Theo phản ánh của một số bộ, ngành, địa phương và các đại biểu Quốc hội, việc cải tạo, nâng cấp trụ sở, công trình, máy móc, thiết bị thuộc tài sản công quy mô nhỏ như sử dụng vốn đầu tư công khó khả thi và vô cùng bất cập, do phải có trong danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Luật Ngân sách nhà nước cũng không có quy định cấm sử dụng chi thường xuyên để mua sắm tài sản, trang thiết bị; cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới các dự án đã đầu tư xây dựng; tuy nhiên, cũng chưa có văn bản pháp luật nào nhằm phân định giữa việc bố trí kinh phí chi đầu tư và chi thường xuyên cho các hoạt động này.

Trước thực trạng này, Bộ Tài chính đã tích cực, khẩn trương xây dựng và hoàn thiện dự thảo Nghị định xin ý kiến các cấp có thẩm quyền. Trên cơ sở ý kiến nhất trí của 100% các bộ, cơ quan và địa phương, ngày 24/10, căn cứ thẩm quyền theo quy định tại khoản 2 Điều 19 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ký ban hành Nghị định 138/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định quy định việc lập dự toán, quản lý, sử dụng chi thường xuyên ngân sách nhà nước để mua sắm tài sản, trang thiết bị; cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong các dự án đã đầu tư xây dựng.

Nội dung Nghị định này quy định việc lập dự toán, phân bổ dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí chi thường xuyên NSNN quy định tại khoản 6 Điều 4 Luật NSNN để thực hiện các nhiệm vụ, gồm: mua sắm tài sản, trang thiết bị theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công; Cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong dự án đã đầu tư xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng, pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công.

Đối tượng áp dụng Nghị định gồm: cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị và các tổ chức chính trị - xã hội; các đơn vị sự nghiệp công lập; các tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến sử dụng kinh phí chi thường xuyên NSNN để mua sắm tài sản, trang thiết bị; cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong các dự án đầu tư xây dựng; 

Nghị định đã quy định rõ phạm vi, thẩm quyền quyết định, quy trình lập, phân bổ, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí thực hiện nhiệm vụ cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong các dự án đầu tư xây dựng và việc mua sắm, tài sản, trang thiết bị.

Như vậy, với việc ban hành Nghị định sẽ kịp thời tháo gỡ các vướng mắc đã được các Đại biểu Quốc hội, Bộ, ngành và địa phương phản ánh thời gian vừa qua trong quá trình sử dụng dự toán NSNN cho mua sắm tài sản, trang thiết bị; cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong dự án đã đầu tư xây dựng, góp phần đẩy nhanh các nhiệm vụ được giao, trong đó có Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030” theo Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 06).