Trong 2 ngày 25 và 27/2, TikToker Thơ Nguyễn đăng 2 clip có nội dung về búp bê Kumanthong. Đáng chú ý, ở clip đăng ngày 27/2, Thơ Nguyễn cho biết do "nhận được nhiều yêu cầu của các em nhỏ" nên quay video dùng búp bê để "xin vía học giỏi".  Trong video, nữ Youtuber gọi tên búp bê là “cư ma mập” và xưng hô mẹ con thân mật: “Ngày mai là các anh chị đi học rồi đấy, giờ con cầu cho các anh chị học giỏi nha. Nếu mà con cầu được lắc ngang, không cầu được lắc dọc, nói chung là cứ lắc tứ tung đi”.

Đoạn video sau khi đăng tải có hàng triệu lượt xem kèm nhiều bức xúc, bình luận lên án về việc có dấu hiệu vi phạm truyền bá mê tín dị đoan, nội dung ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ nhỏ. Sau đó, nữ Youtuber đăng tải video “đính chính” với các em nhỏ, đây là búp bê thường, không phải là búp bê ma, muốn học giỏi thì phải siêng học chứ không cầu xin được.

Với tư cách là người của công chúng và là người có ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội, đặc biệt là đối với trẻ em thì những Youtuber có nghĩa vụ phải tuyên truyền, lan truyền những thông tin, hành vi, lối sống tích cực, tránh xa những tin tức “độc hại”, chưa rõ ràng, còn nhiều tranh cãi.

Trong clip, hành vi của Youtuber Thơ Nguyễn khi chia sẻ đoạn video ngầm nhắc đến việc nuôi Kumanthong, chơi bùa ngải khiến cho nhiều phụ huynh lo lắng, không hài lòng. Hành vi truyền tải nội dung trong video của Thơ Nguyễn có dấu hiệu tuyên truyền mê tín dị đoan, có thể gây ảnh hưởng xấu đến các khán giả nhỏ tuổi theo dõi kênh của mình.

Dưới góc độ pháp luật, luật sư Đặng Văn Cường, văn phòng luật sư Chính pháp, đoàn luật sư Hà Nội cho biết, mê tín dị đoan là hành vi không phù hợp với thuần phong mỹ tục và vi phạm pháp luật. Tùy theo tính chất, mức độ mà các hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Điểm a khoản 2 Điều 15 Nghị định 158/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo quy định hành vi lợi dụng hoạt động lên đồng, xem bói, gọi hồn, xin xăm, xóc thẻ, yểm bùa, phù chú, truyền bá sấm trạng và các hình thức tương tự khác để trục lợi có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

Ngoài ra, hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc sẽ bị phạt từ 10.000.000 đến 20.000.000 đồng theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/ N Đ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.

Trường hợp thực hiện hành nghề mê tín dị đoan gây hậu quả nghiêm trọng, đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hành nghề mê tín dị đoan quy định tại điều 320 BLHS 2015, với hình phạt có thể là phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:a) Làm chết người; b) Thu lợi bất chính 200.000.000 đồng trở lên;c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.

Trao đổi với báo VOV.VN, luật sư Nguyễn Đức Hùng - Phó Trưởng Phòng Tranh Tụng, Công Ty Luật TGS (Thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho rằng, với đoạn video đăng trên TikTok nói trên, Thơ Nguyễn đã có hành vi tuyên truyền và cung cấp thông tin mê tín dị đoan như truyền bá nuôi Kumanthong. Hành vi này cần được xử lý triệt để để những hình ảnh, video tương tự như vậy sẽ không còn phát tán tràn lan trên mạng, ảnh hưởng tới tâm lý các bạn nhỏ.

Hành vi này có dấu hiệu vi phạm Luật An ninh mạng 2018 và Nghị định 15/2020/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử. Cụ thể, việc sử dụng mạng xã hội để cung cấp, phát tán, chia sẻ nội dung không lành mạnh, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc, thông tin mê tín sẽ bị phạt 10 đến 20 triệu đồng theo Điểm b Khoản 1 Điều 101 của Nghị định này. Ngoài ra, người vi phạm buộc phải gỡ bỏ những hình ảnh và video trái pháp luật nêu trên. Không chỉ vậy, nếu người này đã từng bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm thì có khả năng sẽ bị khởi tố hình sự về tội hành nghề mê tín dị đoan theo Điều 320 Bộ luật hình sự 2015.

Cũng theo luật sư Hùng, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo đã nêu rõ việc hành nghề mê tín dị đoan trong đó có cả việc kinh doanh "bùa ngải" là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy theo mức độ, hậu quả mà đối tượng thực hiện hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, bồi thường thiệt hại hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên thực tế, mức xử phạt nêu trên là vẫn chưa đủ sức răn đe trong khi thu nhập từ việc quảng cáo, tiền thưởng, thu nhập từ các video là rất lớn. Do đó, theo luật sư Hùng, cần phải có hướng hoàn thiện về quy định pháp luật, tăng nặng chế tài và bổ sung các biện pháp xử phạt bổ sung, chẳng hạn như khóa kênh có thời hạn, vô thời hạn, thậm chí là xóa kênh thông tin.

Bên cạnh việc ngăn chặn bằng quy định pháp luật, cũng cần phải phối hợp với các biện pháp khác như sử dụng công nghệ trí thông minh nhân tạo để sàng lọc các thông tin rác, không phù hợp; phối hợp các đơn vị chủ quản của mạng xã hội, kênh thông tin để xử lý, khóa kênh đăng tải các nội dung không phù hợp; cuối cùng cần phải có biện pháp cảnh báo, tuyên truyền để cho mọi người đều nhận thấy được sự nguy hiểm, nguy cơ của thông tin xấu trên mạng xã hội để mỗi người, mỗi gia đình có biện pháp ngăn chặn phù hợp.

Bên cạnh đó các bậc phụ huynh, cha mẹ cũng cần phải quan tâm, có sự hướng dẫn, kiểm soát những kênh thông tin, trang mạng xã hội mà trẻ em sử dụng, ngăn chặn những trang có thông tin độc hại, có tính chất phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục, trái đạo đức xã hội hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Người dùng mạng xã hội khi phát hiện những kênh thông tin độc hại nên chủ động báo cáo với cơ quan chức năng để kịp thời xử lý./.