Theo báo cáo thống kê, mỗi ngày trung bình có 7 trẻ em bị xâm hại tại Việt Nam. Nhưng con số đó chỉ là bề nổi, còn nhiều trường hợp trẻ em bị xâm hại nhưng chưa được phát hiện kịp thời, đầy đủ để xử lý, nhất là các hành vi bạo lực gây tổn hại về thể chất và tinh thần cho trẻ em. Vậy hành vi xâm hại tình dục trẻ em sẽ bị xử phạt như thế nào? Việc quan hệ tình dục với người dưới 16 tuổi, dù là tự nguyện, có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không? Luật sư Hoàng Trọng Giáp, Giám đốc công ty Luật Hoàng Sa cho biết:

"Luật Trẻ em 2016 quy định "Trẻ em là người dưới 16 tuổi." Xâm hại tình dục trẻ em là việc dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, ép buộc, lôi kéo, dụ dỗ trẻ em tham gia vào các hành vi liên quan đến tình dục, bao gồm hiếp dâm, cưỡng dâm, giao cấu, dâm ô với trẻ em và sử dụng trẻ em vào mục đích mại dâm, khiêu dâm dưới mọi hình thức. Từ những quy định của pháp luật có thể xác định, xâm phạm tình dục trẻ em gồm hai hình thức  phổ biến: xâm hại bằng cách đụng chạm và không đụng chạm. Xâm hại bằng cách đụng chạm bộc lộ qua một số hành vi như hôn hoặc ôm theo kiểu tình dục, sờ mó vào bộ phận sinh dục, hoặc bắt nạn nhân sờ mó vào bộ phận sinh dục của người khác, ép thực hiện hành vi giao cấu.

Xâm hại tình dục trẻ em bằng cách không đụng chạm là những hành vi như dùng lời nói hoặc tranh ảnh khiêu dâm để làm cho nạn nhân sốc, làm cho nạn nhân hưng phấn tình dục hoặc làm quen với tình dục, cho nghe hoặc nhìn những cảnh tình dục, bắt trẻ đứng, ngồi theo tư thế gợi dục để chụp ảnh (khiêu dâm), hoặc cho xem sách báo khiêu dâm"

Luật sư Hoàng Trọng Giáp cho biết thêm:

"Điều 21, Bộ luật dân sự 2015 có quy định "Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi" Hành vi quan hệ tình dục với người chưa thành niên được pháp luật Việt Nam chia thành các giai đoạn như sau: Người dưới 13 tuổi; Người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi; Người từ đủ 16 tuổi trở lên. Trong hành vi quan hệ tình dục với người chưa thành niên, ta cần xét tính chất sự việc trên các khía cạnh như hành vi quan hệ tình dục đó có tự nguyện hay không, độ tuổi quan hệ tình dục. Hành vi quan hệ tình dục đối với người dưới 13 tuổi, dù là tự nguyện hay, vẫn bị coi là tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Điều 145, BLHS 2015 có quy định về tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16, cụ thể: Người đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Căn cứ tại Khoản 1, Điều 144, Bộ luật hình sự 2015: Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi đang ở trong tình trạng lệ thuộc mình hoặc trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.