Kể từ ngày 1/11, 2 luồng xuất nhập dưới Quốc môn tại Cửa khẩu Kim Thành (Lào Cai) chỉ còn dành riêng cho hàng xuất khẩu, phía cánh trái sau Quốc môn ở ngay đầu cầu biên giới bắc sang Trung Quốc mở thêm 3 luồng mới cho hàng nhập khẩu. Nếu tính về hiệu suất vượt hơn gấp đôi.

Anh Trần Trung Hiếu, Công ty TNHH xuất nhập khẩu Thiên Long cho biết, trước kia chưa mở rộng không gian tiếp nhận phương tiện từ đầu cầu đến khu vực làm thủ tục hạn hẹp. Nhiều khi phương tiện từ Trung Quốc sang, có một số mặt hàng được ưu tiên theo quy định phải giải phóng trước dẫn đến ùn ứ cục bộ. Nhưng từ khi mở thêm 3 luồng nhập khẩu riêng biệt thì thời gian từ bước đăng kí ban đầu cho đến khi giải phóng hàng hóa đều rất nhanh chóng.

Vấn đề ùn tắc trước kia khá nan giải ở cửa khẩu Kim Thành, đặc biệt là trên cầu biên giới và về nguyên tắc thì không được dừng đỗ trên cầu; phương tiện hàng hóa thường xuyên đậu hàng dài trên đó vừa mất mỹ quan, vừa ảnh hưởng đến chất lượng công trình và mất trật tự an toàn giao thông.

Theo ông Vương Trinh Quốc, Trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Lào Cai, song song với mở 3 luồng nhập khẩu mới, để đảm bảo thông thoáng, hệ thống sân bãi quanh cửa khẩu cũng đã được mở rộng, chỉnh trang, phân luồng khoa học. Đặc biệt, quá trình chuyển đổi số ở cửa khẩu đến nay đã rút ngắn thời gian thông quan xuống còn dưới 2 phút/phương tiện, với hệ thống barie gắn camera AI, giảm nhiều chốt kiểm soát thủ tục, áp dụng phần mềm quản lý dùng chung cho phép cả doanh nghiệp truy cập với các trường thông tin được chia sẻ công khai, minh bạch.

“Xây dựng các luồng này không khó khăn, nhưng quan trọng là hệ thống thông tin phải kết nối với Tổng cục Hải quan, với Cục Cửa khẩu của Bộ Tư lệnh Biên phòng và với các ngành, nên thực sự phải tâm huyết, phải nghiên cứu, trao đổi, thảo luận, thống nhất cao giữa các ngành từ các Bộ tới địa phương cũng như giữa các lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ tại cửa khẩu. Bản chất làm Cửa khẩu số nhưng 70% là cải cách hành chính”, ông Quốc nói.

Đối với phần mềm dùng chung tại cửa khẩu, về nguyên lý thông tin đầu ra của ngành này sẽ là thông tin đầu vào của ngành kia để tận dụng dữ liệu chung, tiết kiệm thời gian, nhân lực. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành đang phát sinh một số vướng mắc cần tiếp tục tinh chỉnh, đơn cử như tờ lược khai hải quan.

Ông Phạm Văn Phúc, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Lào Cai chia sẻ, việc lược khai khi khai báo trên hệ thống quản lý phương tiện của Hải quan sẽ chia sẻ sang cửa khẩu số, như vậy doanh nghiệp chỉ cần khai tại hải quan. “Có những doanh nghiệp khai trước trên cửa khẩu số vẫn phải khai lại ở hải quan, vấn đề này cần tiếp tục theo dõi, đánh giá để cùng tháo gỡ cho phù hợp với đặc thù cửa khẩu”, ông Phúc nêu.

Ông Phạm Văn Phúc cũng cho biết, hệ thống khai báo hải quan điện tử đã triển khai được hơn 10 năm nay, đã chứng minh được hiệu quả, doanh nghiệp gần như không phải khai báo thủ công chỉ trừ trường hợp lỗi hệ thống. Thời gian gần đây tham gia xây dựng Cửa khẩu số, đã có 9 trường dữ liệu của hải quan được chia sẻ vào dữ liệu chung. Hệ thống này ngày càng hoàn thiện cũng giúp cán bộ của ngành có nhiều thời gian hơn để tập trung cho các nhiệm vụ chống buôn lậu và giám sát hải quan.