Những điều chưa nói tại Alaska và nhân tố giữ quân bài tiếp theo ở Ukraine

Cập nhật: 2 giờ trước

VOV.VN - Mặc dù cuộc trao đổi giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska diễn ra rất thân thiện nhưng không có thỏa thuận nào được ký kết.

Cuộc gặp hôm 15/8 có vẻ ấm áp, ít nhất là qua những hình ảnh được ghi lại nhưng thay vì những thỏa thuận, chỉ có một buổi họp báo mang tính thủ tục, một bữa trưa bị hủy và hầu như rất ít sự rõ ràng về những gì thực sự đạt được.

Không bên tham gia nào và cũng chẳng có "người trong cuộc" nào tiết lộ các chi tiết cụ thể. Điều chúng ta được biết là Tổng thống Putin và Tổng thống Trump đã nhất trí hầu hết các điều kiện chính của một thỏa thuận hòa bình với một vài điểm vướng mắc chưa được nêu tên. Một lệnh ngừng bắn sơ bộ có thể đã được bàn đến nhưng các vấn đề trao đổi lãnh thổ thì chưa.

Phía Mỹ vẫn hy vọng kéo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tham gia tiến trình này thông qua một hội nghị thượng đỉnh 3 bên nhưng chưa có ngày nào được ấn định. Cuộc gặp tiếp theo giữa ông Trump và ông Putin cũng chưa được xác nhận. Khi ông Putin hỏi: "Lần tới ở Moscow nhé", ông Trump chỉ mỉm cười rồi né tránh, nói rằng ông sẽ bị chỉ trích nặng nề nếu đến đó.

Im lặng hay bí mật?

Việc hầu như không có chi tiết nào được công bố có thể được hiểu theo 2 cách. Có lẽ thực sự chẳng có điều gì được thống nhất. Ngay từ đầu, chương trình nghị sự đã thu gọn. Hoặc cũng có thể Điện Kremlin và Nhà Trắng đã đạt được một sự hiểu biết ngầm nhưng đang giữ kín để tránh các bên thứ ba phá hoại tiến trình.

Dù thế nào, kết quả cũng làm hài lòng cả hai nhà lãnh đạo. Tổng thống Trump giờ đây có thể trì hoãn vô thời hạn một cuộc chiến thương mại với Ấn Độ và Trung Quốc - điều chắc chắn sẽ bùng phát nếu các lệnh trừng phạt thứ cấp Nga được thực thi. Về phần mình, Tổng thống Putin nhấn mạnh một lệnh ngừng bắn tạm thời là chưa đủ và đã đến lúc để nói về một hiệp định hòa bình đầy đủ.

Những phát biểu của ông Trump sau hội nghị cho thấy Washington ngầm chấp nhận cách định hình vấn đề theo cách của Nga. Đây là sự khác biệt so với quan điểm của Ukraine và châu Âu, vốn nhấn mạnh "ngừng bắn trước rồi mới đến hòa bình". Việc ông Trump thừa nhận những cuộc trao đổi "khó khăn" với các nhà lãnh đạo châu Âu sau cuộc gặp "tốt đẹp" với ông Putin đã cho thấy ai là bên thực sự thua trong vòng đàm phán này.

Tổng thống Ukraine nắm giữ quân bài tiếp theo?

Nước cờ tiếp theo nằm trong tay ông Zelensky. Nếu như ở Anchorage, ông Putin và ông Trump đã đồng thuận về những điều khoản cốt lõi của thỏa thuận thì những điểm chưa giải quyết được chính là những gì Kiev và châu Âu phản đối gay gắt nhất, trước hết là vấn đề lãnh thổ. Nhiệm vụ của ông Trump giờ đây là buộc họ phải chấp nhận các điểm nghẽn.

