Uy lực của AMX-10 RC

Nhiều chuyên gia vẫn tranh luận về việc AMX-10 RC là xe tăng hay xe bọc thép trong khi Pháp phân loại đây là xe tăng hạng nhẹ. Theo Business Insider, AMX-10 RC thực chất là phương tiện trinh sát bọc thép, một hệ thống bánh lốp có tính cơ động cao được trang bị pháo cỡ nòng 105mm và phần thân trông giống xe tăng.

Mặc dù ý nghĩa biểu tượng của việc chuyển giao AMX-10RC cho Ukraine là rất quan trọng, nhưng một phương tiện bọc thép cổ điển của những năm 1970 với lớp giáp mỏng có mang lại ưu thế cho Ukraine trên chiến trường không vẫn là điều cần xem xét.

Bất chấp lời kêu gọi của Ukraine, Mỹ và nhiều nước khác đã từ chối gửi xe tăng hạng nặng như M1 Abrams. Điều này khiến Ukraine phụ thuộc vào những chiếc xe tăng từ thời Liên Xô trong kho vũ khí.

AMX-10RC dù được gọi là xe tăng hạng nhẹ, nhưng thực chất là một phương tiện bọc thép vì nó di chuyển bằng 6 lốp xe, không phải bằng bánh xích. Được thiết kế vào đầu những năm 1970, đây là phương tiện nặng 16 tấn và có khả năng di chuyển với vận tốc khoảng hơn 80km/h.

Với thiết kế bánh lốp, AMX-10RC có thể di chuyển nhanh trên đường và địa hình bằng phẳng và ít phải bảo dưỡng hơn so với một số phương tiện hạng nặng có bánh xích như xe Abrams nặng 70 tấn.

Lớp giáp mỏng của AMX-10RC có thể bảo vệ chống lại vũ khí nhỏ và mảnh đạn thay vì đạn xe tăng cỡ nòng lớn hoặc tên lửa chống tăng. Trong khi nhà sản xuất Giat Industries đã bổ sung các biện pháp đối phó tên lửa và lớp giáp bổ sung cho AMX-10RC, loại xe này phù hợp để xác định vị trí của mục tiêu.

Sonny Butterworth, chuyên gia về xe tăng thuộc công ty phân tích tình báo Janes, cho rằng nếu binh sĩ Ukraine vận hành AMX-10 RC tương tự xe tăng thông thường, chúng khá dễ bị tổn thương và họ có thể sẽ chịu tổn thất. Theo ông Butterworth, AMX-10 RC chỉ có thể được coi là thiết giáp gắn pháo cỡ lớn, thay vì xe tăng hạng nhẹ.

AMX-10 RC có giúp Ukraine tăng cường khả năng chiến đấu?

Pháp vận hành 245 chiếc AMX-10RC và đã triển khai phương tiện này trong Chiến tranh Vùng Vịnh. Maroc, Qatar và Cameroon cũng vận hành loại thiết giáp này. Quân đội Pháp đang thay thế AMX-10RC bằng Jaguar, một phương tiện trinh sát bọc thép nặng 25 tấn được trang bị pháo có tốc độ bắn nhanh cỡ nòng 40mm và hai tên lửa chống tăng.

Những chiếc xe trinh sát bọc thép có bánh lốp không phải là loại xe hiếm thấy. Nga vẫn sử dụng xe thiết giáp trinh sát BRDM-2 nặng 7 tấn từ những năm 1960, Nhật Bản sử dụng xe tăng Type 87 nặng 15 tấn và Mỹ vận hành biến thể của xe trinh sát M1127 Stryker nặng 19 tấn.

Điều nổi bật về AMX-10RC và lý do được mô tả là xe tăng hạng nhẹ là được trang bị pháo cỡ nòng 105mm thay vì khẩu pháo nhỏ hoặc súng máy hạng nặng thông thường.

Mặc dù nhỏ hơn so với pháo 120mm tốc độ cao được trang bị trên xe tăng chiến đấu chủ lực, nhưng súng của AMX-10RC đủ mạnh để bắn hạ xe tăng ở cự ly gần và có thể tiêu diệt các phương tiện bọc thép hạng nhẹ và phương tiện chiến đấu bộ binh.

Theo Olivier Schmitt, Giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến tranh của Đại học Nam Đan Mạch, AMX-10RC được thiết kế để trinh sát và hỗ trợ hỏa lực. “Trong những năm 1980, đây là phương tiện bọc thép nặng nhất được giao cho Lực lượng hành động nhanh do Pháp thành lập để chiến đấu trong cuộc tấn công của Liên Xô”, ông Schmitt chia sẻ trên Twitter.

Nói cách khác, AMX-10RC được thiết kế để ứng phó với chiến lược chiến tranh chớp nhoáng của Liên Xô. Tuy nhiên, đó không phải là tình hình hiện tại trong cuộc xung đột ở Ukraine. Xe bọc thép vẫn rất quan trọng trên chiến trường, nhưng một chiếc xe bọc thép có thể bị hạn chế khả năng chống lại hàng loạt tên lửa chống tăng, máy bay không người lái và đạn pháo thông minh.

Tuy nhiên, giá trị quân sự của AMX-10RC không phải là vấn đề thực sự quan trọng. Điều quan trọng là phương Tây đang gửi các phương tiện chiến đấu bọc thép cho Ukraine. 

Mỹ thông báo sẽ gửi xe chiến đấu bộ binh M2 Bradley và Đức thông báo sẽ gửi xe chiến đấu bộ binh Marder tới Ukraine. Cả hai loại xe này đều là xe bánh xích và nặng hơn AMX-10RC nhưng có vũ khí chính nhỏ hơn, dù chúng cũng mang theo tên lửa chống tăng./.