cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Vận dụng các Hiệp định thương mại tự do: Cơ hội lớn nhưng tiếp cận còn khiêm tốn
Cập nhật: 2 giờ trước
“Sợi rơm - sợi vàng”: Tài nguyên hữu ích trên ruộng đồng Miền Tây
Nhận định chứng khoán 7/10: Thị trường có thể tiếp tục đà tăng
VOV.VN - Có những địa phương còn lỏng lẻo, hờ hững trong việc kết nối giữa chính quyền địa phương với các doanh nghiệp trong tìm hiểu, thực thi và vận dụng rất nhiều cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) trong hoạt động xuất – nhập khẩu.
Những năm qua, các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã tạo điều kiện cho hàng hóa Việt Nam từng bước hội nhập sâu hơn vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu. Đồng thời, các FTA góp phần thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu, cải thiện cán cân thương mại theo hướng chuyển từ thâm hụt sang thặng dư liên tục trong nhiều năm.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực thi các FTA thời gian qua còn nhiều tồn tại, hạn chế, đó là khả năng tận dụng cơ hội từ các FTA giữa các địa phương và doanh nghiệp (DN) chưa đồng đều, đặc biệt là trong khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhiều DN chưa quan tâm, cập nhật đầy đủ thông tin, chưa nắm rõ cam kết cụ thể và chưa đủ năng lực để đáp ứng các tiêu chuẩn về xuất xứ, kỹ thuật, môi trường, lao động...
Bàn về vấn đề này, ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng, Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho rằng, kết quả thực thi FTA, đặc biệt là FTA thế hệ mới không đồng đều, số liệu báo cáo từ các địa phương cho thấy, có nơi đã tận dụng rất tốt. Song ở một vài nơi, chính sách hỗ trợ của các địa phương không đồng đều. Có những địa phương đưa ra nhiều biện pháp hỗ trợ nhưng có những đị phương còn rất khiêm tốn.
“Một điểm quan trọng đó là về nhân lực để triển khai thực thi FTA tại các địa phương còn rất mỏng. Thực tế hiện nay, việc thực hiện chính sách phân cấp, phân quyền nên các địa phương sẽ chịu nhiều áp lực, đặc biệt là vấn đề liên quan đến thực thi FTA phải đòi hỏi có nhân sự, nhân lực. Trong khi nhiều địa phương chỉ có 1 nhân lực phụ trách trong khi lại phải phụ trách nhiều vấn đề khác. Điều này đang ảnh hưởng đến khả năng hỗ trợ triển khai các việc thực thi FTA”, ông Khanh nêu.
Đối với các DN, ông Khanh cho biết, dựa trên kết quả khảo sát hầu như không có DN nào có 1 bộ phận pháp lý, hay có kết nối với các công ty chuyên về tư vấn FTA để giúp DN đàm phán hay nghiên cứu, tìm hiểu về các cam kết trong các FTA, hay những các cơ hội tiếp cận thị trường, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của DN.
“Hầu như các DN vẫn quen với các thị trường truyền thống, những thị trường mới, thị trường có FTA như EU hay như Canada, Mexico, Vương quốc Anh,…dường như chưa được nhiều DN chú ý. Điều đó cho thấy thị phần tại những thị trường FTA đang có cơ hội lớn, nhưng việc khai thác còn rất khiêm tốn trong tổng xuất khẩu của DN Việt Nam”, ông Khanh thẳng thắn.
Đồng tình với nhận định trên của lãnh đạo Vụ Chính sách đa biên, PGS. TS. Đào Ngọc Tiến, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương đề cập, các DN trong nước, đặc biệt là các DNVVN đến nay vẫn chưa có sự chủ động trong việc tiếp cận những cơ hội từ các FTA. Trong khi đó, sự chủ động hỗ trợ, sự quan tâm của chính quyền địa phương đối với cộng đồng DN đang hoạt động tại địa phương còn nhiều hạn chế.
