục đăng ký, cấp phép bay; khu vực bay, danh mục thiết bị bay, phân loại mục đích sử dụng và các trường hợp cụ thể được miễn trừ cấp phép bay.