Gần đây trên mạng xã hội xuất hiện thông tin Ukraine đang phát triển một UAV (drone) cảm tử tầm xa nhằm chống lại UAV Geran-2 (Shahed-136) của Nga. Thời gian qua, Geran-2 được triển khai trên chiến trường và dễ dàng gây thiệt hại cho Ukraine, đặc biệt là về hạ tầng điện lực.

UAV mới của Ukraine được tuyên bố là mang đầu đạn nặng hơn của đối thủ Nga.

Cụ thể, nhà sản xuất vũ khí Ukroboronprom của Ukraine vừa được cho là đã tiết lộ rằng quá trình phát triển một UAV cảm tử tầm bay 1.000km với đầu dạn 75kg gần như sắp hoàn tất.

Người ta ít nghi ngờ khả năng kỹ thuật của Ukraine trong việc chế tạo ra một loại UAV mới trong thời gian ngắn, vì Ukraine nhận được tất cả sự trợ giúp cần thiết để phát triển và chế tạo UAV từ Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và bất cứ quốc gia NATO nào khác.

Ukraine đã có sẵn một số loại UAV “lảng vảng” trong kho vũ khí của mình. Tuy nhiên, UAV lảng vảng đó khá khác biệt với một UAV cảm tử như Geran-2 của Nga.

Thông thường, UAV lảng vàng có tầm hoạt động ngắn (20-30km khi lảng vảng ở độ cao khoảng 2km). UAV này có bộ phận định vị quang học giúp trắc thủ điều khiển UAV lao vào mục tiêu với độ chính xác cực cao.

UAV Silent Thunder (“Sấm Yên lặng”)

UAV lảng vảng ST-35 Silent Thunder của Ukraine do hãng Athlon Avia phát triển. UAV này nặng 9,5kg với đầu đạn 3,5kg, có tốc độ hành trình từ 193-225km/h và tầm hoạt động là 30km.

Loại đạn lảng vảng này có thể triển khai trong vòng 15-20 phút và có thể ở trên không trong 60 phút.

ST-35 là loại vũ khí chính xác được dẫn đường bán tự động bằng hồng ngoại hoặc truyền hình (có thể hoán đổi cho nhau ) tùy theo tầm nhìn và điều kiện thời tiết. Nó có khả năng phá hủy mục tiêu với mức tổn hại thấp nhất cho các yếu tố xung quanh.

UAV này có thể phá hủy các trạm radar, sở chỉ huy và các nền tảng kiểm soát, chỉ huy.

Như đã nêu ở trên, Geran-2 của Nga (được cho là tên Nga của UAV Iran Shahed-136) khác với ST-5 của Ukraine ở tầm bay xa hơn và việc thiếu vắng dẫn đường giai đoạn cuối. Có thể xem Geran-2 như một UAV lảng vảng tầm xa hoặc một tên lửa hành trình tốc độ thấp.

Để tối thiểu hóa chi phí sản xuất, Geran-2 bay tự động và tấn công mục tiêu bằng các tọa độ được nạp sẵn vào UAV, khiến không cần đến SATCOM.

Geran-2 còn có một vai trò khác ngoài việc phá hủy mục tiêu, đó là thu hút và gây lãng phí cho lực lượng phòng không đối phương (tên lửa và đạn pháo cao xạ).

UAV cảm tử tầm xa của Ukraine có chọc thủng nổi hệ thống phòng không Nga?

Geran-2 thiếu dẫn đường chặng cuối và mang đầu đạn nặng 40kg. Nó không thể đánh chính xác vào muc tiêu quân sự di động như xe tăng, pháo, hệ thống tên lửa, radar… Nhưng một UAV lảng vảng như ST-35 có thể làm được điều đó. Geran-2 hiệu quả nhất khi dùng để tấn công các mục tiêu cơ sở hạ tầng tĩnh.

Vậy khi được trang bị một UAV na ná Geran-2, Ukraine có thể làm gì? UAV loại này có thể đánh vào các cơ sở hạ tầng ở các vùng miền Đông Ukraine vừa bị sáp nhập vào Nga. Tuy nhiên, điều đó nhiều khả năng sẽ không gây ảnh hưởng đến năng lực tác chiến của Nga.

Nga đã phát triển năng lực phòng thủ UAV trong chiến dịch quân sự của họ ở Syria cũng như thông qua việc đúc rút các bài học từ cuộc xung đột Azerbaijan-Armenia.

Nga sử dụng các hệ thống tên lửa phòng thủ tầm ngắn như Pantsir và Tor để bảo vệ các mục tiêu giá trị cao trước tất cả các mối đe dọa trên không. Các hệ thống này sử dụng tên lửa thông thường để đánh chặn các mục tiêu lớn như máy bay (tên lửa 57E6 đối với hệ thống Pantsir và tên lửa 9M330 đối với Tor). Ngoài ra, hệ thống còn được trang bị các tên lửa nhỏ hơn được thiết kế riêng để chống lại các UAV.

Ví dụ, hệ thống Pantsir của Nga có thể mang Gvozd - tên lửa cỡ nhỏ hơn với tầm bắn từ 5-7km để chống lại các mối đe dọa nhỏ hơn như tên lửa phòng loạt và UAV mini. Riêng Pantsir-SM có thể mang tới 48 tên lửa Gvozd thay cho 12 tên lửa 57E6.

Gần đây Bộ Quốc phòng Nga công bố một video ghi cảnh hệ thống Tor phóng hàng loạt tên lửa và phá hủy một số UAV Ukraine đang nỗ lực định vị quân Nga ở khu vực Donbass.

Viên chỉ huy của đơn vị quân sự Nga nói: “Khoảng 15 UAV, bao gồm ‘Valkyrie’ and ‘Fury’ đã bị tiêu diệt”.

Valkyrie là một UAV nhỏ chỉ nặng 3,5kg, được trang bị camera để phát hiện mục tiêu. UAV có thể ở trên không trong 120 phút và có tầm bay 34km. Tốc độ bay tối đa của nó là 180km/h, với trần bay 2km.

UAV Fury, hay còn gọi là BPAC A1-S/ A1-SM Furia, lớn hơn một chút (nặng 5,5kg), được sử dụng để trinh sát cả ngày lẫn đêm. Nó có khả năng xác định tọa độ của mục tiêu và điều chỉnh hỏa lực pháo binh. Tầm bay của drone này lên tới 200km. Nó có tốc độ tối đa là 130km/h, với trần bay là 2,5km.

Có khả năng Ukraine sẽ sử dụng UAV cảm tử tầm xa của mình để đánh sâu vào các mục tiêu cơ sở hạ tầng trong lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ các UAV này có thể vượt qua được hệ thống phòng không Pantsir và Tor của Nga hay không./.