Mỹ âm thầm hạn chế Ukraine tấn công tầm xa vào Nga

Khi chính quyền Tổng thống Trump bắt đầu nỗ lực gây sức ép để Tổng thống Nga Vladimir Putin tham gia các cuộc đàm phán hòa bình vào mùa xuân năm nay, Washington đã chọn loại bỏ một yếu tố có thể cản trở nỗ lực này, đó là các vụ tấn công tầm xa của Ukraine vào sâu trong lãnh thổ Nga bằng tên lửa do Mỹ sản xuất.

Như The Wall Street Journal đưa tin, Washington âm thầm áp dụng cơ chế rà soát nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công xuyên biên giới bằng tên lửa tầm xa ATACMS. Biện pháp này cũng hạn chế các cuộc tấn công tương tự bằng tên lửa Storm Shadow do Anh sản xuất, vốn phụ thuộc vào dữ liệu mục tiêu từ Mỹ.

Bằng cách đưa ra cơ chế này, nhóm đàm phán của ông Trump đảm bảo rằng con đường tiến tới một hội nghị thượng đỉnh sẽ không bị gián đoạn bởi những vụ nổ lớn từ các vũ khí Mỹ cung cấp, chẳng hạn như việc đánh trúng kho nhiên liệu hay căn cứ quân sự khiến Điện Kremlin nổi giận.

Các đòn tấn công sâu, với hình ảnh được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội, từng mang lại cú hích tinh thần quan trọng cho Ukraine. Tuy nhiên, theo giới quan sát, tầm ảnh hưởng của ATACMS và Storm Shadow đối với cục diện xung đột không nên bị thổi phồng, đặc biệt khi Kiev đang tăng cường năng lực công nghiệp quốc phòng trong nước.

Khi cựu Tổng thống Joe Biden dỡ bỏ hạn chế sử dụng ATACMS để tấn công các mục tiêu trong lãnh thổ Nga vào cuối năm ngoái, Moscow đã kịp di dời phần lớn cơ sở hậu cần và máy bay tấn công ra ngoài tầm bắn 300km. Dù vậy, điều đó không có nghĩa là ATACMS trở nên vô dụng. Đô đốc Rob Bauer, sĩ quan quân sự cấp cao nhất của NATO, cho biết các tên lửa này đã “đánh trúng” số lượng đáng kể các nhà máy sản xuất vũ khí và kho đạn bên trong lãnh thổ Nga.

Đặc biệt, tốc độ cao và khả năng xuyên phá mạnh cho phép Ukraine tấn công các cơ sở dưới lòng đất, vốn nằm ngoài tầm bắn của những loại vũ khí khác. Tuy nhiên, vấn đề luôn nằm ở quy mô. Lượng tên lửa tầm xa được cung cấp cho Kiev chưa bao giờ đủ để duy trì một chiến dịch không kích kéo dài.

Bắt đầu từ tháng 10/2023, Lầu Năm Góc đã cung cấp tổng cộng khoảng 500 tên lửa tầm xa ATACMS cho Ukraine, nhưng đến khi Washington dỡ bỏ hạn chế sử dụng, Kiev chỉ còn khoảng 50 quả trong kho vũ khí, các quan chức Mỹ tiết lộ với New York Times. Nguồn cung tên lửa Storm Shadow thậm chí còn giảm mạnh hơn so với mức ban đầu là 100 - 200 quả.

Trong bối cảnh đó, cả Anh và Mỹ đều đã gửi thông điệp tới Ukraine rằng họ khó có khả năng tiếp tục viện trợ thêm do lượng dự trữ vốn đã hạn chế và lo ngại việc xuất kho nhiều hơn sẽ ảnh hưởng tới khả năng răn đe ở Trung Đông và Thái Bình Dương. Các hệ thống phòng không tiên tiến của Nga như S-400 và Pantsir-S1 cũng có thể đã làm giảm hiệu quả của các đòn tấn công sâu vào lãnh thổ nước này.