Theo giới quan sát, chuyến thăm của ông Zelensky tới Washington có thể xảy ra theo 2 kịch bản. Thứ nhất, ông Zelensky có thể tiếp tục giữ vững lập trường của mình. Nếu thiếu sự hậu thuẫn từ châu Âu, ông Zelensky có thể hoảng loạn, từ chối các điều khoản và tái diễn cuộc đối đầu gay gắt với ông Trump như cuộc gặp ở phòng Bầu dục ngày 28/2. Điều đó sẽ khiến quan hệ Mỹ - Ukraine trở nên tồi tệ và thậm chí có thể đẩy Washington tới từ bỏ hoàn toàn nỗ lực giải quyết xung đột ở Ukraine.

Kịch bản thứ hai có thể xảy ra hơn là ông Zelensky sẽ đưa ra một “kế hoạch thay thế”, nhiều khả năng là đòi hỏi một hội nghị thượng đỉnh ba bên với ông Trump và ông Putin, đồng thời khẳng định, chỉ các nguyên thủ quốc gia mới có thể đưa ra quyết định. Theo tính toán của ông, Moscow sẽ từ chối đối thoại trực tiếp với Kiev cho đến khi đã có một khung thỏa thuận Mỹ - Nga.

Phản ứng của Tổng thống Trump sẽ quyết định tiến độ đàm phán hòa bình. Nhà lãnh đạo Mỹ có đòn bẩy đối với cả Kiev lẫn Brussels. Nếu muốn nhanh chóng kết thúc xung đột, ông phải tận dụng đòn bẩy đó. Nếu không, các cuộc đàm phán sẽ lại đình trệ và chỉ những bước ngoặt trên chiến trường mới làm thay đổi mọi thứ.

Nếu một cuộc họp ba bên thực sự diễn ra, một số nhà quan sát nhận định Minsk sẽ là địa điểm hợp lý. Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã gửi lời mời tới ông Trump. Cả ông Putin lẫn ông Zelensky đều có thể dễ dàng đến thủ đô Belarus. Tuy nhiên, cho tới hiện tại, tất cả mọi thứ vẫn chỉ là suy đoán.

Bước ngoặt ngoại giao

Hội nghị thượng đỉnh Alaska kết thúc mà không có hiệp ước, cũng chẳng có lịch hẹn cho lần gặp tiếp theo. Nhưng nó cũng kết thúc mà không có sự thù địch, không có đối đầu và cả hai nhà lãnh đạo Nga - Mỹ đều tuyên bố hài lòng. Chỉ riêng điều đó cũng đủ để nó trở nên đáng chú ý.

Với ông Trump, đây là sự nhẹ nhõm trước nguy cơ một cuộc chiến thương mại và là một bước tiến trong việc định hình lại cách tiếp cận của Washington với Nga. Với ông Putin, điều đó cho thấy Tổng thống Mỹ sẵn sàng bỏ qua châu Âu để đi thẳng vào vấn đề hòa bình.

Như thường lệ, biến số vẫn nằm ở ông Zelensky. Tổng thống Trump đã đặt tương lai của tiến trình đàm phán vào tay nhà lãnh đạo Ukraine. Tuy nhiên, ông Zelensky, bị kẹp giữa các đối tác châu Âu và sự sống còn chính trị của bản thân, có thể sẽ chọn cách trì hoãn. Nếu ông kháng cự, quan hệ Mỹ - Ukraine sẽ tổn hại. Nếu ông chần chừ, Washington có thể sẽ đi tiếp mà không cần Kiev.

Dù theo hướng nào, hội nghị thượng đỉnh Alaska không phải là một kết thúc mà là một khởi đầu, mở màn cho những nỗ lực ngoại giao dài hơi và khó lường.

Từ khóa: ukraine, quân bài tiếp theo ở ukraine, thượng đỉnh alaska, tổng thống ukraine, xung đột ukraine, cuộc gặp trump putin, tổng thống trump

Thể loại: Tin tức sự kiện

Tác giả: kiều anh/vov.vn (biên dịch)

Nguồn tin: VOVVN

Bình luận






Đăng nhập trước khi gửi bình luận Đăng nhập