Giữa bối cảnh Nga đang ngày càng tăng cường hiện diện ở vùng Địa Trung Hải chiến lược bằng cách tổ chức cuộc tập trận chung đầu tiên với hải quân Syria, Mỹ đã điều tàu sân bay hạt nhân USS Harry S.Truman nặng 90.000 tấn tới như một động thái để nhắc nhở rằng Washington vẫn đang "để mắt" đến mọi động thái của Moscow trong khu vực.

Tàu Ivan Khurs của Hải quân Nga được trông thấy ở Bosphorus trên đường tới Địa Trung Hải tại Istanbul ngày 29/11. Ảnh: Reuters

Tàu Truman có thể mang hơn 70 chiến đấu cơ trong 9 biệt đội cùng với nhiều tiêm kích F-18 bay dẫn đường.

Mỹ vẫn luôn chú ý đến Nga sau khi nước này tổ chức các cuộc tập trận chung không chỉ tại căn cứ Địa Trung Hải mà còn diễn tập cùng với các nước khác như Iran và Trung Quốc.

Đô đốc James Foggo - Chỉ huy Lực lượng Hải quân Mỹ tại châu Âu và châu Phi nhận định, với 30 chiến đấu cơ, sự hiện diện của Nga ở Địa Trung Hải lớn hơn bất kỳ thời điểm nào trước khi Liên Xô tan rã năm 1991.

Các động thái của Nga ở Gruzia năm 2008 và Ukraine năm 2014 càng khiến Mỹ "lo ngay ngáy" trước sự hiện diện ngày càng gia tăng của điện Kremlin ở trong và ngoài Địa Trung Hải.

"Nếu họ tiếp tục hành động như vậy, chúng tôi sẽ ở đây để nhắc nhở họ rằng họ không được phép làm vậy. Nếu cư xử không tốt, họ sẽ phải trả giá và chịu rủi ro", ông Foggo nhận định.

Tại cuộc họp báo thường niên tại Moscow ngày 19/12, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định sự tiến bộ về quân sự của Nga "vô cùng nhanh chóng và mạnh mẽ", đồng thời khen ngợi ngành công nghiệp quốc phòng của nước này ngày càng phát triển.

Chỉ cách đây 5 năm, gần như không có bất kỳ sự hiện nào của Nga ở Địa Trung Hải. Tuy nhiên, cuộc chiến Syria đã thay đổi tất cả.

Cảng Tartus, căn cứ hải quân duy nhất của Nga trở thành trung tâm để các lực lượng nước này hỗ trợ quân đội của Tổng thống Assad. Trong suốt 4 năm, các tàu chiến, máy bay và hơn 63.000 lính Nga đã hiện diện ở Syria. Moscow đã thử hơn 200 vũ khí trong cuộc chiến ở Syria, Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong một tuyên bố.

Hải quân Mỹ không chỉ tích cực đối phó với sự hiện diện của Nga ở Địa Trung Hải. Năm 2018, Mỹ đã tăng cường hiện diện hải quân với quy mô chưa từng có ở Biển Đen - vùng biển chiến lược của Nga và một số quốc gia khác.

Viện Hải quân Mỹ cho biết, chỉ riêng năm nay, 8 tàu chiến của Mỹ đã hoạt động ở khu vực này.

"Chúng tôi vẫn có lợi thế cạnh tranh nhưng họ cũng sở hữu những vũ khí tốt và ngày càng phát triển hơn", ông Foggo nhận định.

Trong các cuộc tập trận gần đây nhất ở Địa Trung Hải, truyền thông nhà nước Nga cho biết khoảng 2.000 quân nhân Nga và Syria đã tham gia với 10 tàu chiến và các chiến đấu cơ từ căn cứ không quân Khmeimim của Nga ở Syria.

Trước tình hình đó, cùng với tàu Truman trên Địa Trung Hải, Mỹ còn cử thêm 5 tàu khu trục, các tàu ngầm và tàu chiến hỗ trợ khác. Ở trên không, máy bay của lực lượng tuần tra trên biển của Mỹ chịu trách nhiệm quan sát mọi đe dọa cả trên và dưới biển.

Chiến đấu cơ Poseidon P8 của Mỹ được trang bị thiết bị điều khiển công nghệ cao có thể phát hiện được các mục tiêu, trong đó có cả tàu ngầm hạt nhân của Nga.

"Những mối đe dọa về tàu ngầm mà chúng ta đối mặt ngày nay rất khác với những gì chúng ta từng đối mặt thời Chiến tranh Lạnh. Chúng đều là những tàu chiến chạy bằng diesel và hiện đại hơn nhiều những tàu chiến trước đó", Chỉ huy trưởng Wayne Lewis của P8 nhận định.

"Chúng ta không thấy gì khác ngoài sự hiện diện gia tăng của Hải quân Nga. Tôi không biết thông điệp họ muốn truyền tải là gì nhưng sẽ không phải là hòa bình và thịnh vượng", ông Lewwis khẳng định./.