Thời gian qua, vụ án Hồ Duy Hải tiếp tục được dư luận đặc biệt quan tâm. PV đã có buổi phỏng vấn Thiếu tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an về quan điểm của Bộ Công an đối với vụ án này.

Vụ án Hồ Duy Hải vừa qua đã được xét xử cấp Giám đốc thẩm. Tuy nhiên, dư luận còn nhiều ý kiến xung quanh vụ việc này. Mới đây, tại buổi thảo luận tình hình kinh tế - xã hội năm 2019 tại kỳ họp thứ IX, Quốc hội khóa XIV, một số đại biểu Quốc hội cũng đã đề cập đến vụ án.

Để làm rõ hơn những vấn đề dư luận quan tâm, chúng tôi đã có buổi phỏng vấn Thiếu tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an về quan điểm của Bộ Công an về vụ án trên. Nội dung phỏng vấn như sau:

PV: Thưa ông, vụ án Hồ Duy Hải vừa qua đã được dư luận cơ quan báo chí và đại biểu Quốc hội rất quan tâm, được biết sau khi có Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm, Bộ Công an đã thành lập Tổ thẩm định độc lập để xem xét lại những tình tiết của vụ án, xin đồng chí cho biết kết quả thẩm định độc lập của Bộ Công an?

Thiếu tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an.

Thiếu tướng Tô Ân Xô: Ngày 22/11/2019, sau khi có Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao về vụ án Hồ Duy Hải, Bộ Công an đã thành lập Tổ thẩm định độc lập thẩm định vụ án, kết quả thẩm định xác định: Lời khai nhận tội của Hồ Duy Hải phù hợp kết quả khám nghiệm hiện trường, kết quả khám nghiệm tử thi, kết quả thực nghiệm điều tra, lời khai nhân chứng và các tài liệu, chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án; có đủ chứng cứ xác định: Hồ Duy Hải là thủ phạm giết chị Hồng, chị Vân; lấy tiền, sim card, điện thoại của Bưu điện và nữ trang của chị Hồng, chị Vân tại Bưu điện Cầu Voi ngày 13/1/2008. Hành vi của Hồ Duy Hải đủ yếu tố cấu thành tội “Giết người” và “Cướp tài sản” được quy định trong Bộ Luật hình sự.

PV: Vậy những căn cứ chính để xác định Hồ Duy Hải phạm tội là gì? Thưa Thiếu tướng?

Thiếu tướng Tô Ân Xô: Những căn cứ để xác định Hồ Duy Hải phạm tội là tổng thể hệ thống các chứng cứ phù hợp đã được thu thập trong quá trình điều tra vụ án, đã được Tòa án cấp sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm xem xét đánh giá một cách khách quan, toàn diện thể hiện trong các bản án đã được công khai; đồng chí Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao cũng đã báo cáo cụ thể vấn đề này trước Quốc hội.

Những chứng cứ chính kết tội Hồ Duy Hải, tập trung vào các nhóm vấn đề:

- Số điện thoại di động Hải gọi đến bưu điện Cầu Voi thể hiện Hải có mối quan hệ với các nạn nhân.

- Xe máy Dream mà Hải sử dụng làm phương tiện đi đến bưu điện Cầu Voi gây án, Cơ quan điều tra đã thu giữ phù hợp với lời khai và mô tả của nhân chứng Đinh Vũ Thường về xe máy ông Thường nhìn thấy trong sân bưu điện Cầu Voi chiều tối ngày 13/1/2008.

- Về hiện trường vụ án: Hải khai báo đầy đủ, mô tả chi tiết về hiện trường vụ án trong đó có những chi tiết mà nếu không phải là người có mặt trực tiếp tiếp cận hiện trường thời điểm xảy ra vụ án thì không thể biết và trình bày được, như đặc điểm, vị trí ly nước trên bàn, salon; 2 bịch trái cây chị Vân mới mua về (do Hải đưa tiền bảo đi mua) để trên bàn salon; vị trí, tư thế tử thi các nạn nhân, cơm khô rơi đổ ở khu vực cầu thang và nơi để bếp ăn.