“Có những địa phương kim ngạch xuất khẩu không lớn nhưng lại có những thứ hạng khá cao trong bức tranh xếp hạng các địa phương thực thi FTA. Bởi vì các địa phương đó có sự quan tâm, có nhiều chính sách hỗ trợ, tạo ra sự kết nối giữa Sở Công Thương với các DN. Trong khi có những địa phương còn lỏng lẻo, hờ hững trong việc kết nối giữa chính quyền địa phương với các DN trong thực thi và vận dụng cơ hội từ FTA”, PGS. TS. Đào Ngọc Tiến chỉ ra.
Việc thực thi các FTA của Việt Nam trong những năm tiếp theo cần phải có những chuyển biến tích cực từ các địa phương, các DN, ngành hàng và các hiệp hội. Đây chính là những chủ thể thụ hưởng lợi thế từ các FTA nên rất cần phải chuyển biến rõ ràng và hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng, Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho rằng, quan trọng nhất vẫn là sự tham gia trực tiếp, sự chủ trì của lãnh đạo các địa phương. Trong đó, có sự tham gia của các Sở, ban, ngành để bàn về cách thức, mục tiêu hỗ trợ thực chất cho DN tiếp cận và vận dụng thời cơ từ các FTA. Cụ thể hơn, đó là sự chuyển biến về tư duy lãnh đạo của một số tỉnh, thành.
“Chỉ khi các Bộ, ngành, địa phương và DN kết hợp được với nhau sẽ hỗ trợ và tập trung nguồn lực hiệu quả hơn, từ đó quá trình thực thi và tận dụng cơ hội các FTA sẽ có những kết quả rõ ràng và cụ thể hơn”, ông Khanh nhìn nhận.
Để thực hiện bộ chỉ số FTA Index một cách hiệu quả hơn, qua đó nâng cao hiệu quả, tận dụng các cơ hội mà FTA mang lại, PGS. TS. Đào Ngọc Tiến, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại thương cho rằng, cần có sự cân đối nhất định giữa mục tiêu ngắn hạn là duy trì được kim ngạch xuất khẩu, duy trì được lợi nhuận xuất khẩu với sự ổn định lâu dài, bền vững trong hoạt động xuất khẩu.
“Hiệu quả của các FTA vẫn dựa trên đánh giá của DN là trung tâm. Do vậy, cần đánh giá xem sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và nếu như có nguồn lực, nên có một cách đánh giá, một cách tiếp cận đa chiều hơn, từ cả các hiệp hội, các DN và điều tra tất cả các đối tượng có liên quan… Ngoài ra, hướng đến những mục tiêu dài hạn và bền vững trong vận dụng FTA, cần đặt tỷ trọng lớn hơn đối với các ưu đãi phi thuế quan”, PGS. TS. Đào Ngọc Tiến lưu ý.
Chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các Hiệp định thương mại tự do tại các địa phương (FTA Index) năm 2024, đánh dấu cột mốc quan trọng trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Top 10 địa phương dẫn đầu cả nước về điểm số FTA Index năm 2024 gồm: Cà Mau (34,90 điểm), Thanh Hóa (34,13 điểm), Bình Dương (34,03 điểm), Khánh Hòa (32,96 điểm), Trà Vinh (32,74 điểm), Long An (32,50 điểm), Hà Giang (32,46 điểm), Bạc Liêu (32,43 điểm), Ninh Bình (31,74 điểm), Điện Biên (31,72 điểm).
FTA Index 2024 ghi nhận điểm số trung bình của 63 tỉnh thành là 26,20 điểm, trong khi tỉnh có điểm số thấp nhất chỉ đạt 14,49 điểm. Điều này cho thấy sự chênh lệch đáng kể giữa các địa phương trong năng lực triển khai cam kết hội nhập.
VOV.VN - Cơ quan quản lý thực thi FTA Trung ương và địa phương cần đột phá trong tư duy hành động để có thể gia tăng hơn nữa cơ hội từ các FTA mang lại hơn nữa lợi ích cho doanh nghiệp và người dân.
Từ khóa: hiệp định thương mại tự do, hiệp định thương mại tự do,tận dụng cơ hội, thị trường xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường, thị trường fta, thuế suất ưu đãi, nguồn gốc xuất xứ, fta index, hội nhập toàn cầu
Thể loại: Kinh tế
Tác giả: nguyễn quỳnh/vov.vn
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
