Sáng nay (28/3), tại Hà Nội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức diễn đàn với chủ đề: “Thúc đẩy phát triển bền vững khu công nghiệp Việt Nam”. Các ý kiến cho rằng, thời gian qua dù có nhiều đóng góp vào thành tựu phát triển kinh tế- xã hội cho đất nước, song các khu công nghiệp hiện chưa tạo được sự cân bằng giữa kinh tế, môi trường và xã hội. 

Tại diễn đàn, các đại biểu cho biết, hệ thống khu công nghiệp, khu kinh tế đã góp phần quan trọng trong việc phát triển doanh nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế phát triển sản xuất công nghiệp, tham gia chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu. Dù có nhiều đóng góp vào thành tựu phát triển kinh tế- xã hội cho đất nước, song hiện các khu công nghiệp chưa tạo được sự cân bằng giữa kinh tế, môi trường và xã hội. Đó là sự phát triển thiếu đồng bộ, thiếu gắn kết; sử dụng kém hiệu quả các nguồn tài nguyên; ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường tự nhiên và môi trường sống của cộng đồng dân cư quanh khu công nghiệp.

Theo ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), năm 2022 Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam VCCI, khảo sát thực trạng các khu công nghiệp theo khung kinh tế, môi trường, xã hội và quản trị với 19 nhóm chỉ tiêu chính, tại 118 khu công nghiệp trên cả nước cho thấy, có tới 50% khu công nghiệp chưa nghe đến khái niệm khu công nghiệp phát triển bền vững, 30% có nghe hiểu về khái niệm khu công nghiệp sinh thái, chỉ có 22% khu công nghiệp có chứng chỉ hệ thống quản lý quốc tế, đáng lưu ý 77% khu công nghiệp không có thông tin kiểm toán cấp doanh nghiệp về các mặt tài chính, xã hội và môi trường…

“Kết quả của nghiên cứu cũng phần nào chỉ ra một số “điểm nghẽn” trong các khía cạnh về nhận thức, xây dựng chính sách, quản trị của các khu công nghiệp liên quan đến việc phát triển bền vững các khu công nghiệp. Đây cũng có thể là những chỉ dấu cho các khuyến nghị về chính sách và hành động để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc xây dựng, vận hành các khu công nghiệp bền vững tại Việt Nam”, ông Nguyễn Quang Vinh nói.

Trong chiến lược quốc gia và phát triển xanh giai đoạn 2021-2030, cũng như cam kết của Chính phủ tại COP26, là những yêu cầu bức thiết đặt ra trong việc thực hiện phát triển theo hướng xanh, bền vững. Theo xu hướng này, mô hình khu công nghiệp truyền thống sẽ được thay đổi và phát triển theo hướng bền vững, tiệm cận với yêu cầu quốc tế.

Các ý kiến cho rằng, để phát triển khu công nghiệp bền vững thời gian tới, nhà nước cần hoàn thiện thể chế, chính sách, mô hình phát triển và quản lý khu công nghiệp nhằm tạo đột phá trong thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa đất nước trên nền tảng năng suất, chất lượng, hiệu quả và bền vững. Xây dựng khu công nghiệp có sức hấp dẫn đầu tư, có tính cạnh tranh quốc tế, thu hút đầu tư có chọn lọc và nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên. Đến năm 2030 cần hình thành hệ thống khu công nghiệp phát triển ổn định, đồng bộ, hiện đại, hài hòa về kinh tế, môi trường và xã hội…

Bà Trần Tố Loan, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Sao Đỏ, Chủ đầu tư khu công nghiệp Nam Đình Vũ nêu ý kiến, việc phát triển khu công nghiệp trở thành khu công nghiệp sinh thái không chỉ là bằng ý chí chủ quan và mong muốn của riêng chủ đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, mà còn phải sự hợp tác chung tay của tất cả các doanh nghiệp trong khu. Đồng thời, cần sự hỗ trợ rất lớn của Chính phủ và cơ quan quản lý về thể chế chính sách.

“Hiện nay các khu công nghiệp bền vững, khu công nghiệp sinh thái đã có các quy định đầu tiên trong Luật và trở thành lợi thế cạnh tranh. Khi đã trở thành lợi thế cạnh tranh có những quy định cụ thể, sẽ tránh việc cạnh tranh không lành mạnh. Việc đưa đến môi trường cạnh tranh lành mạnh hơn sẽ khuyến khích tất cả các doanh nghiệp thực hiện phát triển bền vững”, bà Loan nêu rõ.