- Dấu vết trên tử thi các nạn nhân, dấu vết bị đánh, đập bằng thớt trên đầu, mặt chị Hồng, dấu vết bị đập vào vùng đỉnh đầu của chị Vân; các dấu vết bị cắt cổ của chị Hồng, chị Vân đều phù hợp với lời khai của Hải về việc sử dụng hung khí, động tác, diễn biến quá trình gây án mà nếu không phải thủ phạm thì không thể biết và khai báo phù hợp với biên bản khám nghiệm tử thi.

- Hải khai sử dụng các hung khí là thớt, ghế và dao thì hồ sơ điều tra thể hiện những đồ vật này có ở hiện trường; tài sản của chị Hồng, chị Vân và bưu điện bị lấy mất gồm đồ nữ trang, tiền, điện thoại, sim card điện thoại đều phù hợp với lời khai của Hải. Phần này có 2 tình tiết quan trọng: Dây chuyền Hải lấy của chị Vân không có mặt, khám nghiệm tử thi thấy mặt dây chuyền dính trên cổ áo chị Vân; từ lời khai của Hải và việc sử dụng số tiền lấy được để chơi số lô Cơ quan điều tra mở rộng điều tra vụ án, khởi tố thêm 9 đối tượng về tội đánh bạc và đã đưa ra xét xử, các đối tượng đánh bạc đều nhận tội như lời khai của Hải.

Bộ Công an đã kiểm tra và thấy các biện pháp tố tụng mà Cơ quan điều tra Long An áp dụng đối với Hải đều có căn cứ, thực hiện đúng trình tự thủ tục theo quy định. Cần lưu ý là trong suốt quá trình điều tra, truy tố, xét xử; cũng như quá trình thẩm định của Tổ liên ngành Tư pháp Trung ương; quá trình làm việc của Đoàn kiểm tra giám sát của Ủy ban Tư pháp Quốc hội cũng như quá trình Bộ Công an thẩm định độc lập vụ án đều xác định: Hồ Duy Hải không bị bức cung, nhục hình, tự nguyện khai báo. Sau khi có kết quả xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, Hải có đơn xin giảm nhẹ hình phạt chứ không kêu oan.

PV: Hiện nay một số bài viết trên mạng xã hội và cả ý kiến phát biểu của một số cá nhân cho rằng Cơ quan điều tra ra chợ mua dao, mua thớt đưa vào hồ sơ để làm vật chứng vụ án ? Đề nghị Thiếu tướng cho biết quan điểm về vấn đề này?

Thiếu tướng Tô Ân Xô: Bộ Công an khẳng định thông tin này là hoàn toàn sai sự thật, làm dư luận hiểu sai về hoạt động của Cơ quan điều tra. Cần lưu ý là: Đây là vụ án truy xét, khi vụ án xảy ra chưa xác định được thủ phạm, chưa rõ động cơ mục đích, hung khí, phương tiện gây án, chỉ sau 2 tháng mới điều tra làm rõ được.

Về cái thớt và con dao: ban đầu Cơ quan điều tra chưa thu thập được là do tại thời điểm đó, điều tra viên chưa và những người tham gia khám nghiệm chưa có thông tin, không hình dung được cái thớt là hung khí gây án (mặc dù cái thớt đã được ghi nhận trong bản ảnh hiện trường vụ án); còn con dao giấu sau tấm bảng nên không phát hiện được.

Sau khi khám nghiệm, hiện trường vụ án rất tang thương, nên Bưu điện đã thuê người dọn dẹp và đốt các vật dụng liên quan, trong đó có con dao và cái thớt, do đó không thể truy tìm lại. Cơ quan điều tra đã cho nhân chứng là những người thu dọn hiện trường mua và cung cấp cái thớt và con dao tương tự để nhận dạng vật tương tự. Quá trình điều tra, Hải đã chủ động khai báo về con dao, cái thớt dùng làm hung khí gây án phù hợp với lời khai của những người dọn hiện trường, Cơ quan điều tra cho Hải nhận dạng vật tương tự, Hải nhận dạng con dao và cái thớt nêu trên có điểm tương tự con dao, cái thớt Hải sử dụng làm hung khí gây án.

