Đại biểu Quốc hội nhấn mạnh điều này khi thảo luận tổ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, tại Kỳ họp thứ 8.

Thành quả đáng tự hào

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TPHCM) nhấn mạnh, từ 2022, thế giới bắt đầu bất ổn sau đại dịch, xung đột chính trị lan rộng một số khu vực, bối cảnh phức tạp, khó lường, bất ổn. Nhưng Việt Nam nổi lên như một điểm sáng khi duy trì ổn định chính trị, kinh tế - xã hội.

“Nổi bật của sự ổn định là lạm phát kiểm soát ở mức thấp trong 10 năm qua, từ 2015 đến nay ở khoảng 3%, là điều tuyệt vời. 10 năm trước đó lạm phát 9,3%, có năm vượt trên 20%. Tôi đánh giá rất cao về ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn, xuất siêu liên tục mỗi năm khoảng 17 tỷ USD. Đây là kết quả nỗ lực của cả hệ thống chính trị, là thành quả đáng tự hào” – ông Trần Hoàng Ngân bày tỏ.

Kinh tế thế giới thời gian qua có dấu hiệu chững lại, tăng trưởng bình quân chung cả thế giới thấp hơn năm 2023, song cũng theo vị chuyên gia này, trong 9 tháng, Việt Nam đạt tăng trưởng tới 6,82% và ông tin cả năm trên 7%, là kết quả tốt đẹp.

Bên cạnh đó, xuất khẩu tăng 15,4% là thành tựu trong thời điểm chi phí logictic lớn do ảnh hưởng từ xung đột trên thế giới. Kiểm soát giá cả cũng là một nỗ lực trong những năm qua.

Đại biểu Trần Thị Hiền (đoàn Hà Nam) thì nhấn mạnh, với những nỗ lực, quyết tâm và lãnh đạo, chỉđạo của Đảng, điều hành của Chính phủ, đồng hành của Quốc hội, năm 2024, nhất là đến Quý III vừa qua đã đạt được những kết quả khá lạc quan. 

Nữ đại biểu cho rằng, quan điểm chú trọng tăng trưởng, thúc đẩy tăng trưởng là rất đúng đắn. 14/15 chỉ tiêu đạt và vượt, trong đó xuất nhập khẩu gia tăng ấn tượng, chỉ tiêu khó khăn trong những năm qua là năng suất lao động đã đạt được cũng là điều đáng mừng. 

Dẫn số liệu xếp hạng quốc tế, đại biểu Nguyễn Thiện Nhân thì cho biết có nhiều “chỉ số vui”, như quy mô nền kinh tế Việt Nam đứng thứ 35; an toàn, an ninh mạng rất tốt (thứ 17), chỉ số sáng tạo thứ 44. Cộng với kết quả thực hiện kế hoạch kinh tế - xã hội những năm qua cho thấy sự nỗ lực rất lớn, nhất là trong bối cảnh khó khăn thách thức trong nước và thế giới.

Cần chăm lo yếu tố con người

Bày tỏ vui mừng với kết quả đạt được, nhưng đại biểu Nguyễn Thiện Nhân (đoàn TP.HCM) cũng nhấn mạnh, năng suất lao động còn thấp. Do đó, sắp tới cần rà soát, phân tích rõ để có những giải pháp cụ thể. Hằng năm báo cáo nên có phụ lục so sánh đánh giá của quốc tế về Việt Nam “để biết mình đứng ở đâu, như thế nào”.

Đề cập việc giải ngân đầu tư công vẫn chậm, đại biểu cho biết Quốc hội sẽ xem xét dùng một luật sửa nhiều luật theo quy trình 1 kỳ họp. Điều này theo ông là hợp lý, bởi khi tháo gỡ khó khăn thì sau này không thể nói giải ngân chậm là do vướng thể chế và năm sau đủ cơ chế để xử lý.

Đại biểu Nguyễn Thiện Nhân cũng bày tỏ tâm đắc với một trong những bài học kinh nghiệm mà Thủ tướng Chính phủ nêu ra là sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, lấy con người làm trung tâm, là chủ thể, mục tiêu và là nguồn lực động lực quan trọng nhất cho phát triển. “Tức phải chăm lo cho nguồn lực này. Vậy sắp tới chăm lo thế nào, vì nguồn lực này của chính chúng ta, không đi vay mượn ai. Làm tốt thì tăng số lượng và chất lượng”, ông nói.

Đánh giá cao nhiều chính sách chăm lo cho yếu tố con người thời gian qua, trong đó có xóa đói giảm nghèo, xóa nhà tạm, nhà dột nát; cải cách tiền lương… nhưng theo ông Nguyễn Thiện Nhân, Chính phủ vẫn còn “nợ” công bố mức sống tối thiểu và tiền lương tối thiểu.

Dẫn báo cáo kết quả giải quyết kiến nghị cử tri của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu dù có quy định nhưng sau 3 năm vẫn chưa có hướng dẫn  về “lao động có thu nhập thấp” nên địa phương không triển khai được, ông cho rằng một phần do nguyên nhân không có cơ sở để xác định.

“Thế nào là mức sống tối thiểu? Chính phủ nên cố gắng giữa năm 2025 công bố và dự kiến diễn biến trong 5 năm tới. Một số nước không chỉ công bố mức sống tối thiểu mà còn có mức lương đủ sống cho gia đình 4 người. Chúng ta “nợ” nhiều năm rồi thì năm tới tới nên xong cái này, từ đó cân đối tính toán, là lo cho con người” – ông Nguyễn Thiện Nhân nói, đồng thời đề nghị cuối khóa báo cáo về chỉ số phát triển con người Việt Nam, chỉ đạo nghiên cứu xây dựng “chỉ số hạnh phúc” để sau này có đánh giá sự tiến bộ đến đâu và khoảng cách giữa các địa phương thế nào.

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan vẫn trăn trở về câu chuyện thiếu thuốc, vật tư y tế được khắc phục cụ thể tới đâu. 

“Bao nhiêu bệnh nhân phải tự đi mua thuốc, vật tư ngoài thì hiện được giải quyết bảo hiểm y tế thế nào. Tôi mua bảo hiểm tôi có quyền đó, anh để năm này tháng nọ, cơ quan này sang cơ quan kia, tới giờ này chưa có đồng nào. Ít ra phải được đền bù bằng giá trị trúng thầu trong bệnh viện, dù có chênh lệch thấp hơn so với mua bên ngoài” – nữ đại biểu phản ánh. 

Bà Phong Lan cũng băn khoăn về cơ hội tiếp cận khu vực công của thế hệ trẻ sau đào tạo, bởi yêu cầu công việc ngày càng tăng, trong khi biên chế phải giảm, chế độ tiền lương, đãi ngộ chưa thực sự đem lại động lực cho lao động trẻ có năng lực. 

“Thưởng thì người giỏi phải hơn hẳn người bình bình, không phân biệt già - trẻ, lớn - bé, chứ không phải cứ theo hệ số lương, vì một người hệ số cao chưa chắc làm bằng một em giỏi” – bà nêu quan điểm.

Hơn nữa, bà cũng cho rằng cách đánh giá, bình xét hiện nay cũng cần xem xét. Cả một tập thể nỗ lực, cố gắng, cống hiến nhưng chỉ 1 người không hoàn thành tốt nhiệm vụ có khi cả đơn vị bị vạ lây. Điều đó cũng dẫn đến tâm lý cho rằng tập thể “không dám” gạt mình ra vì còn phải giữ thành tích cho tập thể.