Dệt may là một trong những ngành công nghiệp đang có xu hướng phát triển mạnh. Khi chuyển đổi phương thức sản xuất từ OEM (gia công) sang sản xuất theo FOB (chủ động nguồn nguyên liệu), giá trị gia tăng của DN dệt may bắt đầu tăng lên. Bình thường DN dệt may sản xuất theo FOB giá trị gia tăng chỉ lên từ 7-10%, nhưng nếu làm hàng thời trang theo ODM/FOB (bao gồm cả khâu thiết kế), giá trị gia tăng của DN dệt may khi đó có thể tăng đến 30-40%.

Đây là nhận định được các chuyên gia đưa ra tại hội thảo “Giải pháp kỹ thuật số Style3D cho ngành may mặc” do Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS) phối hợp cùng Công ty TNHH C.S.P tổ chức ngày 15/3.

Dệt may trước những đòi hỏi của thị trường

Thông tin tại Hội thảo, ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký VITAS cho biết, nếu như năm 2001, khi Việt Nam bắt đầu thực thi Hiệp định thương mại song phương với Mỹ, kim ngạch xuất khẩu toàn ngành dệt may mới chỉ đạt 1,96 tỷ USD, đến năm 2023 đã đạt trên 44 tỷ USD, tăng khoảng gấp 22,6 lần, tốc độ tăng trưởng bình quân trên 20%/năm. Sản phẩm dệt may Việt Nam chủ yếu hướng đến thị trường xuất khẩu, chiếm trên 85% sản lượng sản xuất toàn ngành và vì điều này, ngành dệt may phải đối diện với hàng loạt thách thức.

Hiện nay, ngành dệt may Việt Nam đang phải cạnh tranh quyết liệt với các cường quốc xuất khẩu dệt may lớn trên thế giới như Trung Quốc, Bangladesh. Bên cạnh đó, dệt may Việt Nam cũng chịu tác động trực tiếp từ những biến động của thế giới, ngay như trong năm 2023, do tác động từ xung đột chính trị Nga - Ukraine cùng những diễn biến bất lợi từ kinh tế thế giới, xuất khẩu dệt may giảm gần 11% so với 2022 - mức giảm sâu nhất so với nhiều năm trước.

“Các thị trường nhập khẩu đặt ra nhiều yêu cầu rất khắt khe như EU ban hành Chiến lược dệt may bền vững, thay đổi nhu cầu thời trang bền vững thay cho thời trang nhanh cùng yêu cầu thiết kế sinh thái; sản phẩm có thể tái sử dụng nhiều lần. Bên cạnh đó còn hàng loạt Đạo luật quy định về chống lao động cưỡng bức (Mỹ), truy xuất nguồn gốc…nên các nhãn hàng yêu cầu thời gian giao hàng ngày càng ngắn, nhưng lại đòi hỏi cao hơn về mẫu mã và yêu cầu DN dệt may phải tự chủ từ khâu thiết kế đến nguyên phụ liệu”, ông Cẩm chỉ ra.

Mặc dù vậy, ngành hàng may Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội rất lớn, ngoài Hiệp định song phương với Mỹ, còn 16 Hiệp định thương mại tự do (FTA), đặc biệt là các hiệp định CPTPP, EVFTA, RCEP đang trong quá trình giảm thuế về 0%, sẽ tạo cơ hội cho các DN đẩy mạnh xuất khẩu cũng như mở rộng quy mô thị trường.

Đáng kể hơn là Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển ngành dệt may đến năm 2030, tầm nhìn đến 2035, với định hướng tiếp tục phát triển toàn ngành đạt tốc độ 6,5 - 6,8%/năm, kim ngạch xuất khẩu đến 2030 đạt 68 – 70 tỷ USD/năm và định hướng DN tự túc nguyên phụ liệu; sản xuất tiêu dùng trong nước và xuất khẩu bằng chính thương hiệu của mình…

“Đây là những định hướng quan trọng cho ngành dệt may, đòi hỏi các DN cần ứng dụng tiến bộ của khoa học công nghệ để giải quyết khâu yếu của ngành là xây dựng thương hiệu. Việc nghiên cứu, tìm hiểu và sử dụng tiến bộ của khoa học công nghệ, ứng dụng những giải pháp của các nhà cung cấp chuyên nghiệp sẽ rút ngắn thời gian, đưa DN dệt may đến đích nhanh hơn, giảm chi phí và tăng khả năng cạnh tranh cho các DN dệt may”, ông Trương Văn Cẩm đề cập.

Ứng dụng công nghệ để có thương hiệu dệt may

Theo các chuyên gia, hiện nay các nhà máy trong xu hương chuyển đổi từ sản xuất OEM/CM sang ODM/FOB và tại Việt Nam cũng đã có những DN chuyển đổi thành công. Trong ngành dệt may, nhờ giải pháp kỹ thuật số Style3D - phần mềm thiết kế 3D, ứng dụng AI vào thiết kế thời trang hướng khách hàng nhận diện và lựa chọn những mẫu thời trang ảo, trước khi thực hiện mẫu chính thức để rút ngắn thời gian, công sức cũng như giảm lãng phí nguyên phụ liệu cho DN.

Đại diện Công ty TNHH C.S.P cho biết, việc ứng dụng công nghệ Style 3D sẽ giúp cho quá trình từ thiết kế, chọn mẫu, duyệt mẫu, sản xuất được đẩy nhanh hơn. Thay cho cách truyền thống, để làm một mẫu sản phẩm dệt may thật, DN cần đến 336 giờ do phải trải qua nhiều công đoạn, sau đó mới gửi đến khách hàng.

“Trước đây các DN dệt may thiết kế hoặc thuê thiết kế rất nhiều mẫu sản phẩm, có những mẫu không được duyệt phải lưu kho gây ra sự lãng phí, ảnh hưởng lớn đến tiêu chuẩn môi trường. Tuy nhiên, khi sử dụng phần mềm thiết kế 3D, DN chỉ cần 2 - 3 giờ đã có thể thiết kế xong 1 mẫu sản phẩm gửi khách hàng lựa chọn nguyên liệu vải phù hợp để đưa vào sản xuất, tiết kiệm lớn tài nguyên cho DN”, đại diện C.S.P chia sẻ.

Nhiều chuyên gia và đại diện DN cũng cho rằng, việc ứng dụng công nghệ không chỉ giúp rút ngắn thời gian thiết kế ở giai đoạn đầu tiên khi tìm kiếm mẫu mã, mà còn giúp DN cập nhật xu hướng thời trang, thay thế người mẫu ảo giúp tiết kiệm chi phí cho DN, qua đó dễ dàng đáp ứng yêu cầu về thời gian giao hàng ngày càng nhanh hơn của các nhãn hàng.