Bất ngờ với “Sóng”, ấn tượng về “Sự cống hiến”

Hồng Minh, HS trường THPT Trần Phú cảm thấy “nhẹ cả người” vì đề thi có kết cấu quen thuộc, câu nào em cũng làm trọn vẹn. Tuy nhiên, bất ngờ nhất là câu nghị luận văn học với tác phẩm “Sóng”.  “Em không nghĩ ra bài Sóng, trong năm học, mọi sức nặng ôn tập dồn lên văn xuôi. Em tập trung ôn “Vợ chồng A Phủ”, “Vợ nhặt”. Nếu ra thơ em đoán ra “Tây Tiến”, “Việt Bắc”…

Cũng như Hồng Minh, Đào Khánh Ly, học sinh Trường THPT Văn Hiến cho biết, em “hơi hoang mang” vì không nghĩ đề thi sẽ vào tác phẩm “Sóng”. Em mất 5 phút định hình khi nhận đề. Tuy nhiên, theo em đề thi không khó, thậm chí còn có phần dễ hơn năm ngoái, em dự đoán sẽ được 5-6 điểm.

Với Vũ Hoàng Minh, nam sinh trường Trần Phú, đề Ngữ Văn khá dễ và hay. Vì không tập trung ôn Văn nên em dự đoán chỉ được 6 điểm. Ấn tượng nhất là câu nghị luận xã hội. “Câu này liên quan tình trạng dịch bệnh, đề cập đến sự cống hiến gần gũi với thực trạng dịch bệnh bây giờ nên em rất tâm đắc”.

Trong phần nghị luận xã hội, Nguyễn Trà My, lớp 12A1 trường THPT Hồng Hà dễ dàng “thả bút” vì theo em đề cập đến “sự cống hiến”. “Năm nay Covid-19 nên nói về sự cống hiến em đã đề cập đến các nhân viên y tế giúp sức cho các phòng tuyến chống dịch. Chủ đề đang hot nhất, báo chí cũng nói nhiều, tạo cảm hứng làm bài dễ dàng hơn".

Đề thi không "đột biến"

Đánh giá về đề thi môn Ngữ văn, cô Trịnh Thu Tuyết, nguyên giáo viên Trường THPT Chu Văn An (Hà Nội) cho rằng đề bám sát cấu trúc của đề thi tham khảo do Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố.

Đề thi Ngữ văn trong Kỳ thi Tốt nghiệp THPT 2021 đảm bảo đúng các yêu cầu về nội dung, hình thức của một đề thi tốt nghiệp. Đề thi vừa sức, quen thuộc, không có cả sự đột biến gây sốc cũng như sự mới mẻ khơi gợi hứng thú sáng tạo; phần Làm văn không có những câu lệnh tạo dư địa cho phản biện và sự thể hiện quan điểm độc lập của thí sinh. Mức độ phân hóa của đề nếu có cũng chỉ  xuất hiện trong câu hỏi Đọc hiểu số 3,4 và trong mức độ thực hiện các yêu cầu của phần Làm văn.

Phần đọc hiểu gồm 4 câu hỏi phân loại theo các mức độ nhận thức. Theo cô Tuyết, các câu hỏi đọc hiểu vừa sức với học sinh, nhất là 2 câu đầu ở mức độ nhận biết, học sinh hoàn toàn có thể được điểm tối đa; câu hỏi vận dụng cao cũng đã có phần gợi ý từ câu lệnh của bài làm văn số 1. Cô  Tuyết cho rằng khó khăn duy nhất với học trò ở phần đọc hiểu là câu 3 ở mức độ thông hiểu. Đây cũng là câu hỏi mang tính phân loại cho bài làm của thí sinh.

Câu nghị luận xã hội đề cập đến “Sống cống hiến”. Đây là một vấn đề lớn lao, ý nghĩa và cũng đồng thời quen thuộc trong thi ca, văn học, trong cuộc sống hàng ngày. Vì vậy, câu nghị luận xã hội hoàn toàn sẽ không làm khó cho học trò.

“Tôi băn khoăn duy nhất là có thể học sinh sẽ gặp sự giao thoa giữa câu hỏi số 4 của phần đọc hiểu với khía cạnh cần bàn luận trong câu viết đoạn văn nghị luận xã hội; và đó cũng là nguyên nhân khiến bài viết ít có khả năng khơi gợi hứng thú và sự sáng tạo của thí sinh”, cô Tuyết nhận định.

Câu nghị luận văn học vào tác phẩm “Sóng” của Xuân Quỳnh dù gây bất ngờ với nhiều thí sinh vì đoán “lệch tủ” song theo cô Tuyết vẫn sử dụng cấu trúc đề quen thuộc. Đây là vấn đề không mới, càng không hề khó với học trò, và “vẻ đẹp nữ tính” là một nét đặc sắc rất phù hợp với đoạn thơ và bài thơ. “Đó là những vấn đề mà thí sinh hoàn toàn có thể đồng thời phân tích trong quá trình cảm nhận, hoặc tách thành 2 luận điểm một cách mạch lạc như yêu cầu của đề”, cô Tuyết nhận định.