cổng thông tin điện tử ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM
Ước mong phục hồi vùng cam sành đặc sản Lục Yên
Cập nhật: 5 giờ trước
Thưởng Tết cho cán bộ công chức theo Nghị định 73 thực hiện như thế nào?
Tiền thưởng Tết 2025 sẽ tính thuế thu nhập cá nhân như thế nào?
VOV.VN - Sau khi VOV đăng tải bài viết “Tiếc nuối hồng giòn Lục Yên”, người dân trên địa bàn tiếp tục thông tin cho biết vùng cam sành nức tiếng một thời trên địa bàn huyện cũng đang mất dần. Những mùa vụ bội thu giờ chỉ còn là hoài niệm, bà con nơi đây khao khát phục tráng lại vùng cam đặc sản này.
Cam sành Tân Lĩnh (Lục Yên, Yên Bái) từng là đặc sản nổi tiếng trong và ngoài tỉnh. Những vườn cam trĩu quả, vàng óng, ngọt lịm trở thành nguồn thu nhập chính của nhiều hộ dân vào thập kỷ 80, 90 của thế kỷ trước. Tuy nhiên, do biến đổi khí hậu, dịch bệnh và thiếu sự đầu tư về kỹ thuật, những vườn cam dần lụi tàn, khiến cho nhiều người dân xót xa, tiếc nuối.
Những ngày mùa đông ở huyện Lục Yên, không khí lạnh bao trùm khiến những vườn cam còn sót lại nơi đây càng trở nên xơ xác. Trong ngôi nhà xây cấp 4 khang trang, rộng đẹp, bên cạnh vườn cam, ông Nguyễn Hữu Tuyên ở thôn 4, xã Tân Lĩnh cho biết, ngôi nhà được xây từ năm 2002 bằng tiền bán cam, trị giá gần 100 triệu đồng, số tiền rất lớn thời điểm đó.
Ông Tuyên chia sẻ, trước đây ở thôn Cầu Vè (nay là thôn 4), xã Tân Lĩnh gần như cả làng trồng cam sành. Các vườn cam cho năng suất cao, thương lái mọi nơi ùn ùn đến thu mua nên người dân trong làng có thu nhập khá. Riêng nhà ông có hơn 100 gốc cam sành, mỗi vụ cho thu hoạch 6-7 tấn quả.
Cây cam sành là giống cam bản địa, được trồng từ đời ông cha, từ những cây cam cổ được chiết cành nhân giống trồng khắp vùng và cả các xã lân cận. Tuy nhiên, đến những năm 2000, những vườn càm sành lần lượt nhiễm bệnh, gân xanh, lá vàng rồi héo úa chết dần.
“Chúng tôi chưa tìm được giải pháp nào cả. Bây giờ muốn khôi phục được thì phải có bàn tay của Nhà nước, nhà khoa học chứ dân không thể tự làm được” - ông Tuyên nói.
Ngày trước, những vườn cam xanh mướt nằm dưới chân các dãy núi đá đã trở thành hình ảnh đặc trưng của vùng đất Tân Lĩnh. Hương vị của cam sành nơi đây không chỉ có người dân địa phương yêu thích mà còn được người tiêu dùng trên khắp mọi miền ưa chuộng. Trong các giống cam được trồng trên đất Lục Yên như cam chanh, cam sành, cam Vinh... thì cam sành bản địa vẫn được ưa thích hơn cả bởi quả có màu sáng đẹp, múi cam róc vỏ, quả mọng nước, vị ngọt đậm, không nhạt như cam ở các nơi khác.
Bà Hoàng Thị Mạnh. người nhiều năm gắn bó với cây cam sành kể, cam Tân Lĩnh (Lục Yên) từng nổi tiếng khắp nơi, tận Phú Thọ, Hà Nội, Hải Phòng cũng đều biết đến. Mỗi mùa cam về, không chỉ gia đình bà mà cả xã đều phấn khởi, bởi đó là nguồn thu nhập chính, giúp bà con nâng cao đời sống. Thế nhưng, giờ đây khi nhắc đến cam sành Tân Lĩnh, nỗi buồn lại hiện rõ trên gương mặt mỗi người. Vì chưa có một nghiên cứu cụ thể nào, nên nhiều người đoán rằng cam chết dần là do thay đổi thời tiết, cây thoái hóa, nhiễm nấm bệnh, đất bạc màu…
“Chúng tôi chịu không biết vì sao cam chết, cứ chết rồi khô cành, đất bây giờ chỉ để không hoặc trồng rau. Bây giờ nếu mà có dự án hỗ trợ thì chúng tôi lại trồng lại, hỗ trợ thì cần hỗ trợ giống, hỗ trợ kĩ thuật để chăm sóc” - bà Mạnh chia sẻ.
Ông Hoàng Sơn Trường, Chủ tịch UBND xã Tân Lĩnh cho biết, cây cam sành phát triển mạnh nhất trên địa bàn trong những năm 80, 90 của thế kỷ trước, với diện tích khoảng hơn 50 ha. Nhiều năm liền các vườn cam sai quả trĩu trịt, quả rất to, có quả trọng lượng đến 5-6 lạng, vị ngọt đậm, mẫu mã đẹp.
Sau nhiều năm cây cam chết dần, toàn xã hiện chỉ còn khoảng 20 ha, trong đó giống cam sành chỉ còn lác đác ở một số vườn, còn lại chủ yếu là các giống cam khác. Nhiều diện tích được người dân chuyển đổi sang trồng quế, keo, bồ đề và các cây lâm nghiệp khác.
Chính quyền địa phương mong muốn huyện, tỉnh, ngành chức năng hỗ trợ xây dựng một mô hình dự án trồng giống cam sành với quy trình kỹ thuật thâm canh bài bản, hiện đại. Sau đó tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật để người dân nhân rộng, phát triển bền vững, từng bước phục tráng vùng cam.
“Mong muỗn làm sao có một sự án nào đó trên một diện tích khoảng 1-2ha trồng lại để chứng minh cho bà con biết là chúng ta vẫn có thể phục hồi lại vùng cam ngọt như ngày xưa. Khi bà con thấy thì bà con sẽ tập trung đầu tư, quay trở lại diện tích cam ngày xưa. Nếu để phục tráng lại thì cần sự hỗ trợ về giống, phân bón và kĩ thuật” - ông Trường đề nghị.
Mỗi dịp Tết đến, cam sành là loại quả không thể thiếu trong mâm ngũ quả của người dân Lục Yên. Hi vọng trong tương lai gần, những làng quê nằm dưới chân núi đá thanh bình nơi đây sẽ lại được nhuộm vàng bởi những vườn cam chín mọng - màu của no ấm và đủ đầy.
Từ khóa: cam sành, cam sành, vùng cam sành, cam đặc sản, đặc sản Lục Yên, Yên Bái,lục yên
Thể loại: Kinh tế
Tác giả: đinh tuấn/vov-tây bắc
Nguồn tin: VOVVN
Chương trình đã phát
Nghe và xem trực tuyến