Các nhà phân tích tình báo nguồn mở độc lập đã xác định được nhiều mảnh vỡ của tên lửa Storm Shadow tại các địa điểm mà Moscow tuyên bố đánh chặn, trong đó có vụ đánh chặn ở tỉnh Bryansk hồi tháng 1 năm nay. Phía Nga được cho là đã ưu tiên đối phó với vũ khí phương Tây kể từ khi lệnh hạn chế tấn công xuyên biên giới của Mỹ với Ukraine được dỡ bỏ.

Donbass - Tâm điểm của mọi cuộc đàm phán giải quyết xung đột Nga-Ukraine

VOV.VN - Donbass được cho là khởi nguồn của cuộc xung đột Nga - Ukraine cách đây một thập kỷ với thương vong lớn cho cả hai bên. Vùng lãnh thổ này tiếp tục là chủ đề chính trong các cuộc thương thảo nhằm tìm giải pháp cho xung đột hiện nay.

Hạn chế ATACMS không phải trở ngại lớn với Ukraine

Dĩ nhiên, Kiev vẫn muốn được toàn quyền sử dụng ATACMS trong bối cảnh Nga mở chiến dịch tấn công mùa hè. Bất kỳ đòn đánh nào vào các trung tâm hậu cần của đối phương phục vụ chiến dịch tiêu hao ở Donbass đều mang lại lợi thế cho Ukraine.

Tuy nhiên, việc bị hạn chế sử dụng ATACMS không đồng nghĩa Kiev mất khả năng tấn công sâu trong lãnh thổ Nga. Thay vào đó, nước này đã đẩy mạnh khai thác kho vũ khí máy bay không người lái, thực hiện hàng loạt vụ tấn công vào kho nhiên liệu của Moscow.

Anders Puck Nielsen, sĩ quan và là nhà phân tích quân sự tại Học viện Quốc phòng Đan Mạch, nhận định: “Xét đến việc Ukraine tiếp tục gia tăng các cuộc tấn công sâu trong lãnh thổ Nga, lệnh cấm ATACMS dường như không phải trở ngại lớn đối với họ. Từ khi nhậm chức, chính quyền ông Trump đã liên tục đánh giá quá cao đòn bẩy của mình đối với Ukraine".

Tháng 7 vừa qua, Tổng thống Mỹ được cho là đã hỏi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky liệu Kiev có thể tấn công các mục tiêu sâu tới tận St. Petersburg hay không. Ông Zelensky đáp: “Chúng tôi có thể, nếu ông cấp cho chúng tôi vũ khí", Financial Times đưa tin.

Giới quan sát cho rằng, nếu ông Trump thực sự mất kiên nhẫn với Tổng thống Putin, ông có thể dỡ bỏ hoàn toàn các hạn chế, thậm chí cung cấp cả tên lửa Tomahawk với tầm bắn 2.500 km. Ông cũng một lần nữa tuyên bố sẽ đưa ra quyết định về việc ai phải chịu trách nhiệm cho thất bại của vòng đàm phán hòa bình mới nhất “trong vòng 2 tuần tới”.

Tuy nhiên, Kiev đã khôn ngoan rút ra bài học không phụ thuộc vào sự hỗ trợ vốn thất thường của Mỹ. Bên cạnh kho vũ khí máy bay không người lái tầm xa ngày càng mở rộng, Ukraine còn tự phát triển tên lửa hành trình Flamingo, dự kiến sẽ được triển khai trước cuối năm nay.

Với khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách lên tới 3.000 km, Flamingo sẽ giúp Ukraine không cần dựa vào sự hỗ trợ hay sự chấp thuận của Mỹ để tấn công những khu vực vốn được coi là an toàn như St. Petersburg.

Chiến thuật mới của Nga khiến phòng không Ukraine điêu đứng

VOV.VN - Các chiến thuật không ngừng phát triển của Moscow đã buộc Ukraine phải ứng phó bằng vũ khí phòng không đắt tiền hơn và áp dụng các biện pháp sáng tạo mới, khi các phương án phòng thủ giá rẻ dần mất hiệu quả.