Mùa vàng dứa chín trên đất bán sơn địa Đồng Giao, Ninh Bình

Cánh đồng dứa Đồng Giao nhìn từ trên cao trải dài bạt ngàn, những luống dứa xanh mướt xen lẫn sắc vàng của quả chín, tạo nên bức tranh sinh động giữa vùng bán sơn địa Ninh Bình.

Nhờ điều kiện khí hậu thuận lợi và thổ nhưỡng đặc trưng, cây dứa nhanh chóng thích nghi và trở thành cây trồng chủ lực ở Đồng Giao. Người dân nơi đây vừa gìn giữ kinh nghiệm truyền thống, vừa ứng dụng kỹ thuật hiện đại, giúp dứa cho quả quanh năm, năng suất cao và hương vị đặc trưng phục vụ chế biến, xuất khẩu.

Cây dứa Đồng Giao thích nghi với thổ nhưỡng bán sơn địa độc đáo, tạo ra vị ngọt đậm, không xơ và hương thơm đặc trưng.

Buổi sớm cuối thu, mây mù còn vương trên đỉnh đồi, sương đêm đọng trên những lá dứa nhọn hoắt, người nông dân hối hả len lỏi giữa những hàng dứa, thu hái từng quả chín vàng, mùi thơm ngọt lan tỏa khắp không gian.

Một nông dân ở đội Bãi Sải, phường Tam Điệp có thâm niên hơn 30 năm gắn bó với nghề chia sẻ: “Dứa Đồng Giao ngọt đậm, giòn, lại có mùi thơm riêng - khách ăn một lần là nhớ mãi”.

Người dân nơi đây cho biết, năm nay thời tiết thuận lợi nên năng suất dứa tăng cao, đạt 60-70 tấn/ha với dứa Cayene và khoảng 50 tấn/ha với dứa gai. Giá dứa hiện tại đang mang lại niềm vui lớn cho người nông dân khi đạt mức từ 8.000 đến 13.000 đồng/kg. Ngay cả khi dứa vào vụ chính, thị trường vẫn giữ nhiệt và tăng đều.

Người nông dân đón lồ dứa từ ruộng, cân và đổ lên xe ô tô chở về nhà máy.

Người Đồng Giao 'gặt' thành quả kinh tế từ cây dứa. Giữ gìn và phát triển thương hiệu dứa có chỉ dẫn địa lý là niềm tự hào của họ.

Hàng chục năm nay, cây dứa đã trở thành cây trồng chủ lực của người dân nơi đây, cây dứa không chỉ là cây xóa đói, giảm nghèo bền vững mà còn là cây trồng giúp người dân hai địa phương này vươn lên làm giàu.

Vùng trồng dứa trọng điểm nằm ở phường Tam Điệp, với tổng hơn diện tích hơn 4.000 ha dứa. Bình quân mỗi hộ canh tác khoảng 1 ha, có hộ mở rộng tới hàng chục ha. Hằng năm, doanh nghiệp chế biến ký hợp đồng bao tiêu trực tiếp với từng hộ, quy định rõ thời gian thu hoạch, tiêu chuẩn chất lượng và sản lượng tối thiểu, bảo đảm đầu ra ổn định cho người trồng.

Cây dứa mất khoảng 18 tháng từ khi trồng đến thu hoạch, vì vậy người dân phải chia lịch xuống giống theo từng tháng để có thể thu hoạch quanh năm. Vụ chính thường rơi vào tháng 6 đến tháng 8, khi dứa đạt năng suất và chất lượng cao nhất. “Để đảm bảo nguồn cung ổn định, chúng tôi luôn trồng gối vụ”, chị Huyền một nông dân trồng dứa trong khu vực chia sẻ.

Từ đầu năm đến nay, giá dứa liên tục duy trì ở mức cao, khiến nông dân vô cùng phấn khởi. Một nông dân ở đội Bãi Sải, phường Tam Điệp, không giấu nổi nụ cười rạng rỡ khi chia sẻ về vụ mùa bội thu của gia đình.

Theo kinh nghiệm của công nhân thu hoạch, dứa chín cây tự nhiên có mắt to, khoảng cách thưa, chín từ trong ra ngoài và từ cuống lên hoa. Dứa chín tỏa mùi thơm đậm, hoa nhỏ màu xanh sậm và có thể bảo quản lâu trong điều kiện khô ráo, thoáng mát. Vì dứa không chín thêm sau khi hái, người thu hoạch phải chọn những quả chín, tỏa hương ngọt đặc trưng ở phần đáy, gần cuống quả.

Người nông dân cẩn thận chọn những quả dứa chín để thu hoạch, đồng thời giữ nguyên phần ngọn để làm giống cho vụ sau. Theo họ, dứa có hai cách trồng phổ biến: nhân giống từ cây con hoặc từ chính ngọn quả dứa. Cách làm này vừa tận dụng được nguồn giống sẵn có, vừa giúp cây sinh trưởng đồng đều và cho năng suất ổn định.

Giữa mùa thu hoạch, những công nhân cùng nhau nâng từng lồ dứa lên vai người gùi, tạo nên nhịp lao động khẩn trương. Vào chính vụ, công hái dứa tăng cao, nhưng đây cũng là công việc vất vả, đòi hỏi sức bền, khi giữa những luống nhỏ hẹp trên đồi, mỗi lồ dứa nặng tới 50 - 60 kg phải được vận chuyển thủ công ra điểm tập kết.

Nhờ hình thức thu mua và thanh toán ổn định, nông dân trồng dứa Ninh Bình yên tâm bám ruộng, không còn lo cảnh "được mùa rớt giá". Đây chính là nền tảng giúp vùng dứa Đồng Giao phát triển bền vững, khẳng định thương hiệu nông sản chủ lực của địa phương.

Khi nắng đứng bóng, gió đổi chiều thổi qua những luống dứa xanh, hương dứa chín quyện trong mùi đất, trong tiếng cười rộn rã của người nông dân. Buổi lao động khép lại, nhưng dư vị dứa Đồng Giao vẫn còn đọng lại ngọt lành và bền bỉ như chính con người nơi vùng đất này.

Dứa trái vụ cho hiệu quả kinh tế cao