cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Đại biểu Quốc hội: Sàn online, nền tảng livestream bán hàng phải bồi thường nếu vi phạm
Cập nhật: 1 giờ trước
Ông Trương Quốc Huy: Quyết tâm xây dựng quê hương Đất Tổ phát triển nhanh, bền vững
Phó Thủ tướng Lê Thành Long: Thi đua là động lực phát triển ngành công thương
VOV.VN - Đại biểu Quốc hội Trịnh Thị Tú Anh đề nghị bổ sung quy định sàn thương mại điện tử và nền tảng livestream phải bồi thường thiệt hại khi sản phẩm quảng bá thông qua thuật toán ưu tiên hiển thị bị xác định là vi phạm.
Vấn đề này được nhấn mạnh trong phiên thảo luận dự thảo Luật Thương mại điện tử tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách sáng 30/9.
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) bày tỏ quan tâm về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trước rủi ro hàng giả, hàng nhái và quảng cáo sai sự thật. Bà đề nghị trong dự thảo luật cần bổ sung quy định các sàn thương mại điện tử và nền tảng livestream phải chịu trách nhiệm chủ động bồi thường thiệt hại. Điều này áp dụng trong trường hợp sản phẩm quảng bá được thông qua thuật toán ưu tiên hiển thị của họ bị xác định là giả mạo hoặc gây hại cho người tiêu dùng.
“Quy định như vậy sẽ tạo động lực tài chính mạnh mẽ, buộc các nền tảng phải tự sàng lọc nội dung kỹ càng hơn. Ngoài ra, cũng cần yêu cầu các nền tảng có cơ chế công khai thông tin về sản phẩm và nhà bán hàng (như nguồn gốc, chất lượng và các thông số liên quan) trước khi giao dịch được hoàn tất. Điều này không chỉ giúp tăng tính minh bạch mà còn giúp người tiêu dùng đưa ra quyết định mua sắm sáng suốt và giảm thiểu khả năng rủi ro bị lừa đảo”, theo bà Tú Anh.
Về cơ chế giải quyết tranh chấp, vị đại biểu đoàn Lâm Đồng nhận thấy hệ thống khiếu nại hiện tại đang quá phức tạp và đặt người tiêu dùng vào thế bất lợi. Để khắc phục, bà đề nghị cần phải có một cơ quan giải quyết tranh chấp thương mại điện tử độc lập hoặc xây dựng hệ thống trọng tài điện tử với thủ tục đơn giản, chi phí thấp và khả năng thực thi quyết định nhanh chóng. Điều này giúp người tiêu dùng dễ dàng bảo vệ quyền lợi của mình mà không bị vướng rào cản hành chính.
Nữ đại biểu cũng kiến nghị bổ sung các quy định về tố tụng tập thể trong thương mại điện tử. Cơ chế này cho phép một nhóm lớn người tiêu dùng có thể khởi kiện để yêu cầu bồi thường thiệt hại từ các nhà bán hàng vi phạm. Cơ chế này sẽ giúp tăng cường sức mạnh pháp lý, tạo sự cân bằng giữa người tiêu dùng và các tập đoàn công nghệ lớn, bảo đảm các vi phạm sẽ được xử lý thích đáng.
Liên quan trách nhiệm pháp lý liên đới, đại biểu cho rằng việc phân định trách nhiệm giữa các chủ thể (sàn thương mại, người livestream và nhà cung cấp nền tảng) là cần thiết để áp dụng các chế tài hiệu quả. Hiện nay, bà Tú Anh nhận thấy trách nhiệm này đang còn bị phân tán và dẫn đến tình trạng có thể né tránh nghĩa vụ.
“Theo nguyên tắc "biết hoặc lẽ ra phải biết", các nền tảng phải chịu trách nhiệm liên đới nếu không hành động kịp thời khi phát hiện các cảnh báo về vi phạm (như quảng cáo sai lệch hoặc sản phẩm giả mạo). Các nền tảng không thể lấy cớ họ chỉ là nơi trung gian để thoái thác trách nhiệm, bởi thuật toán do họ thiết kế có ảnh hưởng trực tiếp tới nội dung người tiêu dùng tiếp cận. Do đó, cần quy định rõ ràng các nền tảng phải minh bạch hóa các tham số chính. Cụ thể là những yếu tố liên quan đến phân phối quảng cáo và hiển thị nội dung bán hàng”, nữ đại biểu nêu ý kiến.
Phân tích về trách nhiệm của người trên nền tảng thương mại điện tử trung gian, mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử, đại biểu Lê Thị Thanh Lam (đoàn Cần Thơ) cho rằng các quy định góp phần bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tạo động lực phát triển kinh tế số.
Tuy nhiên, theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, đã được bổ sung quy định về truy xuất nguồn gốc và hộ chiếu số sản phẩm (chẳng hạn như DPP hoặc là mã QR). Đồng thời, yêu cầu tất cả hàng hóa kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử bắt buộc phải công bố chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng.
Vì vậy, đối với sáu trách nhiệm của người bán hàng trên nền tảng thông tin điện tử trung gian hoặc mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử thì cần có hướng dẫn phân loại quy mô doanh nghiệp, các doanh nghiệp đã được chứng nhận, để tạo môi trường thuận lợi cho các mô hình kinh doanh linh hoạt.
Đại biểu cho rằng điều này sẽ góp phần khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp vừa và nhỏ, thúc đẩy sự tham gia tích cực của khu vực tư nhân trong phát triển thương mại điện tử.
Phát biểu giải trình sau đó, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, về bảo vệ người tiêu dùng và xử lý hàng giả, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi đã có hiệu lực và dự thảo Luật Thương mại điện tử đã gia cố các nội dung xử lý hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Bộ Công Thương xin tiếp thu để bổ sung thêm các quy định cho đầy đủ.
Liên quan đến kiến nghị thành lập cơ quan độc lập giải quyết tranh chấp, Thứ trưởng Tân nhấn mạnh, Bộ Công Thương thực hiện theo Nghị quyết 18 và rất cân nhắc kỹ việc thành lập cơ quan mới. Thay vào đó, bộ sẽ sử dụng bộ máy cũ (Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số) để thực hiện quản lý nhà nước và làm nhiệm vụ kết nối giải quyết tranh chấp giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp. Việc giải quyết tranh chấp sẽ vận dụng bốn phương thức đã quy định trong Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (thương lượng, hòa giải, trọng tài và ra tòa án).
Bộ Công Thương tiếp thu ý kiến về việc chuyển giao nghĩa vụ kiểm soát, giám sát một phần trách nhiệm cho chủ sàn và gia cố để làm rõ ràng hơn trách nhiệm của bên thứ ba (sàn, livestream).
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh ghi nhận và đánh giá cao sự tham gia đầy đủ, trách nhiệm của các đại biểu.
Cơ quan chủ trì soạn thảo khẩn trương phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra và các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, tiếp thu tối đa và giải trình đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội tại hội nghị và các vấn đề kỹ thuật để hoàn thiện dự án luật.
Từ khóa: nền tảng livestream, livestream bán hàng, thương mại điện tử, hàng giả, đại biểu quốc hội, Luật Thương mại điện tử
Thể loại: Nội chính
Tác giả: ngọc thành/vov.vn
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
