Chế định thừa kế là một trong những chế định đặc biệt quan trọng trong pháp luật dân sự. Vì nhiều lý do khác nhau mà người chết khi mất đi lại không để lại di chúc hoặc có để lại di chúc nhưng di chúc không hợp pháp hoặc nội dung di chúc phân chia không rõ ràng dẫn đến xảy ra tranh chấp giữa những người thừa kế với nhau.

Việc định đoạt di sản thừa kế được chia làm hai trường hợp:

1. Trường hợp có di chúc: Nếu có di chúc và di chúc đó là hợp pháp thì người thừa kế và di sản thừa kế phân chia sẽ xác định dựa trên nội dung của di chúc đó. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp được hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào nội dung của di chúc như quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015:

“Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, việc chia di sản thừa kế sẽ theo quy định tại Điều 650, 651 Bộ luật dân sự 2015:

Điều 651 quy định về Người thừa kế theo pháp luật theo thứ tự sau:

-Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

-Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản như thế nào? Khi bố mẹ mất mà không để lại di chúc hoặc di chúc không hợp pháp thì việc phân chia di sản thừa kế sẽ được thực hiện ra sao? Mời quý vị và các bạn nghe Luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng Luật sư Chính Pháp trao đổi về vấn đề này: