Chiều 1/12, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc họp của Chính phủ về các biện pháp phòng, chống Covid-19. Thủ tướng yêu cầu kiểm điểm trách nhiệm của tổ chức, cá nhân không tuân thủ quy định về cách ly, phòng chống dịch, dẫn đến xuất hiện ổ dịch lây nhiễm trong cộng đồng như thời gian vừa qua. Trước mắt, Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện cấp bách, thần tốc việc điều tra truy vết, cách ly mọi đối tượng F1, F2, không để dịch thành vòng tuần hoàn thứ 3 lây nhiễm ra cộng đồng.

Theo báo cáo của lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh, từ ngày 28/11 đến nay, thành phố xuất hiện 4 trường hợp mắc Covid-19, bắt đầu là từ ca bệnh 1342 là tiếp viên hàng không của Vietnam Airlines. Tiếp viên này bay từ nước ngoài về, trên chuyến bay không có bệnh nhân Covid-19. Tuy nhiên, trong quá trình cách ly tại nơi cách ly của Vietnam Airlines, bệnh nhân 1342 đã tiếp xúc với một người khác mà sau đó được xác định mắc Covid-19. 

Sau khi xét nghiệm 2 lần cho kết quả âm tính (ngày 15 và 18/11/2020), tiếp viên hàng không này được về cách ly tại nhà trọ (P305, lầu 3, số 50 Bạch Đằng, phường 2, quận Tân Bình, TP HCM). Trong quá trình cách ly, tiếp viên này có tiếp xúc trực tiếp với 3 người, gồm: mẹ đẻ và hai người bạn (một nam, một nữ).

Khi tiếp viên hàng không dương tính với Sars-Cov-2 thì người bạn nam tiếp xúc với bệnh nhân này được lấy mẫu xét nghiệm và cũng dương tính với Sars-Cov-2. Đây chính là 1347. Bệnh nhân 1347 là giáo viên nên sau khi tiếp xúc với bệnh nhân 1342 vẫn tiếp tục đi dạy học, tiếp xúc với nhiều người khiến có 2 người khác mắc Covid-19.

Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, qua điều tra dịch tễ cho thấy, cả Vietnam Airlines và bệnh nhân 1342, tức tiếp viên hàng không của hãng này, đã vi phạm nghiêm trọng quy định về cách ly: "Kết quả xác minh cho thấy, bệnh nhân 1342 lây trong cơ sở cách ly tập trung từ bệnh nhân 1325 do không tuân thủ quy định cách ly tại cơ sở cách ly tập trung.

Trường hợp bệnh nhân 1347 là giáo viên sinh năm 1988 trú tại phường 3 quận 6 thành phố Hồ Chí Minh, kết quả xác minh cho thấy, bệnh nhân 1347 lây từ 1342 do không tuân thủ các quy định cách ly tại nhà. Xác định trách nhiệm cá nhân, tổ chức liên quan, căn cứ Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm, các văn bản  hướng dẫn thi hành luật, văn bản phòng chống Covid-19, các tổ chức, cá nhân đã vi phạm sau đây:

Bệnh nhân 1342 vi phạm nghiêm trọng quy định về phòng chống Covid-19 và quy định cách ly tại khu cách ly tập trung của tổ bay và cách ly tổ bay tại nhà. Có 2 vi phạm nghiêm trọng, một là ngay trong khu cách ly tập trung đã vi phạm tiếp xúc với bệnh nhân khác và lây, thứ hai cách ly tại nhà, quy định không được tiếp xúc thì lại tiếp xúc người khác. Đây là vi phạm rất nghiêm trọng

Đối với khu cách ly do Vietnam Airlines quản lý không tuân thủ các quy định về cách ly y tế, phòng chống Covid-19 tại cơ sở cách ly tập trung. Quy định của Bộ Y tế là khi phát hiện bệnh nhân dương tính, lập tức đối tượng tiếp xúc phải cách ly tập trung 14 ngày, nhưng thực tế lại cho về, và khi cho về rồi cũng không tiến hành kêu gọi cách ly tập trung, như vậy đây là một trong những vi phạm nghiêm trọng".

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, khu quản lý nhà trọ phường 2, quận Tân Bình cũng không thực hiện các biện pháp cách ly tại nhà. Chính quyền địa phương là UBND Phường 2 Quận Tân Bình chưa thực hiện nghiêm túc quy định về cách ly.

Theo thống kê truy vết, đến nay tổng số tiếp xúc với các ca bệnh ban đầu là 513 người, trong đó tiếp xúc gần (tức F1) là 99, đã được cách ly. Thành phố Hồ Chí Minh đã lấy mẫu xét nghiệm toàn bộ, trong đó có 81 trường hợp âm tính, 18 trường hợp đang chờ kết quả. Trường hợp tiếp xúc với người tiếp xúc gần (tức F2) là 414, đã cách ly tại nhà, đã lấy mẫu xét nghiệm 337 trường hợp, 123 trường hợp âm tính, còn lại đang chờ kết quả xét nghiệm.

Chỉ đạo tại phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định phòng, chống dịch, đồng thời chỉ đạo phải xử lý nghiêm cả tổ chức và cá nhân vi phạm theo quy định để làm gương.

