Khu tái định cư xã Cam Thủy, huyện Cam Lộ là 1 trong 9 khu tái định cư được tỉnh Quảng Trị đầu tư để bố trí đất cho hộ dân nằm trong diện giải tỏa triển khai Dự án cao tốc Bắc-Nam. Đến nay, khu tái định cư này chỉ là một bãi đất hoang, thấp trũng. Đơn vị thi công mới san gạt, san lấp một ít đất nền rồi dừng lại. Chưa được bố trí đất tái định cư, người dân trong diện giải tỏa Dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam tại tỉnh Quảng Trị rơi vào cảnh đi không được, ở không xong.

Ngôi nhà của gia đình bà Hoàng Thị Ty, ở xã Cam Thủy, huyện Cam Lộ nằm giữa tim đường Dự án cao tốc Bắc Nam phải giải tỏa trắng. Đến nay, phần đất nông nghiệp của gia đình bà đã được đền bù và giải tỏa bàn giao cho Ban Quản lý dự án, còn lại nhà và đất ở chưa thể bàn giao vì chưa được bố trí đất tái định cư. Bà Hoàng Thị Ty phàn nàn, tiến độ xây dựng khu tái định cư quá chậm: “Người dân sẽ đồng thuận nhường đất để đi nơi khác vì lợi ích của quốc gia nhưng do chính quyền làm quá chậm. Khu tái định cư chưa có, chưa giao đất cho dân, chưa bồi thường thì làm sao mà dân đi được. Mà đất tái định cư phải làm cao lên chứ để thấp như vậy thì không thể làm nhà nước, cần phải đổ đất cao lên mới làm nhà được”.

Tỉnh Quảng Trị xây dựng 9 khu tái định cư để bố trí cho 351 hộ dân bị giải tỏa do ảnh hưởng Dự án cao tốc Bắc- Nam. Đến nay, mới có 7 khu tái định cư khởi công xây dựng nhưng chưa có một khu nào hoàn thành. Khu tái định cư Hải Thái, huyện Gio Linh là khu đầu tiên được khởi công, đến nay mới thi công khoảng 35% khối lượng, chưa biết bao giờ mới xong. Hai Khu tái định cư Gio An và Linh Trường tại huyện Gio Linh do vướng mặt bằng nên chưa triển khai thi công. Riêng Khu tái định cư Gio An có 6,3 hécta là diện tích đất cao su, phía Công ty TNHH MTV Cao su Quảng Trị chưa thanh lý tài sản cây cao su nên chưa triển khai thi công.

Ông Hoàng Chiến Công, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp huyện Gio Linh cho biết, hiện nay phát sinh thêm 48 trường hợp do diện tích đất còn lại sau khi đền bù quá nhỏ không đủ làm nhà nên cần bố trí đất tái định cư: “Liên quan đến 48 trường hợp phát sinh, huyện đã kiến nghị tỉnh và Sở Tài nguyên và Môi trường cũng có văn bản đề xuất bố trí tái định cư cho số hộ dân này. UBND tỉnh cũng có văn bản gửi Bộ Giao thông Vận tải nhưng đến nay, Bộ cũng chưa có văn bản trả lời. UBND tỉnh cũng chưa văn bản chỉ đạo huyện thực hiện”.

Dự án thành phần cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đoạn qua tỉnh Quảng Trị dài 32km. Đến nay, hơn 25,7 km được bàn giao mặt bằng đã tổ chức thi công nhưng chủ yếu là diện tích đất sản xuất, gần 7 km còn lại đang vướng nhà ở của dân chưa thể bàn giao vì chưa có đất tái định cư. Tỉnh Quảng Trị đã vận động được 28/351 hộ dân trong diện giải tỏa bàn giao mặt bằng nhưng số hộ dân này cũng đang phải đi thuê nhà ở tạm trong thời gian chờ đất bố trí tái định cư. Vì vướng mặt bằng nên tuyến cao tốc Bắc- Nam đoạn này bị ách tắc, chưa thể triển khai thi công.

Theo Ban chỉ đạo Giải phóng mặt bằng Cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ tỉnh Quảng Trị, nguyên nhân tiến độ làm khu tái định cư chậm do vướng mặt bằng. Đến khi khởi công được trúng vào mùa mưa liên tục kéo dài ảnh hưởng lớn đến tiến độ và chất lượng thi công công trình. UBND tỉnh Quảng Trị thống nhất chủ trương hỗ trợ hộ dân giải tỏa bàn giao mặt bằng tiền thuê nhà 2.000.000 đồng/tháng trong thời gian chờ bố trí đất tái định cư.

Ông Lê Đức Tiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, tỉnh đề nghị các địa phương có phương án bố trí tạm cư, vận động người dân di dời, bàn giao mặt bằng để thi công dự án cao tốc Bắc Nam. Quá trình triển khai các khu tái định cư liên quan đến nhiều vướng mắc, đặc biệt là nguồn đất đắp. Hiện nay, mỏ đất đắp đã được giải quyết. Để đảm bảo tiến độ dự án cao tốc, tỉnh đã có phương án tạm cư, hỗ trợ tiền thuê nhà cho dân bàn giao mặt bằng. Hiện nay, một số hộ dân ở huyện Cam Lộ đã chấp nhận bàn giao, thuê nhà ở tạm, còn các địa phương khác cũng chưa vận động được phải chờ xây dựng khu tái định cư. Tuy nhiên, khi khu tái định cư cơ bản hoàn chỉnh, tỉnh giao cho các địa phương tiếp tục triển khai phương án tạm cư để có mặt bằng đảm bảo tiến độ dự án cao tốc.