Cùng dự có các Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, Lê Văn Thành, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Bộ trưởng, lãnh đạo các Bộ, ngành và doanh nghiệp Việt Nam... cùng với sự tham dự trực tuyến của 94 Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. 

Đây là Hội nghị đầu tiên Thủ tướng Chính phủ trực tiếp chỉ đạo về công tác ngoại giao kinh tế, được triển khai ngay sau khi Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 10/8/2022 về công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đến năm 2030. Hội nghị sẽ tập trung trao đổi, đánh giá thời cơ và thách thức trong tình hình hiện nay, đặc biệt là những cơ hội Việt Nam cần tranh thủ, khai thác nhất là xuất khẩu, đầu tư, du lịch nhằm huy động tối đa mọi nguồn lực phục vụ phục hồi và phát triển kinh tế xã hội; từ đó đề xuất các biện pháp để đẩy mạnh hoạt động ngoại giao kinh tế ở cả trong và ngoài nước nhằm vượt qua khó khăn trước mắt và tạo đột phá để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao Bộ Ngoại giao đã rất chủ động, tích cực trong công tác tổ chức Hội nghị quan trọng này nhằm trao đổi, thảo luận các nhiệm vụ, giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác ngoại giao kinh tế một cách toàn diện, thực chất trong giai đoạn hiện nay.  

Thủ tướng cho biết, 9 tháng trước, ngày 14/12/2021, tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 31 diễn ra đã cùng trao đổi về phương hướng Ngoại giao phục vụ phát triển; cùng nhắc lại tinh thần “dĩ bất biến, ứng vạn biến” của Chủ tịch Hồ Chí Minh; cùng nhấn mạnh phương châm ngoại giao “tình cảm, chân thành, tin cậy, bình đẳng, tôn trọng, hiệu quả, cùng phát triển”.  Và trong 9 tháng qua, tình hình thế giới đã diễn biến rất nhanh, phức tạp hơn chúng ta dự báo. Bên cạnh các vấn đề tiếp tục diễn biến phức tạp như dịch COVID-19, cạnh tranh chiến lược nước lớn…, đã phát sinh biến động lớn, bất ngờ gây ra nhiều ảnh hưởng lớn, làm trầm trọng thêm tình hình thế giới vốn đang chật vật hồi phục. Nợ công và nguy cơ suy thoái tiếp tục gia tăng; thương mại và đầu tư tăng trưởng chậm lại; tổng cầu giảm; thị trường ngày càng thu hẹp; điều chỉnh chính sách của các nước lớn tạo ra nhiều sức ép tại khu vực. Những yếu tố đó đã tác động, ảnh hưởng sâu sắc trên nhiều phương diện đến kinh tế toàn cầu và từng quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cùng các quyết sách quan trọng của Nhà nước, các Nghị quyết của Quốc hội; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, mạnh mẽ, có trọng tâm, trọng điểm của Chính phủ, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị cùng cộng đồng doanh nghiệp, sự đồng lòng, ủng hộ của Nhân dân cả nước và sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế, tình hình KTXH 8 tháng nước ta tiếp tục ổn định và khởi sắc trên hầu hết các lĩnh vực.

Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được đảm bảo. Các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, du lịch tiếp tục phục hồi, phát triển. Hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hoá tiếp tục tăng trưởng cao. An sinh xã hội được quan tâm; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; quốc phòng, an ninh được giữ vững. Đối ngoại, hội nhập quốc tế được đẩy mạnh, xử lý nhịp nhàng, đúng hướng, kịp thời, phù hợp các vấn đề phát sinh.

Thủ tướng khẳng định, đóng góp vào thành tựu chung đó có sự nỗ lực, quyết tâm, quyết liệt triển khai nhiệm vụ của ngành Ngoại giao nói chung và của các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nói riêng.

Thủ tướng nhấn mạnh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “ngoại giao phải luôn luôn vì lợi ích dân tộc mà phục vụ”; độc lập tự chủ, tự lực tự cường phải gắn liền với đoàn kết và hợp tác quốc tế; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại để tạo nên sức mạnh tổng hợp to lớn.

Đại hội XIII của Đảng xác định: “Đẩy mạnh ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Khai thác tối đa vị thế quốc gia và nguồn lực bên ngoài để phục vụ phát triển đất nước”.

Chỉ thị số 15 của Ban Bí thư tiếp tục xác định: “Ngoại giao kinh tế là một nhiệm vụ cơ bản, trung tâm của nền ngoại giao Việt Nam, một động lực quan trọng để phát triển đất nước nhanh, bền vững…”

Thời gian qua, ngoại giao kinh tế đã bám sát mục tiêu, khát vọng phát triển đất nước, những định hướng lớn, những trọng tâm điều hành KT-XH của Chính phủ; đóng góp quan trọng vào những thành tựu phát triển đất nước, trở thành một động lực quan trọng để phát triển nhanh và bền vững.

Tuy nhiên, tình hình thế giới thời gian tới dự báo tiếp tục có những biến động với nhiều khó khăn, thách thức lớn hơn, đòi hỏi ngoại giao kinh tế phải nỗ lực, cố gắng hơn; chủ động, sáng tạo, linh hoạt, nhạy bén hơn nữa; biến những tâm huyết,  nỗ lực thành kết quả "đo đếm được", thành những “delta dương” về lợi ích; tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc và Nhân dân; vì một nền kinh tế độc lập, tự chủ và tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả.

Thủ tướng đề nghị các Đại sứ, lãnh đạo các Bộ, ngành, doanh nghiệp, phát huy trí tuệ, thảo luận, đánh giá sâu sát và kiến nghị các giải pháp, nhiệm vụ cụ thể, thiết thực để nâng cao hiệu quả công tác ngoại giao kinh tế trong thời gian tới, tập trung vào ba điểm chính.

Thứ nhất, đánh giá kỹ tình hình, nhận định thời cơ và thách thức, đặc biệt những cơ hội Việt Nam cần tranh thủ, tận dụng, nhất là về xuất khẩu, đầu tư, du lịch, khoa học - công nghệ, các động lực tăng trưởng mới… nhằm huy động tối đa mọi nguồn lực phục vụ phục hồi và phát triển đất nước.

Thứ hai, đề xuất các biện pháp đẩy mạnh kịp thời các hoạt động Ngoại giao kinh tế ở cả trong và ngoài nước, ở các cấp, các ngành với tinh thần nghĩ lớn, nghĩ mới, nghĩ những biện pháp đột phá... Chính phủ làm gì? các bộ, ngành làm gì? doanh nghiệp làm gì? Cần sáng kiến gì để ngoại giao kinh tế góp phần hiệu quả bảo đảm ổn định và mở rộng thị trường? Cần làm gì để khai thác hết tiềm năng hợp tác kinh tế với một số địa bàn chiến lược? Giải pháp nào để tạo đột phá trong phát hiện, kết nối, tham mưu để tranh thủ thu hút đầu tư chất lượng cao...

Thứ ba, nêu những tâm tư, nguyện vọng; đề xuất, kiến nghị về cơ chế, chính sách, biện pháp, nguồn lực nhằm nâng cao hiệu quả công tác nói chung và ngoại giao kinh tế nói riêng.

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu, các đại biểu tập trung phát biểu ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề, nêu trực tiếp vấn đề trên tinh thần thẳng thắn, chân thành, cởi mở; nhất là về những đề xuất, ý tưởng, hiến kế cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong thời gian tới./.