Tỉnh Gia Lai lo lắng nhiều thủ tục đất đai sau khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp

Mới đây, trong buổi làm việc với đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho biết: "Thủ tục hành chính ở nơi trên địa bàn tỉnh Gia Lai nhiều nhất hiện nay là về đất đai, chúng tôi thường xuyên nhắc nhở cán bộ cấp xã phụ trách về đất đai phải hết sức thận trọng. Tỉnh đang lo lắng nhất 3 vấn đề là về hộ tịch, đất đai và các loại xác nhận, những nhiệm vụ trên giờ chính quyền cấp xã xử lý hết. UBND tỉnh Gia Lai vừa chỉ đạo cho Sở Nông nghiệp và Môi trường bố trí gấp 30 cán bộ chuyên ngành đất đai về giúp cho các địa phương. Trước đây, cán bộ địa chính xã rất am hiểu về đất đai của địa phương mình, nhưng thủ tục không nắm hết, giờ cán bộ cấp tỉnh về bổ trợ về mặt thủ tục. Quan điểm của chúng tôi là không nóng vội trong việc phân cấp, phân quyền cho xã, phường về lĩnh vực đất đai. Trước đây, thủ tục đất đai ở các địa phương phải qua 2 cấp xã, huyện mà vẫn xảy ra sai sót, bây giờ chỉ 1 cấp xã quyết định".

Theo Chủ tịch tỉnh Gia Lai, tại trung tâm hành chính công các xã, phường ngày nào cũng đông nghịt người dân đến làm thủ tục hành chính về đất đai, hộ tịch và xác nhận, đây là những lĩnh vực rất nhạy cảm, nếu làm sai là sau này không gỡ được. “Trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, chúng tôi lo nhất ở cấp xã là về lĩnh vực đất đai, vì vậy tỉnh đã tổ chức đào tạo liên tục cho cán bộ cấp xã theo kiểu mưa dầm thấm lâu để mọi thứ thấm vào máu, tránh sai và giải quyết nhanh chóng cho người dân”, ông Phạm Anh Tuấn chia sẻ.

Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn rất tâm tư việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã; sau khi phân cấp, phân quyền, lãnh đạo tỉnh không ngừng nghe ngóng xem cấp xã cần gì để tự tin thực hiện nhiệm vụ, nhất là về lĩnh vực đất đai. Tỉnh Gia Lai hiện đã số hóa sổ đỏ, gắn sổ đỏ với căn cước công dân, đây là cách “làm sạch” sổ đỏ để tạo điều kiện cho cấp xã thực hiện nhiệm vụ.

“Sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp thì người dân rất phấn khởi vì làm thủ tục hành chính về đất đai bây giờ nhanh hơn trước đây bội phần. Nhưng cán bộ phụ trách lĩnh vực đất đai cấp xã còn yếu và dữ liệu chưa chuẩn hóa nên lãnh đạo tỉnh rất lo lắng. Điều đặc biệt khác là hiện nay là Nghị định 178 kéo dài đến hết tháng 8/2025 nên hàng loạt cán bộ ở Gia Lai đồng loạt xin nghỉ, những ngành cần chuyên môn như tài chính, đất đai cán bộ xin nghỉ rất nhiều.  Tỉnh Gia Lai đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm có hướng dẫn về phần mềm cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất, để hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai tại địa phương; kết nối, tích hợp với cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, dân cư, hệ thống một cửa điện tử địa phương, cơ quan thuế…”, ông Phạm Anh Tuấn đề nghị.

Sớm quy định về trình tự, thủ tục thu hồi rừng đồng thời thu hồi đất

Tại hội nghị phổ biến quy định pháp luật về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường được tổ chức mới đây, tỉnh Hà Tĩnh kiến nghị, hiện nay, theo quy định tại khoản 1, 3 điều 22 Nghị định 136 và khoản 4 điều 13 Nghị định 131, thẩm quyền thu hồi rừng đối với cả tổ chức và hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thuộc Chủ tịch UBND xã. Trình tự, thủ tục thực hiện theo các Nghị định về phân cấp trong lĩnh vực đất đai, nhưng Bộ chưa ban hành Quyết định công bố tương ứng để các địa phương xây dựng, công bố và triển khai. Đề nghị Bộ sớm ban hành quyết định công bố 2 thủ tục hành chính về thu hồi đất, thu hồi rừng để làm căn cư để cấp xã thực hiện đúng thẩm quyền và quy định hiện hành.

Đại diện Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm cho biết, theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 151/2025/NĐ-CP đã phân quyền, phân cấp thẩm quyền cho Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện thu hồi đất đối với các trường hợp thu hồi rừng (bao gồm tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư).

Đối với nội dung quy định về thu hồi rừng liên quan đến thu hồi đất có liên quan đến kiến nghị, hiện nay, Bộ đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, trong đó có quy định về trình tự, thủ tục thu hồi rừng đồng thời thu hồi đất. Vì vậy, ngay khi Nghị định được ban hành, Bộ sẽ ban hành Quyết định công bố thủ tục hành chính liên quan đến trường hợp này để triển khai thực hiện.