Như vậy có cái thớt, con dao do những người làm chứng giao cho Cơ quan điều tra để nhận dạng vật tương tự hung khí gây án (không phải là vật chứng của vụ án), qua đó làm sáng tỏ đặc điểm hung khí gây án để đánh giá lời khai của Hải với các dấu vết tại hiện trường, tử thi. Việc này củng cố chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội và phù hợp quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Không có việc tự mua dao, mua thớt đưa vào hồ sơ vụ án để làm vật chứng.

PV: Có ý kiến cho rằng có mâu thuẫn về việc sử dụng thời gian, Hồ Duy Hải không thể có mặt tại Bưu điện Cầu Voi trước 19 giờ 39 phút 22 giây? Xin Thiếu tướng cho biết quan điểm về vấn đề này?

Thiếu tướng Tô Ân Xô: Kết quả thẩm định độc lập xác định, lúc 19 giờ 13 phút 39 giây, Hồ Duy Hải đang làm thủ tục cầm điện thoại di động Nokia tại tiệm cầm đồ Kim Hưng thì nhận được điện thoại của anh Võ Lộc Đang. Hải nói chuyện với anh Đang khoảng 30 giây rồi tắt điện thoại, cầm cho bà Nguyễn Thị Tuyết Trinh lấy 1,5 triệu đồng rồi điều khiển xe mô tô chạy từ tiệm cầm đồ Kim Hưng về nhà Hải đổi xe, sau đó Hải điều khiển xe Dream BKS 62F5 0842 đến gặp Đang tại quán cà phê 7 Thanh, chở Đang đến quán cà phê Hai Thượng để Đang vào trả tiền thua cá độ rồi một mình Hải đi đến Bưu cục Cầu Voi.

Hải khai ước lượng về vận tốc điều khiển xe khoảng 60km/h, còn khi thực nghiệm kiểm tra lại thì Cơ quan điều tra chỉ cho xe chạy với tốc độ 40km/h. Kết quả kiểm tra xác định hành trình của Hải từ tiệm cầm đồ Kim Hưng (về nhà đổi xe -ra gặp Đang và chở Đang đi trả tiền thua cá độ) đến Bưu điện Cầu Voi là 7,5km, thời gian là khoảng 15 phút (trong khi đó khoảng cách giữa thời gian chênh nhau là gần 26 phút). Như vậy việc Hải có mặt ở Bưu cục Cầu Voi trước khi anh Đinh Vũ Thường vào Bưu cục gọi điện thoại (19 giờ 39 phút 22 giây) là không có gì mâu thuẫn.

* PV: Sau khi vụ án xảy ra, đã có thông tin báo chí cho rằng nghi phạm gây án là Nguyễn Văn Nghị, bạn trai của nạn nhân Nguyễn Thị Ánh Hồng nhưng sau đó Cơ quan điều tra không điều tra về Nguyễn Văn Nghị, cũng không điều tra về đối tượng Nguyễn Mi Sol, bạn trai của chị Hồng?

- Thiếu tướng Tô Ân Xô: Bộ Công an khẳng định thông tin trên là hoàn toàn sai sự thật. Kết quả thẩm định độc lập cho thấy trong hơn 12 tháng, Cơ quan điều tra đã sàng lọc, xác minh 30 đối tượng hình sự tại địa phương, 204 người có mối quan hệ với chị Hồng, chị Vân (trong đó có Nguyễn Mi Sol, Nguyễn Hữu Nghị); đối chiếu vân tay của 144 người nghi liên quan vụ án với vân tay thu tại hiện trường; xác minh 300 người là chủ các số điện thoại có liên lạc với các số điện thoại của Bưu điện Cầu Voi, thông báo truy tìm vật chứng đến 169 tiệm vàng bạc trên các tuyến giao thông và khu vực lân cận...

