cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Xuất khẩu từ khai thác các Hiệp định Thương mại tự do tưởng dễ nhưng lại khó
Cập nhật: 1 ngày trước
Thái Nguyên phát triển kinh tế bền vững bằng sản phẩm OCOP
Giá vàng lên tới 120 triệu/lượng, người dân TP.HCM ùn ùn xếp hàng chờ mua vàng
VOV.VN - Doanh nghiệp, Hiệp hội ngành hàng chỉ ra nhiều nguyên nhân khiến việc khai thác lợi ích từ các Hiệp định Thương mại tự do cho xuất khẩu gặp trở ngại, nên rất cần có tính định hướng và chia sẻ kinh nghiệm.
Tăng trưởng phần lớn phụ thuộc vào xuất khẩu, Việt Nam đã tham gia 20 Hiệp định Thương mại tự do (FTA), trong đó có 16 FTA đã đi vào hiệu lực. Các FTA này đã và đang đem lại nhiều cơ hội và kết quả tích cực cho nền kinh tế Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp (DN) Việt Nam nói riêng. Tuy nhiên, theo nhận định của một số tổ chức và các chuyên gia, các DN chưa tận dụng hết dư địa từ các FTA này mang lại.
Tại các hội nghị được tổ chức để đánh giá về kết quả thực thi các FTA trong thời qua, khi xác định những nguyên nhân khiến DN chưa tận dụng hết dư địa của các FTA, nhìn chung các DN và Hiệp hội ngành hàng đều cơ bản thống nhất với 5 nguyên nhân.
Trước tiên là về nguồn nguyên liệu. Đây có thể nói là vướng mắc hàng đầu đối với nhiều DN xuất khẩu sang các thị trường FTA, dù là DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hay công nghiệp. Vướng mắc về nguyên liệu mà các DN phải đối mặt rất đa dạng từ chất lượng, giá thành cho đến nguồn gốc xuất xứ.
Nguyên nhân sau đó là DN vẫn thiếu thông tin thị trường, khách hàng và đơn hàng không ổn định. Như thực tế từ đại diện Công ty Tư vấn đầu tư và tận dụng Hiệp định thương mại tự do (KTPC), phần lớn các DN, đặc biệt các DN vừa và nhỏ (DNVVN) còn gặp khó khăn trong việc kết nối thị trường, tìm kiếm đối tác và khách hàng tại thị trường nước ngoài. “Ngay cả các DN lớn khi thị trường khó khăn (điển hình như năm 2023) cũng phải vật lộn, đấu tranh tìm kiếm đơn hàng để duy trì hoạt động”, vị này nói.
Một nguyên nhân căn bản khác mang tính quyết định, đó là DN rất khó tiếp cận nguồn tín dụng và vốn vay. Việc tiếp cận nguồn vốn để mở rộng sản xuất và đầu tư vẫn là một thách thức lớn đối với DN, đặc biệt là DNVVN. Khảo sát của VCCI cho thấy, có đến 55,6% DN gặp khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng. Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) cũng đánh giá, có khoảng 70% DNVVN tại Việt Nam không thể hoặc rất khó tiếp cận được nguồn tài chính cần thiết.
Gặp khó khăn trong đáp ứng tiêu chuẩn thị trường xuất khẩu, đây chính là nguyên nhân thứ tư khiến DN khó tận dụng dư địa từ các FTA. Việc đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định của thị trường nhập khẩu đang là thách thức ngày càng lớn đối với DN Việt Nam. Các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản không chỉ yêu cầu sản phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm, kiểm dịch nghiêm ngặt, mà còn đặt ra các tiêu chuẩn về phát triển bền vững, giảm phát thải carbon, sử dụng nguyên liệu thân thiện môi trường.
Nguyên nhân cuối cùng được xác định là quá trình xây dựng thương hiệu. Hiện nay, DN Việt chủ yếu tập trung vào sản xuất nên chưa chú trọng đầu tư vào chiến lược xây dựng thương hiệu. Điều này đang làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm Việt trên thị trường quốc tế, dù chất lượng sản phẩm không thua kém các đối thủ.
Để vượt qua 5 vướng mắc kể trên, theo ý kiến của các chuyên gia, các DN có thể thực hiện kết hợp nhiều giải pháp khác nhau. Vị đại diện Công ty KTPC cho rằng, về cơ bản và quan trọng nhất là DN cần xác định được định hướng và trọng tâm thị trường và các FTA muốn tận dụng, từ đó DN mới tính đến các giải pháp cụ thể phù hợp để xử lý cho từng nhóm vấn đề.
“Đơn cử, nếu DN xác định EU là thị trường trọng điểm cần tìm hiểu vấn đề nguyên liệu đặt ra là gì, vì với EU nhiều khi chất lượng, giá cả chưa đủ còn phải truy xuất nguồn gốc, quy trình sản xuất,… DN cũng tìm hiểu xem kiếm khách hàng ở EU như thế nào, các nguồn tín dụng hỗ trợ xuất khẩu sang EU ở đâu, quy định và tiêu chuẩn của mặt hàng xuất khẩu là gì và nếu muốn xây dựng thương hiệu lâu dài phải kết nối với đối tác nào?”, vị này nêu giả thiết.
Theo bày tỏ từ lãnh đạo các DN, quá trình tận dụng cơ hội từ các FTA đòi hỏi rất nhiều tâm huyết và nguồn lực của DN, không phải DN nào cũng có khả năng xây dựng được một hệ thống quản lý để có thể xử lý cùng lúc nhiều vấn đề.
Do đó hiện nay, các DN đòi hỏi cần có thêm những hội thảo, tọa đàm cũng nhưng các chương trình đào tạo, tư vấn chuyên sâu và thực tế hơn về xúc tiến thương mại và thông tin thị trường, từ đó giúp DN dễ dàng tiếp cận và học hỏi kinh nghiệm tận dụng các FTA một cách nhanh chóng lại tiết kiệm được nguồn lực, thời gian và chi phí.
VOV.VN - Cơ quan quản lý thực thi FTA Trung ương và địa phương cần đột phá trong tư duy hành động để có thể gia tăng hơn nữa cơ hội từ các FTA mang lại hơn nữa lợi ích cho doanh nghiệp và người dân.
Từ khóa: xuất khẩu, xuất khẩu, fta, tận dụng, khai thác,định hướng
Thể loại: Kinh tế
Tác giả: nguyễn quỳnh/vov.vn
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