Trước tình hình dịch ở Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng yêu cầu bình tĩnh, nêu cao tinh thần quyết liệt, cảnh giác hơn, thực hiện nghiêm túc biện pháp “5K”, trước hết là 2K gồm: đeo khẩu trang và khử khuẩn. Thủ tướng nêu rõ, đây là biện pháp đơn giản, dễ làm nhưng hết sức hiệu quả, bởi một số nước thất bại chính là do không tuân thủ đeo khẩu trang. Thủ tướng cũng lưu ý ở nước ta, nhiều trường học, bệnh viện, siêu thị chưa làm tốt các biện pháp này. Các Thành phố phố lớn, đô thị như Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng và các nơi có nguy cơ dịch bệnh đều phải thực hiện tốt biện pháp này. 

Từ kinh nghiệm của hai đợt dịch trước, Thủ tướng nhấn mạnh, tiếp tục thực hiện  kiểm soát chặt chẽ dịch Covid-19 từ bên ngoài, khoanh vùng dập dịch từ bên trong và chữa trị kịp thời, nhanh chóng cho người bệnh. Nhất là hiện nay, nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh từ bên ngoài vào trong nước là rất lớn khi nhiều người Việt Nam về nước.

Thủ tướng yêu cầu: "Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện cấp bách, thần tốc việc điều tra truy vết, cách ly mọi đối tượng F1, F2, không để vòng tuần hoàn thứ 3 dẫn đến dịch lây nhiễm ra cộng đồng. Tinh thần là Thành phố Hồ Chí Minh phải thực hiện nghiêm túc, quyết liệt và mở rộng các biện pháp. Thành phố Hồ Chí Minh không coi là ổ dịch mà là nơi lây nhiễm từ bên ngoài. Để làm rõ trách nhiệm lây nhiễm mang về Thành phố, Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải chủ trì, chỉ đạo kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xác định đây là vi phạm nghiêm trọng cần có biện pháp xử lý nghiêm minh các tổ chức và cá nhân liên quan. Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Bộ Y tế, Thành phố Hồ Chí Minh có trách nhiệm giám sát việc này, không thể không xử lý để ngăn ngừa, giáo dục chung".  

Tạm dừng các chuyến bay thương mại

Đối với các địa phương, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo không lơ là, chủ quan, bởi dịch có thể xuất hiện bất cứ lúc nào: "Tôi yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố phải kiểm tra, đôn đốc quyết liệt về tổ chức thực hiện. Sắp đến ngày 90 không có dịch thì chúng ta lại bị lại, nên dễ có tâm lý chủ quan, coi thường, nói rằng mình không có dịch, trong khi dịch có thể đe dọa trực tiếp đến địa phương và đơn vị các đồng chí. Những vụ việc vừa rồi xảy ra, nhất là đợt dịch trước, là vấn đề cần rút kinh nghiệm sâu sắc, nhất là ngành y tế. Đáng lẽ các đồng chí phải phát hiện, nhưng chính các đồng chí cũng là nơi nguy hiểm. Nhân đây tôi đề nghị các bộ, ngành, địa phương khi tiếp khách nước ngoài hoặc người từ vùng có khả năng lây nhiễm cao thì phải hỏi ý kiến của ngành y tế trước khi tiếp khác".

Tại cuộc họp, Thủ tướng  Nguyễn Xuân Phúc cũng đồng ý tạm dừng các chuyến bay thương mại, chỉ thực hiện các chuyến bay đưa người Việt Nam về nước đối với các trường hợp đủ điều kiện. Chỉ đạo các hãng hàng không của Việt Nam khi có chuyến bay về nước phải thực hiện nghiêm túc các quy định về cách ly đối với tổ bay.

Cùng với yêu cầu Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quản lý biên giới và hoạt động xuất nhập cảnh chặt chẽ, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục dừng các hoạt động đông người không cần thiết. Các chương trình đông người nếu có diễn ra phải thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch theo quy định. Thực hiện giãn cách xã hội với các khu vực có nguy cơ cao và có chủ trương khoanh vùng hợp lý.

Với các cơ quan truyền thông, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục tuyên truyền để thấy rằng đại dịch Covid-19 vẫn rất nghiêm trọng, không được chủ quan. Tiếp tục hướng dẫn người dân hiểu và phòng chống dịch bệnh hiệu quả. Ngăn chặn với các thông tin xuyên tạc, bịa đặt về dịch bệnh gây hoang mang dư luận.  

Thủ tướng cũng yêu cầu ngành y tế phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để bảo đảm an toàn cho các sự kiện chính trị của đất nước. Cùng với đó cần sớm hợp tác với nước ngoài để sản xuất vắc xin, khi cần thiết thì có thể tính toán mua vắc xin phục vụ nhu cầu trong nước. Bộ Y tế có phương án cụ về vấn đề này đẻ báo cáo Thường trực Chính phủ cho ý kiến.

Thủ tướng cũng cho biết, sau cuộc họp này, Thủ tướng sẽ ban hành công điện hoặc Chỉ thị về phòng, chống Covid-19 để các bộ, ngành, địa phương và nhân dân thực hiện./.