Nguyễn Hữu Nghị là người trước đây có quan hệ tình cảm với chị Hồng (không phải Nguyễn Văn Nghị như báo chí phản ánh) và Nguyễn Mi Sol, bạn trai của chị Hồng là những người đầu tiên được Cơ quan điều tra triệu tập ngay trong ngày 14/1/2008 (ngay sau khi vụ án xảy ra) để làm rõ có hay không sự liên quan đến vụ án. Kết quả xác minh cho thấy: thời điểm xảy ra vụ án, Nguyễn Mi Sol ở tại nơi làm việc là tiệm gia công vàng bạc số 240/4 Nguyễn Văn Luông, Phường 11, Quận 6, Thành phố Hồ Chí Minh. Chiều tối ngày 13/1/2008, Nguyễn Hữu Nghị ở nhà Nghị thuộc ấp Hòa Ngãi, xã An Vĩnh Ngãi, thành phố Tân An, Long An sau đó ngủ ở nhà.

Do không có căn cứ xác định Nguyễn My Sol và Nguyễn Hữu Nghị liên quan đến vụ án nên Cơ quan điều tra loại khỏi diện nghi vấn. Theo quy định chung, Cơ quan điều tra đưa tài liệu xác minh này lưu trữ chung với tài liệu xác minh nhiều đối tượng nghi vấn khác trong hồ sơ nghiệp vụ.

PV: Về dấu vân tay tại hiện trường không trùng với dấu vân tay của Hồ Duy Hải. Có nhiều ý kiến cho rằng, Hồ Duy Hải không có dấu vân tay tại hiện trường thì không thể kết luận Hải có mặt tại hiện trường, không thể kết tội Hải và tại sao cơ quan điều tra không điều tra các dấu vân tay ở hiện trường để xác định thủ phạm gây án ?

Thiếu tướng Tô Ân Xô: Trước hết, cần hiểu rõ rằng về quy luật dấu vết của khoa học hình sự, không phải người nào đến hiện trường đều để lại dấu vân tay. Thực tế, nạn nhân Hồng thường xuyên ở tại Bưu cục Cầu Voi nhưng khám nghiệm hiện trường và qua giám định không phát hiện dấu vân tay của Hồng, do đó việc không phát hiện dấu vân tay của Hải ở hiện trường không phải là căn cứ khẳng định Hải không đến bưu cục Cầu Voi, không phải là chứng cứ ngoại phạm của Hải.

Khám nghiệm hiện trường có phát hiện và thu giữ 7 dấu vết đường vân tay (qua giám định kết luận 2 dấu vân tay là của chị Vân, còn lại 5 dấu vân tay không xác định được của ai) ở mặt trong cửa kính trên cánh cửa sau, trên mặt kính ghế sopha, trên tủ kính trong phòng ngủ và trên tay nắm mở vòi nước ở lavabo.

Cơ quan điều tra đã đối chiếu với đường vân của 144 người nghi liên quan (trong đó có Nguyễn Hữu Nghị, Nguyễn Mi Sol) để truy nguyên dấu vân tay thu tại hiện trường nhưng không phát hiện dấu vân tay trùng khớp; đối chiếu với điểm chỉ 10 ngón in trên chỉ bản của Hồ Duy Hải cũng không trùng khớp.

Cơ quan điều tra đã điều tra về các dấu vân tay thu khi khám nghiệm hiện trường. Việc không truy nguyên, không xác định được người để lại dấu vân tay tại Bưu cục Cầu Voi có nguyên nhân Bưu cục là nơi giao tiếp của nhiều người dân, có nhiều người qua lại, gọi điện thoại và sử dụng các dịch vụ Bưu điện nên không thể xác định hết được. Cũng chưa có cơ sở nào để xác định dấu vân tay thu được tại Bưu cục Cầu Voi do thủ phạm gây án để lại.

Riêng về dấu vân tay để lại trên lavabo: Lavabo trong nhà vệ sinh tách rời với căn nhà là hiện trường vụ án và không được khoanh vùng bảo vệ hiện trường trước khi khám nghiệm nên có thể có người ra vào, để lại dấu vân tay tại đây. Các lần ra nhà vệ sinh Hải đều rửa tay, rửa dao dính máu nên khi đó khả năng không để lại dấu vân tay của Hải ở đây.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Thiếu tướng Tô Ân Xô!