Ngày 7/10, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng đoàn Quan chức Cao cấp ASEAN-Việt Nam, đã chủ trì Hội nghị trực tuyến Quan chức Cao cấp (SOM) ASEAN. Tham dự Hội nghị có Trưởng SOM các nước thành viên ASEAN và Phó Tổng Thư ký ASEAN.

Trao đổi tại Hội nghị, các nước bày tỏ hài lòng về những kết quả đạt được trong hợp tác ASEAN từ đầu năm đến nay. Dưới sự dẫn dắt của Chủ tịch Việt Nam, tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN được triển khai tích cực, trong đó các ưu tiên sáng kiến của ASEAN trong năm 2020 được thực hiện đúng tiến độ. Kiểm điểm giữa kỳ triển khai các Kế hoạch tổng thể Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 của cả 3 trụ cột đang hoàn tất. ASEAN cũng thống nhất xây dựng Tuyên bố Hà Nội về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025, báo cáo việc kiểm điểm triển khai Hiến chương ASEAN, khuyến khích tăng cường treo cờ ASEAN trong dịp Cấp cao sắp tới.

Các nước cũng cho rằng, phát triển tiểu vùng có vai trò quan trọng trong xây dựng Cộng đồng. Bởi vậy, ASEAN cần tham gia điều phối các hoạt động hợp tác tại các tiểu vùng. Các đại biểu nhất trí sẽ kiến nghị Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) báo cáo về nội dung này với Lãnh đạo ASEAN xin chỉ đạo.

Về Biển Đông, Hội nghị tái khẳng định quan điểm của ASEAN tại các Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải trên biển và trên không ở Biển Đông. Các nước cam kết thực thi đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), phối hợp cùng Trung Quốc sớm hoàn tất đàm phán một Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) thực chất và hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.

Trao đổi về ứng phó chung với đại dịch COVID-19, Hội nghị thông qua Tài liệu tham chiếu (TOR) thành lập Kho dự trữ vật tư y tế khu vực và Quỹ ASEAN ứng phó COVID-19. Các Quan chức ASEAN cũng đề nghị các quan chức Y tế ASEAN sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng phó chung của ASEAN đối với các tình huống y tế công cộng khẩn cấp (SOP). Tại Hội nghị, các nước đã cho ý kiến về dự thảo ban đầu Khung phục hồi tổng thể ASEAN cùng Kế hoạch triển khai của các kênh chuyên ngành và ủng hộ chủ trương xây dựng Hành lang đi lại ASEAN trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp.

Thảo luận về quan hệ đối ngoại của ASEAN, các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của vai trò trung tâm của ASEAN và cho ý kiến về Tiêu chuẩn đối tác đối thoại của ASEAN, xem xét các đối tác mới. Các nước nhất trí ủng hộ đề xuất của Việt Nam ra Tuyên bố ASEAN+3 về tự cường kinh tế và tài chính để ứng phó với các thách thức đang nổi lên.

Chủ trì Hội nghị Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng đánh giá cao sự hợp tác của các nước thành viên ASEAN đối với Chủ tịch Việt Nam; đề nghị sự phối hợp tích cực hơn nữa của các nước thành viên ASEAN và các cơ quan chuyên ngành của ASEAN để hoàn tất các ưu tiên sáng kiến trong năm ASEAN 2020, các sáng kiến ứng phó COVID-19 theo đúng lộ trình.

Thứ trưởng cũng thông tin về công tác chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các Hội nghị Cấp cao liên quan, gồm dự kiến chương trình hoạt động, nội dung nghị sự và danh mục các văn kiện sẽ được trình Lãnh đạo Cấp cao. Thứ trưởng nhấn mạnh, là Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đang tích cực chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 theo kế hoạch, bảo đảm Hội nghị thành công vì một ASEAN “gắn kết và chủ động thích ứng”, vững vàng vượt qua các khó khăn thách thức./.