Theo truyền thuyết, thần Tài vốn làm việc ở trên trời, vì một sự cố mà rơi xuống trần gian, từ đó có duyên giúp cho nhiều người ở hạ giới làm ăn phát tài. Để tỏ lòng biết ơn và cũng để cầu mong có thêm tài lộc, làm ăn thuận lợi, người dân lập bàn thờ cúng vị thần này.

Tại sao bàn thờ thần tài lại đặt dưới mặt đất?

Một điều đặc biệt trong việc thờ cúng thần Tài là bàn thờ thường được đặt ở vị trí thấp, gần mặt đất, thay vì đặt trên cao, ở nơi tôn nghiêm như bàn thờ gia tiên và các vị thần linh khác.

Tại sao bàn thờ thần tài lại đặt dưới mặt đất? Tục lệ này có thể bắt nguồn từ một sự tích dân gian về thần tài. Theo đó, sách  "Sưu thần ký" của Trung Quốc kể lại rằng, người lái buôn tên là Âu Minh đi qua hồ Thanh Thảo được thủy thần ban cho một người hầu tên là Như Nguyệt. Sau khi đem Như Nguyệt về nhà được vài năm thì Âu Minh ăn nên làm ra, trở nên giàu có.

Vào ngày mùng 1 Tết năm ấy, không biết vì lý do gì Âu Minh tức giận đánh Như Nguyệt, cô sợ quá chui vào đống rác ở góc nhà.

Vợ Âu Minh không để ý nên khi quét nhà vô tình hót luôn cả đống rác có Như Nguyệt bên trong đổ đi. Từ đó về sau, nhà Âu Minh nghèo dần. Người ta nhận ra Như Nguyệt chính là thần Tài và lập bàn thờ để thờ. Từ sự tích này mà nhiều gia đình kiêng quét nhà, hốt rác vào 3 ngày Tết vì sợ làm mất thần Tài ẩn trong đống rác, và bàn thờ thần Tài mà thường được đặt ở góc nhà, trên sàn.

Việc đặt bàn thờ thần Tài dưới mặt đất không chỉ là một phong tục mà còn mang ý nghĩa về tâm linh, phong thủy và văn hóa, cụ thể là: 

- Biểu tượng của sự kết nối với đất: Việc đặt bàn thờ thần Tài dưới mặt đất mang ý nghĩa biểu tượng của sự kết nối với đất đai, vì trong văn hóa Á Đông, đất là yếu tố quan trọng, biểu trưng cho sự ổn định, bền vững và thịnh vượng. Việc đặt bàn thờ thần Tài dưới mặt đất có ý nghĩa tạo nền tảng vững chắc cho việc kinh doanh, buôn bán.

- Thu hút tài lộc từ mọi hướng:  Theo quan niệm phong thủy, vị trí thấp giúp thần Tài dễ dàng nhận được sự cầu nguyện và cúng bái từ gia chủ, đồng thời hút tài lộc từ bên ngoài vào nhà. Khi đặt bàn thờ thần Tài ở vị trí thấp, người thờ cúng phải cúi xuống, thể hiện sự tôn kính và lòng thành tâm, từ đó gia tăng hiệu quả cầu tài.

Ngoài ra cũng theo phong thủy, vị trí thấp, gần cửa ra vào là điểm giao thoa giữa nội và ngoại, nơi dòng khí lưu thông mạnh mẽ nhất. Bàn thờ Thần Tài đặt ở đây sẽ nhận được nhiều năng lượng tích cực, giúp gia chủ buôn may bán đắt. Bàn thờ thần Tài được đặt hướng ra cửa chính hoặc cửa sổ, giúp thần Tài dễ dàng "nhìn thấy" khách hàng và mang tài lộc vào nhà.

- Tiện lợi trong sinh hoạt hàng ngày: Trong các gia đình buôn bán, bàn thờ thần Tài thường được đặt ở cửa hàng hoặc nơi kinh doanh. Việc đặt bàn thờ dưới mặt đất mang lại sự tiện lợi trong sinh hoạt hàng ngày. Người kinh doanh có thể dễ dàng thắp nhang, dâng lễ và cầu nguyện mỗi ngày mà không cần phải tốn quá nhiều công sức. Đồng thời, vị trí này giúp người bán hàng dễ dàng quan sát và chăm sóc bàn thờ, đảm bảo luôn sạch sẽ và tươm tất.

- Linh hoạt trong sắp đặt: Bàn thờ thần Tài đặt dưới mặt đất thường có kích thước nhỏ gọn, dễ dàng di chuyển và sắp đặt ở nhiều vị trí khác nhau trong nhà hoặc cửa hàng. Điều này rất hữu ích đối với các không gian nhỏ hẹp, nơi mà việc đặt một bàn thờ lớn trên cao sẽ gây khó khăn và chiếm diện tích. Bên cạnh đó, bàn thờ nhỏ gọn còn phù hợp với các cửa hàng di động, giúp người kinh doanh thuận tiện mang theo và lập bàn thờ ở bất cứ nơi đâu.

- Tạo sự gần gũi với thần linh: Việc đặt bàn thờ thần Tài dưới mặt đất tạo cảm giác gần gũi và thân thuộc giữa gia chủ và thần linh. Điều này giúp gia chủ cảm thấy được sự hiện diện và bảo trợ của thần Tài trong cuộc sống hàng ngày. Sự gần gũi này còn giúp gia chủ dễ dàng chia sẻ những lo toan, mong muốn và nguyện cầu với thần Tài, tạo nên mối quan hệ thiêng liêng và bền vững.

Văn khấn vía thần Tài

Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (vái 3 vái)

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần. Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân. Con kính lạy thần Tài vị tiền. Con kính lạy các ngài thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.

Tín chủ con là…

Ngụ tại…

Hôm nay là ngày...

 Tín chủ thành tâm sửa biện, hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày ra trước án kính mời ngài thần Tài tiền vị. Cúi xin thần Tài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (vái 3 vái)