Gỡ vướng chính sách khi tiền chuyển mục đích sử dụng đất tăng quá cao

Tại cuộc họp với các bộ, ngành và địa phương về sửa đổi các quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (Nghị định 103/2024/NĐ-CP), quỹ phát triển đất (Nghị định 104/2024/NĐ-CP) được tổ chức mới đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý nguyên tắc tính mức thu, thời gian thu khoản thu bổ sung phải có căn cứ rõ ràng, phân định trách nhiệm cụ thể giữa Nhà nước và doanh nghiệp, bảo đảm công bằng, khoan sức cho doanh nghiệp phát triển, chống lãng phí.

Về tính tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở, phản ánh từ địa phương cho thấy giá đất tăng đột biến khiến người dân phải nộp khoản tiền lớn hơn nhiều so với trước.

Phó Thủ tướng nêu rõ, cần phân biệt giữa những người sử dụng đất cho sản xuất, kinh doanh hợp pháp và những trường hợp đầu cơ, để đất hoang hóa, chậm triển khai dự án. Với người dân tiếp cận đất đai lần đầu để làm nhà ở cần tính toán mức thu phù hợp với khả năng chi trả, bảo đảm quyền lợi, khả năng tiếp cận thực tế, nhất là ở khu vực nông thôn và thành thị có điều kiện khó khăn.

Dựa trên khung quy định chung do Chính phủ ban hành, HĐND cấp tỉnh sẽ xác định đối tượng, mức thu đối với người dân chuyển mục đích sử dụng đất lần đầu; mức chênh lệch giữa trong và ngoài hạn mức khi chuyển mục đích sử dụng đất. Bên cạnh đó, địa phương có thể áp dụng chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với các đối tượng chính sách, như đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo, người có công, cư trú ở vùng khó khăn, tương tự như các chính sách hiện hành.

Thủ tướng yêu cầu tháo gỡ vướng mắc quy định pháp luật về đất đai

Thủ tướng Chính phủ vừa có Công điện gửi Bộ trưởng các Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng, Công Thương, Tài chính, Tư pháp; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, yêu cầu tập trung rà soát, kịp thời tháo gỡ các vướng mắc do quy định pháp luật trong lĩnh vực đất đai.

Công điện nêu rõ, thời gian qua, các Bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã có nhiều nỗ lực trong xây dựng, hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực đất đai.

Luật Đất đai năm 2024 đã giải quyết được nhiều vướng mắc, bất cập, tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện vẫn còn nhiều vướng mắc, bất cập chưa được giải quyết triệt để và chưa phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, là nguyên nhân vướng mắc, ách tắc, cản trở phát triển kinh tế - xã hội.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã chỉ đạo sửa đổi Luật Đất đai, trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV (tháng 10 năm 2025). Để tháo gỡ kịp thời các vướng mắc, điểm nghẽn, tạo động lực thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững, khai thác hiệu quả tiềm năng tài nguyên đất đai góp phần thực hiện thành công mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số giai đoạn 2026 - 2030, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng các bộ, ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo tập trung rà soát kỹ, toàn diện, xác định các vướng mắc, bất cập trong quy định tại Luật Đất đai và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn Luật; trong đó yêu cầu nêu rõ nội dung vướng mắc, quy định tại điều, khoản, điểm của văn bản Luật, Nghị định, Thông tư và đề xuất, kiến nghị giải pháp sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ cụ thể; gửi về Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 20 tháng 8 năm 2025.

Nội dung, giải pháp đề xuất cần xử lý triệt để, hiệu quả, không còn vướng mắc, khó khăn để mọi hoạt động trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn, lĩnh vực thuận lợi nhất, trên tinh thần: phân cấp, phân quyền tối đa để các cấp cơ sở, địa phương, cấp trực tiếp thực hiện chủ động quyết, chủ động làm và tự chịu trách nhiệm; cắt giảm tối đa thủ tục hành chính rườm rà, không cần thiết và tăng cường hậu kiểm.

Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo khẩn trương rà soát kỹ, tổng hợp đầy đủ ý kiến các bộ, địa phương để sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực đất đai nhằm tháo gỡ các vướng mắc, bất cập, trên nguyên tắc phân cấp triệt để, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, bảo đảm thông thoáng, tăng cường hậu kiểm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả tổng hợp trước ngày 22/8/2025.

Đồng thời, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện hồ sơ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) bảo đảm kịp tiến độ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV (tháng 10 năm 2025); đồng thời tập trung rà soát, sửa đổi các văn bản quy định chi tiết thị hành Luật bảo đảm đồng bộ, thống nhất, kịp thời với các Luật được sửa đổi.

Sửa đổi, bổ sung, thay thế ngay các quy định gây vướng mắc tại các văn bản theo thẩm quyền, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sửa đổi các văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hoàn thành trước ngày 10 tháng 9 năm 2025.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ nêu trên. Văn phòng Chính phủ theo chức năng, nhiệm vụ được giao theo dõi, đôn đốc việc triển khai các nhiệm vụ được giao tại Công điện này; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2024

VOV.VN - Bộ NN&MT vừa công bố Dự thảo, Tờ trình Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai để lấy ý kiến các tổ chức, cá nhân trên Cổng Thông tin điện tử Bộ.