Nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm bước vào phòng thu của VOV2 không với tư cách một nhà thơ, một bác sĩ Hoa Súng mà là “chủ nhà” của chương trình “Khách đến chơi nhà”. Năm 2014, một format chương trình mới của VOV2 mời người ngoài Đài làm host của chương trình phát thanh. 

Hiếm có một nghệ sĩ, lại  là nghệ sĩ có tên tuổi nào mà làm việc nghiêm cẩn như ông. Buổi sáng thu âm, ông bao giờ cũng đến trước giờ hẹn. Rất hiếm khi vị "chủ nhà" ấy đến muộn hơn khách và ê kíp sản xuất chương trình. Vậy nên làm việc với ông, chúng tôi cực kỳ yên tâm.  

Bao năm qua, ông vẫn đến Đài bằng chiếc xe wave màu đỏ thẫm, đôi dép xăng đan và túi vải đựng tài liệu. Trong túi không thể thiếu điếu cày. Ông bình dị, gần gũi như một người bác, người anh với cánh phóng viên trẻ chúng tôi. Mỗi số của chương trình là một ê -kíp sản xuất khác nhau, thay đổi liên tục. Thế nhưng ông nhớ gần như hết tên ê- kíp, ai cũng có biệt danh: Việt Anh - vợ anh (vì hay đóng vai vợ nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm trong các các kịch tình huống), Tâm lùn, Trang nhăn nhó, Thu điên, Duy còi…

Mỗi tuần ông chỉ xuất hiện trên sóng phát thanh 30 phút nhưng chúng tôi biết ông đã phải chuẩn bị nhiều đêm. Chương trình "Khách đến chơi nhà" thu âm vào sáng thứ 4 hàng tuần thì chủ đề phải chốt từ thứ 7 tuần trước và thứ 2 phải có kịch bản đề cương. Hết ngày thứ 7 mà chưa thấy người nhà Đài gọi điện báo chủ đề là ông sẽ chủ động gọi hỏi: “Con ơi cho bác hỏi, chủ đề số tới là gì?”. Nếu phóng viên chưa chốt được chủ đề, ông sẽ tham gia góp ý và lựa chọn. Nhiều khi ông còn gợi ý cả khách mời.

Có những đêm đã muộn, ông gọi điện cho biên tập viên trao đổi về chương trình, “chỗ này thay đổi chút, chỗ kia tôi sẽ thêm đoạn thơ kia…”. Sáng hôm sau, kịch bản ông mang đến Đài, bao giờ lề trang giấy cũng chi chít chữ được thêm bớt, gạch xóa. Ông là đồng sáng tạo kịch bản của chương trình.

“Khách đến chơi nhà” được tạo ra từ ý tưởng phòng thu mở. Chủ nhà rót nước pha trà trò chuyện với khách, thong dong, thoải mái, tự nhiên như diễn ra ở một quán trà. Khách và chủ nhà tự do nêu quan điểm, ý kiến về một chủ đề, tiêu chí của chương trình hướng tới sự vui vẻ và nhân văn.

Hàng trăm số của chương trình đã phát sóng. Hàng trăm vị khách đã lui tới phòng thu để uống trà và bàn luận cùng ông chủ nhà mê thuốc lào ấy. Khách của chương trình rất đa dạng: chính khách, đại biểu quốc hội, lãnh đạo các bệnh viện lớn, các nhà báo tên tuổi cho đến giới văn nghệ sĩ, hoa hậu, á hậu…Họ xuất thân từ đủ ngành nghề, tước vị khác nhau, ai cũng yêu và sợ ông chủ nhà này.

Yêu vì lối dẫn chương trình chả giống ai của ông. Tự nhiên và chân thật đến mức khách phải ùa vào nhập cuộc. Khi ông nhún mình nhường khách nói, khi ông bật tửng tưng phản bác, rồi lại thả lỏng mình đọc thơ. Sợ bởi sự hoạt ngôn, tài ứng biến của ông dễ khiến nhiều người bị đơ. Có một kỷ niệm, ông không thích gọi là nhà thơ nổi tiếng hay gạo cội. Ông thường “nắn” lại câu từ “Tôi là nhà thơ trẻ Hoàng Nhuận Cầm”.

Mỗi lần phải dẫn lại đoạn kịch bản, ông thường có một câu nói vui “Xin phép được đọc lại theo yêu cầu của biên tập”. Đôi khi ông không hài lòng với đạo diễn phòng thu, có cau có, có bực bội đấy, ông sẽ trao đổi thẳng thắn. Rồi sau đó, khi ra khỏi phòng thu ông lại điềm tĩnh, ân cần hỏi: “Chương trình được không cháu?”.

Chúng tôi thích nhất là giây phút trước giờ thu và sau giờ thu. Bởi lúc đó, quây quần bên bàn nước, ông sẽ kể chuyện, đọc thơ. Những câu chuyện ông kể bao giờ cũng sống động như kể chuyện đóng vai cụ Hồ, kể chuyện làm phim “Mùi cỏ cháy”… Cánh phóng viên chỉ biết ôm bụng cười, khi thì rưng rưng lệ.

Ông thích nhất là gặp lại những vị khách từng là lính. Ông hòa vào họ như gặp lại đồng đội trên chiến trường năm xưa từng “xếp ba lô, lặng lẽ đốt thơ mình”. Nhà thơ Huy Thịnh đến Đài làm khách mời, khi ra về còn tặng ông cái áo gió. Ông sống nhiệt tình, ham việc, làm gì cũng như rút ruột gan đến quên cả hình thức, sức khỏe. Cái áo trắng thành màu cháo lòng từ lâu, cái áo sọc ông vẫn mặc đến Đài chẳng mấy khi thẳng nếp. Hoàng Nhuận Cầm là vậy!

Những tháng gần đây, ông gầy và yếu hẳn. Tóc bạc nhiều hơn. Chẳng đi vội mà ông cũng phải thở hổn hển. Tiếng bắn thuốc lào cũng không còn giòn giã nữa. Chỉ có giọng nói trên sóng là vẫn hồn hậu, mê say.

"Tôi có đủ nỗi buồn để sống

Như sáng nay ra ngồi mép sông Hồng

 Bãi ngô non vẫn còn nguyên vẹn đó

 Ai biết mình vừa mất mát gì không... "

Ngày hôm nay chúng tôi biết, chúng tôi vừa mất mát một điều gì đó lớn lao. Tạm biệt ông - vị "chủ nhà" hiếu khách của VOV2. Ghế "chủ nhà" từ đây thiếu vắng ông.

Trên bầu trời thắp lên một vì sao lấp lánh…